DİYARBAKIR KIRSALINDAKİ GÜVERCİN EVLERİ: BORANHANELER, KARAÇALI (TİLALO) KÖYÜ

Anadolu’da güvercinler için çeşitli büyüklükte ve estetik değerde barınaklar üretilmiştir. Bunlar arasında gübre elde etmek için üretilen daha büyük barınaklar da bulunmaktadır. Bu tür barınaklar daha çok Kapadokya, Kayseri ve Diyarbakır yörelerinde görülür. Bu makalede Diyarbakır kırsalındaki güvercin evleri incelenmiştir. Yüzlerce yıllık bir geleneğin ürünü olduğu belirtilen bu barınaklar yöre halkı tarafından boranhane olarak adlandırılmaktadır. Yapma çevrenin estetik değerlerinden biri olan boranhaneler, Diyarbakır kırsalında en fazla örneği barındıran Karaçalı Köyü özelinde incelenmiştir. Makale bu köydeki boranhanelerin üretim amacı, araziye konumları, mekânsal özellikleri ve yapım tekniği ile ilgili ayrıcalıklı yönlerine odaklanır.

DOVE COTES IN RURAL PART OF DIYARBAKIR: BORANHANE, KARAÇALI (TILALO) VILLAGE

Cotes for the pigeons have been built in various sizes and esthetic values in Anatolia. Among these, there have been bigger dove cotes built to obtain fertilizers for plants. This type of cotes is generally found in Cappadocia, Kayseri and Diyarbakir environs. In this paper, dove cotes in rural part of Diyarbakır are examined. These shelters which are the products of a tradition enduring for hundreds of years are called “boranhane” by people living in rural parts of Diyarbakır. Boranhanes, which are among the esthetic values of artificial environment, are investigated particularly in Karaçalı Village in Diyarbakır, where it is possible to find the largest number of them. This article focuses on the distinctive qualities of Boranhanes in the village, pertaining to construction objective, settings in land, spatial characteristics, and construction technique.

___

  • Barışta, H.Ö., Osmanlı İmparatorluğu Dönemi İstanbul’undan Kuş Evleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, Bektaş, C., Kuş Evleri, Bilişim Yayınevi, İstanbul, 2004.
  • Beysanoğlu, Ş., Anıtları ve Kitabeleri ile Diyarbakır Tarihi, Diyarbakır Belediyesi Diyarbakır’ı Tanıtma Yayınları: 1, Ankara, 1987.
  • Beysanoğlu, Ş., Diyarbakır Folklorunda Güvercin. Türk Folklor Araştırmaları Dergisi. 359: 8682-8684, 1979a.
  • Beysanoğlu, Ş., Diyarbakır Folklorunda Güvercin. Türk Folklor Araştırmaları Dergisi. 360: 8709-8711, 1979b.
  • Beysanoğlu, Ş., Diyarbakır Folklorunda Karpuz ve Güvercin. Ziya Gökalp Dergisi. 5(27): 17-37, 1982.
  • İmamoğlu, V., Korumaz, M., İmamoğlu, Ç., A Fantasy in Central Anatolian Architectural Heritage: Dove Cotes and Towers in Kayseri. M.E.T.U. Journal of the Faculty of Architecture. 22(2): 79-90, 2005.