SABRİ ÜLGENER’İN FİKİRLERİ ÜZERİNDEN SAATLERİ AYARLAMA ENSTİTÜSÜ ADLI ROMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Kalkınma, 21. yüzyılda hala az gelişmiş veya gelişmekte olan toplumların gündemindedir. Bir ekonomik sistemin, kalkınma aşamalarını etkin bir şekilde katedebilmesi için en başta Sabri Ülgener’in tabiriyle “iktisadi zihniyetinde” bu dönüşümü gerçekleştirmiş olması gerekir. Değişen zihinler, davranışların değişmesine ve iktisadi tabirle “çıktı”ların değişmesine vesile olur. Bu sebeple “iktisadi zihniyeti” doğru anlamak ve hatta ayrıntılarına vakıf olmak önemlidir. Toplumun içerisinden çıkan edebi eserler, toplumsal düzen üzerinde etkili olan birçok unsuru yansıtmaktadır. Bu unsurlardan biri de iktisattır. Bu da edebi eserlerin ortaya konduğu dönemlerin ekonomik durumundan bağımsız olmamalarından kaynaklanmaktadır. Özellikle romanlarda, eserin konusunun betimlenmesinde o günkü şartlar da anlatılmakta, olay örgüsü içerisinde kahramanların yaşadıkları ister istemez dönemin iktisadi zihniyetini yansıtır durumda olmaktadır. Bu bağlamda ve bu çalışma özelinde Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü adlı romanı Türk toplumunun iktisadi zihniyetini anlamak adına incelenmiştir. Yapılan değerlendirmelerde Ülgener’in fikirleriyle karşılaştırma yapılmıştır

___

  • ACAR, M. BİLİR, H. (2014). “Gerçek bir âlim, mümtaz bir şahsiyet: Sabri Fehmi Ülgener”. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (1), 114-122.
  • AKPINAR, E. (2022). Sabri Ülgener’in Fikirleri Üzerinden Saatleri Ayarlama Enstitüsü Adlı Romanın Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya
  • ÇAĞMAN, E. (2016), “Sabri Ülgener’in Metodolojisi, Kaynakları ve Bazı Kavramlarına Dair Eleştiriler”, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12(45), 93-118
  • KAYGI, A. (2021). Edebiyat ve varlık. Fidan Yayınevi.
  • KOÇDEMİR, K. (1998). ‘İlmiyle Âlim, İrfanıyla Arif; Ülgener’, Türkiye Günlüğü, Sayı 51, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 51
  • ÖZDEMİR, Z. & KORKMAZ, Ü. (2021). Ahmet Hamdi Tanpınar: Hesap-Kitap İşi. NİOS Yayınları, 1. Baskı, Ankara
  • ÖZEL, M. (2019). Romanperver İktisatçı. İstanbul: Küre Yayınları
  • SARFATİ, M., & ATAMTÜRK, B. (2015). İktisat Sadece İktisat Değildir. Ankara: Efil Yayınevi.
  • SAYAR, A. G. (1998). Sabri F. Ülgener: Bir İktisatçının Entelektüel Portresi. İstanbul: Eren Yayıncılık.
  • TANPINAR, A. H. (2004). Saatleri Ayarlama Enstitüsü. İstanbul: Dergah Yayınları.
  • TANPINAR, A. H. (2020). Edebiyat Dersleri. Hazırlayan: Abdullah Uçman, Dergah Yay., 20. Baskı
  • UĞUR, A. (1983), ‘XIX. Yüzyıl Alman Tarih Felsefesi Gelenei ve Bir Türk Bilim Adamı: Prof. Sabri F. Ülgener’, Toplum ve Bilim Dergisi no:23
  • ÜLGENER, S. F. (1940-1941).”İktisadi Hayatta Zihniyetin Rolü ve Tezahürleri”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 2(3-4), 351-380
  • ÜLGENER, S. (1963). Sanayide Yatırım ve Sermaye Terakümü. İstanbul, 386-402
  • ÜLGENER, S. F. (1983). Zihniyet aydınlar ve izm'ler: denemeler ve araştırmalar (Vol. 1). Mayaş.
  • ÜLGENER, S. F. (2006). Makaleler, yay. haz. Ahmed Güner Sayar, İstanbul: Derin Yay.
  • ÜLGENER, S. (2012). " Aydınlar Sosyolojisi ve Çağımız Aydını”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 35(1-4).
  • YILMAZ, M. (2003), Sabri Fehmi Ülgener:Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Muhafazakârlık, Editör: Ahmet Çiğdem, İletişim Yayınları, İstanbul