Avrupa Birliği’nin Rusya’ya Yönelik Yaptırımları: Dış Politika Aracı Olarak Yaptırımlar

Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesi (2022) Avrupa Birliği (AB) açısından sınırlarında bir tehdit ve dolaysıyla kararlı bir tepkiyi gündeminin odağına taşımıştır. Birliğin harekete geçme hızı, ortak hareket etme kararlığı ve söylemleri eyleme dökme kapasitesi alışılagelmişin dışında seyretmiştir. Bu durum, bir taraftan, AB dış politikasındaki çok sesli ve dağınık görünüme vurgu yapanlar açısından beklenmedik bir gelişme olarak görülmekle birlikte, diğer taraftan, AB’nin 2014’ten beri Rusya’ya uyguladığı yaptırımları ve genel yaklaşımını yakından takip edenler için çok şaşırtıcı bulunmamıştır. Ukrayna’ya askeri müdahalesi sonrası Rusya dünyada en çok yaptırım uygulanan devlet konumuna gelmiş, bu süreçte AB Rusya’ya karşı en hızlı, en kapsamlı ve sayıca en fazla yaptırım kararı alan aktörlerden biri olmuştur. 2014 Kırım’ın ilhakı sonrası olumsuz seyreden AB-Rusya ilişkileri ve halihazırda uygulanan kısıtlayıcı önlemler yerini eşi benzeri görülmemiş yaptırımlara bırakmıştır. AB Şubat 2022’den itibaren bir yıl içinde Rusya’ya yönelik on farklı yaptırım paketi açıklamış, bu yaptırımlara Rusya’nın dezenformasyon aktörlerini de eklemiştir. Bu çalışmanın amacı AB’nin yaptırım rejimini incelemek, yaptırımların hukuki ve kurumsal yapısını ortaya koymak ve motivasyonlarını değerlendirmektir. Çalışmada yaptırımlar Avrupa Birliği’nin dış politika aracı olarak ele alınmaktadır. Çalışmanın odağında dezenformasyon enstrümanları olarak tanımlanan Rusya medya kuruluşlarına yönelik yaptırımlar bulunmakta ve AB’nin bu aktörleri güvenliğine, demokrasiye ve düzenine tehdit olarak algıladığı ve Birlik içinde ve yakın çevresinde istikrarı sağlamanın yöntemlerinden birini Rusya kaynaklı bilgi akışını kısıtlamakta gördüğü iddia edilmektedir.

___

  • Ahmadli, K., & Taşkıran, C. (2020). Ukrayna Krizi Bağlamında Avrupa Birliği Tarafından Rusya’ya Uygulanan Yaptırımlar ve Etkileri. Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(14), 125–138.
  • Aras, İ. (2017). Avrupa Birliği’nin Kırım’ın İlhakına Bakışı: Rusya’ya Yönelik Yaptırımlar. Karadeniz Araştırmaları, 53, 29–50.
  • Ateş, A. (2022). Dezenformasyonla Mücadele: Kavramlar ve Kurumlar. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 21(3), 1574–1586.
  • Bossuyt, F., & Elsuwege, P. V. (2021). Principled pragmatism in practice : the EU’s policy towards Russia after Crimea. Leiden ; Boston: Brill.
  • Cardwell, P. J., & Moret, E. (2022). The EU, sanctions and regional leadership. European Security, 32(1), 1–21. https://doi.org/10.1080/09662839.2022.2085997
  • Council of the European Union. (2022). EU Imposes Sanctions on State-Owned Outlets RT/Russia Today and Sputnik’s Broadcasting in the EU. Retrieved March 1, 2023, from www.consilium.europa.eu website: https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2022/03/02/eu-imposes-sanctions-
  • Coynash, H. (2021). Moscow’s proxy “republics” announce that Donbas is and always was “Russian.” Retrieved from Kharkiv Human Rights Protection Group website: https://khpg.org//en/1608808705
  • Darıcılı, A. B., & Özdal, B. (2017). Rusya Federasyonu’nun Siber Güvenlik Kapasitesini Oluşturan Enstrümanların Analizi. Bilig, 83, 121–146.
  • Eckes, C. (2012). EU Counter-Terrorist Sanctions against Individuals: Problems and Perils. European Foreign Affairs Review, 17(Issue 1), 113–132. https://doi.org/10.54648/eerr2012006
  • Eckes, C. (2018). The law and practice of EU sanctions. In S. Blockmans & P. Koutrakos (Eds.), Research Handbook on the EU’s Common Foreign and Security Policy (pp. 206–229). UK: Edward Elgar Publishing Limited. https://doi.org/10.4337/9781785364082.00019
  • EEAS. (2016). Shared Vision, Common Action: A Stronger Europe A Global Strategy for the European Union’s Foreign And Security Policy. Retrieved from https://www.eeas.europa.eu/sites/default/files/eugs_review_web_0.pdf
  • EEAS. (2021). European Union sanctions | EEAS Website. Retrieved from www.eeas.europa.eu website: https://www.eeas.europa.eu/eeas/european-union-sanctions_en
  • EEAS. (2023). Disinformation: Opening speech by High Representative/Vice-President Josep Borrell at the EEAS Conference on Foreign Information Manipulation and Interference | EEAS Website. Retrieved February 25, 2023, from www.eeas.europa.eu website: https://www.eeas.europa.eu/eeas/disinformation-opening-speech-high-representativevice-president-josep-borrell-eeas-conference_en
  • Eland, I. (2018). Economic Sanctions as Tools of Foreign Policy. In D. Cortright, G. A. Lopez, & R. V. Dellums (Eds.), Economic Sanctions Panacea or Peacebuilding in a Post-Cold War World? Routledge.
  • Erickson, J. L. (2019). Punishing the violators? Arms embargoes and economic sanctions as tools of norm enforcement. Review of International Studies, 46(1), 96–120. https://doi.org/10.1017/s0260210519000329
  • European Commission. (2023a). A strengthened EU Code of Practice on Disinformation. Retrieved March 1, 2023, from commission.europa.eu website: https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/new-push-european-democracy/european-democracy-action-plan/strengthened-eu-code-practice-disinformation_en
  • European Commission. (2023b). EU agrees 10th package of sanctions against Russia. Retrieved March 1, 2023, from European Commission - European Commission website: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_23_1185
  • European Commission. (2023c). EU restrictive measures against Russia over Ukraine (since 2014). Retrieved February 27, 2023, from www.consilium.europa.eu website: https://www.consilium.europa.eu/en/policies/sanctions/restrictive-measures-against-russia-over-ukraine/
  • European Commission, Press Release. (2022). Press corner. Retrieved January 1, 2021, from European Commission - European Commission website: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_22_3664
  • European Council. (2022a). EU response to Russia’s invasion of Ukraine. Retrieved February 28, 2023, from www.consilium.europa.eu website: https://www.consilium.europa.eu/en/policies/eu-response-ukraine-invasion/
  • European Council. (2022b). EU sanctions against Russia explained. Retrieved February 27, 2023, from Council of the European Union website: https://www.consilium.europa.eu/en/policies/sanctions/restrictive-measures-against-russia-over-ukraine/sanctions-against-russia-explained/
  • European Council. (2023). Special European Council, 9 February 2023. Retrieved February 28, 2023, from www.consilium.europa.eu website: https://www.consilium.europa.eu/en/meetings/european-council/2023/02/09/
  • Giumelli, F. (2013). How EU Sanctions Work: lessons learned from the EU experience. Farnham: Ashgate.
  • Giumelli, F., Hoffmann, F., & Książczaková, A. (2021). The when, what, where and why of European Union sanctions. European Security, 30(1), 1–23. https://doi.org/10.1080/09662839.2020.1797685
  • Göçmen, İ. (2019). Avrupa Birliği’nin Hedefli Yaptırımları: Temel Hakların Korunması Temelinde Bir Değerlendirme. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 16(63), 119–137. https://doi.org/10.33458/uidergisi.621331
  • Haass, R. N., & O’Sullivan, M. L. (2001). Honey and Vinegar. Incentives, Sanctions and Foreign Policy. Brookings Institution Press.
  • Hansen, F. S. (2019). Trolls in your feed: Russian disinformation. DIIS Danish Institute for International Studies. Retrieved from https://www.diis.dk/en/trolls-in-your-feed-russian-%20disinformation
  • Hufbauer, G. C., Schott, J. J., Elliott, K. A., & Oegg, B. (2009). Economic sanctions reconsidered. Washington, Dc Peterson Institute For International Economics.
  • Morgan, T. C., & Schwebach, V. L. (1995). Economic sanctions as an instrument of foreign policy: The role of domestic politics. International Interactions, 21(3), 247–263. https://doi.org/10.1080/03050629508434868
  • OECD. (2022). Disinformation and Russia’s war of aggression against Ukraine: Threats and governance responses (p. https://www.oecd.org/ukraine-hub/en/).
  • Official Journal of the EU. (2016a). EUR-Lex - 12016E215 - EN - EUR-Lex. Retrieved from Europa.eu website: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A12016E215
  • Official Journal of the EU. (2016b). EUR-Lex - 12016M029 - EN - EUR-Lex. Retrieved from Europa.eu website: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A12016M029
  • Official Journal of the EU. (2023). EUR-Lex - L:2023:035:TOC - EN - EUR-Lex. Retrieved March 1, 2023, from eur-lex.europa.eu website: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=OJ:L:2023:035:TOC
  • Petrova, I. (2021). Two Monologues Don’t Make a Dialogue. In F. Bossuyt & P. V. Elsuwege (Eds.), Principled Pragmatism in Practice (pp. 62–85). Brill. https://doi.org/10.1163/9789004453715_005
  • Portela, C. (2010). European Union sanctions and foreign policy : when and why do they work? Milton Park, Abingdon, Oxon England ; New York: Routledge.
  • Ramsay, G., & Robertshaw, S. (2019). Weaponising news: RT, Sputnik and targeted disinformation | The Policy Institute | King’s College London. Retrieved from www.kcl.ac.uk website: https://www.kcl.ac.uk/policy-institute/research-analysis/weaponising-news
  • Selden, Z. A. (1999). Economic sanctions as instruments of American foreign policy. Westport, Conn.: Praeger.
  • Severen, S. V. (2021). The Minsk Agreements and the Sanctions Regime in EU-Russia Relations. In F. Bossuyt & P. V. Elsuwege (Eds.), Principled pragmatism in practice : the EU’s policy towards Russia after Crimea (pp. 17–40). Leiden: Brill Nijhoff.
  • Siddi, M. (2021). The EU’s Energy Relationship with Russia. In F. Bossuyt & P. V. Elsuwege (Eds.), Principled Pragmatism in Practice (pp. 216–233). Brill Nijhoff. https://doi.org/10.1163/9789004453715_013
  • Szucs, A. (2023). EU to open new center fighting “Russian disinformation.” Retrieved February 25, 2023, from www.aa.com.tr website: https://www.aa.com.tr/en/europe/eu-to-open-new-center-fighting-russian-disinformation/2809808
  • Van der Togt, T. (2021). The Role of EU Member States and the Future of EU-Russia Relations. In F. Bossuyt & P. V. Elsuwege (Eds.), Principled Pragmatism in Practice (pp. 40–61). Brill Nijhoff. https://doi.org/10.1163/9789004453715_004
  • Vilà Sánchez, E. (2023). European Union’s sanctions regime on the Russian Federation from 2014 to 2022. Quaderns IEE, 2(1), 25–60. https://doi.org/10.5565/rev/quadernsiee.38
  • Weiss, T. G. (1999). Sanctions as a Foreign Policy Tool: Weighing Humanitarian Impulses. Journal of Peace Research, 36(5), 499–509. https://doi.org/10.1177/0022343399036005001Z. (2003).