Osmanlı Devleti'nde İlk Ticari Gazete:Cerid-e Ticaret

XVIII. yüzyıl sonlarına kadar Osmanlı Devleti sınırları içinde yayınlanan bir gazeteye rastlanılmamaktadır. XIX. yüzyılın ilk çeyreğinde Osmanlı Devleti'nde yabancılar tarafından Fransızca gazetelerin çıkarılmaya başladığı görülmektedir. 1831 yılının sonlarına doğru ise Osmanlı Devleti'nin ilk resmi gazetesi olan Takvim-i Vekayi yayınlanmaya başlamıştır. I850'li yıllara gelindiğinde sadece İstanbul'da 23 gazetenin neşredildiği tespit edilmiş fakat ticaretle ilgili bir gazetenin olmadığı görülmüştür. Dönemin gazetelerinde eğitim, edebiyat, politika ve çeşitli haberlerden bahsedilmiş; sanayi, kara ve deniz ticareti ile ilgili konulara yer verilmemişti. Bu sebeple Ticaretin yaygınlaşabilmesi için bir yayın organına ihtiyaç duyulmuş ve gazetenin yayın hayatına başlaması ile ticaretin artacağı, buna bağlı olarak da halkın refah seviyesinin yükseleceği düşünülmüştür. Bunun içinde bir takım çalışmalar yürütülmeye başlanmış kısa süre sonra da ilk ticari gazete olan Ceride-i Ticaret yayınlanmaya başlamıştır.

The Fırst Commercıal Newspaper In The Ottoman Empıre:Ceride-i Ticaret

We cannot see a newspaper published in the Otoman Empire until the end of of 18th Century. İn the first quarter of the 19lh century newspapers in French started to be published by the foreigners in the Otoman Empire. The first official newspaper in the Ottoman Empire, Takvim-i Vekayi started to be published towards the end of 1831. In the 1850s only in Istanbul 23 newspapers were being published but no newspaper on commerce was available. Newspapers of that period dealt with education, literature, politics and various news but did not cover issues about industry, land and sea trade. So a newspaper was needed in order for trade to prosper. It was thought that when the newspaper started to be published, trade would flourish and consequently the welfare of the public will increase. Some works were carried out and after a short while the first commercial newspaper , Ceride-i Ticaret, was started to be published.

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA.)
a) Bâbıâlî Evrak Odası (BEO.)
Sadaret Mektûbî Kalemi, Mühimme (BEO., A. MKT. MHM) Sadaret Mektubi Kalemi, Nezaret ve Devair (A. MKT. NZD.)
b) İradeler
İrade Meclisi Vala (İ.MVL)
Kaynak Eserler ve İncelemeler
Ahmet Lûtfı Efendi, Vak'anüvîs Ahmet Lûtfî Efendi Tarihi, (Osmanlıcadan aktaran; Yücel Demire!), C. III, İstanbul 1999
Berkes, Niyazi, Türkiye'de Çağdaşlaşma, İstanbul 1996.
Çakır, Harnza, Osmanlı'da Basın İktidar İlişkileri, Ankara 2002.
Danişmend, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, C.IV, İstanbul 1972.
İnuğur, M. Nuri, Basın ve Yayın Tarihi, İstanbul 1982.
İskit, Server, Türkiye'de Matbuat İdareleri ve Politikaları, İstanbul 1943, s. XIV.
Koloğlu, Orhan, Osmanlı Basınının Doğuşu ve Blak Bey Ailesi, İstanbul 1998.
Koloğlu, Orhan, Osmanlı'dan XXI. Yüzyıla Basın Tarihi, İstanbul 2006.
Koloğlu, Orhan, Takvim-i Vekayi Türk Basınında 150 Yıl 1831-1981, Ankara.
Şapolyo, Enver Behnan, Türk Gazeteciliği Tarihi, Ankara 1969. Topuz, Hıfzı, Türk Basın Tarihi, İstanbul 1973.
Ubucini, M. A., Türkiye 1850 (Tanzimat, Ulema, Basın), C. I, (çe Cemal Karaağaçlı).
Yazıcı, Nesimi, Takvim-i Vekayi "Belgeler" , Ankara 1983.
Yazıcı, Nesimi, "Osmanlı Basınının Başlangıcı Üzerine Ba; Düşünceler" Osmanlı Basın Yaşamı Sempozyumu, Ankara 1999, s. 7-14.
Yazıcı, Nesimi, "Tanzimat Dönemi Basını Konusunda B Değerlendirme", Tanzimat'ın 150. Yıldönümü Uluslararası Sempozyum Ankara 1994, s. 55-84.