Spatial distribution of the forest dormouse (D. nitedula PALLAS, 1778) population in the Bialowieza Forest

Araştırma 1993-1996 yıllarında Bialowieza Ormanı'nda (kuzeydoğu Polonya) Mayıs ve Temmuz ayları arasında yürütülmüştür. Ağaç farelerinin gündüzleri saklanmak için kullandıkları ve düz bir hat boyunca yaklaşık 65m arayla ağaçlara tespit edilen 165 kutu yuva kontrol edilmiştir. Yakalanan hayvanlar (n=76) ayrı olarak işaretlenmiştir. Kutu yuvaların % 96'sı bir yıl boyunca bir hayvan tarafından kullanılmıştır. Tekrar yakalanan hayvanların % 63'ü daha önce yakalandıkları aynı kutu yuvalarda bulunmuştur. Bu, mesken genişliğinin yaklaşık 65-100 m çapında olduğunu gösterir. Aynı kutu yuvanın birkaç orman ağaç faresi tarafından kullanılma durumunun düşük sayıda olması bu hayvanların çalışmanın yapıldığı Mayıs ve Temmuz aylarında yaşama alanlarını savunduklarını gösterir. Hayvanların % 10'u ortalama 2 km gibi oldukça uzun mesafelere gitmişlerdir. Bunlar göçmen olarak kabul edilebilir. Savunaklar yıldan yıla oldukça sabittir. Kış uykusundan sonra kutu yuvalarda rastlanan hayvanların % 47' si bir yıl önceki kullandığı yuvalarda bulunmuş ve en çok rastlanan ( %71) gezinti uzaklığının da 200 m kadar olduğu bulunmuştur. Tüm araştırma süresince (6 çalışma mevsiminde) işgal edilen kutu yuvaların (n=105) rasgele seçilmiş bir çalışma mevsiminde ortalama işgal edilme oram yaklaşjk %35 ' dir. Sadece tek bir mevsimde kutuların %44 'ü kullanılmıştır. Bu bulgular, Bialowieza Ormam'ndaki tüm uygun habitatların ağaç faresi populasyonu tarafından işgal edilmediğini gösterir. Bu durum çalışma bölgesinin türün yayılış alanının kuzeybatı sınırında bulunması ile ilişkili olabilir.

Anahtar Kelimeler:

orman ekolojisi, yuva yapmak, uzaysal dağılım, lokalizasyon, Polonya, yuva, hayvan davranışları, fareler, mevsimsel değişimler

Bialowieza Ormanı'nda ağaç faresi (D.nitedula PALLAS, 1778) populasyonunun spatial dağılımı

The study was conducted in years 1993-1996 in the Bialowieza Forest (northeastern Poland) between May arid July. 165 nestboxes fixed along a transect (in c. 65 m distance from each other), which were used by Forest Dormice as daily hides, were controlled. Captured animals (n=76) were individually marked. 92% of nestboxes were used during a year by one individual. In 63% of recaptures Forest Dormice were found in the same nestbox as previously. This suggest that the diameter of the home range is c. 65-100 m. The marginal number of cases when one nestbox was occupied by several Forest Dormice indicates that these animals are territorial in the studied part of the year. 10% of animals moved at remarkable distances - 2 km on average. They should be regarded as migrants. Territories are relatively stable from year to year. After the hibernation 47% of animals were encountered in the same nestbox as in the previous year and the most frequently (71%) movements for distances up to 200 m were noted. In a randomly selected season of studies, Forest Dormice occupied c. 35% of nestboxes among all ever inhabited (n=105). 44% of nestboxes were used in only one season. Thus, the population of the Forest Dormouse does not saturate all suitable habitats in the Bialowieza Forest. This can be associated with location of the study area at the northwestern border of the species range.

Keywords:

forest ecology, nesting, spatial distribution, localization, Poland, nests, animal behaviour, mice, seasonal variation,

___

Ajrapetyanc A. E. Soni, Pp. 1-189, Izdatelstvo Leningradskogo Univ. Leningrad. 1983. Andrén H., Delin A. Habitat selection in the Eurasian red squirrel, Sciurus vulgaris, in relation to forest fragmentation. Oikos 70: 43-48, 1994. Angermann R. Zur Ökologie und Biologie des Baumschläfers, Dryomys nitedula (Pallas, 1779) in der Waldsteppenzone. Acta Theriol. 7: 333-367, 1963. Corbet G. B., Southern H. N. The Handbook of Britisch Mammals. Mammal society. Oxford, London, Edinburgh, Melbourne, 1997. Erlinge S. Home range utilization and movements of the Stoat, Mustela erminea. Trans. Game Biol. Congress 13: 31-42, 1977. Gaisler J., Holas V., Homolka M. Ecology and reproduction of Gliridae (Mammalia) in northern Moravia. Folia Zoologica 26 (3): 213-228, 1977. Golodushko B. Z. Materialy po kolcevaniu lesnoj soni v zapovednike “Belovezskaya Pushcha”. In: “Fauna i ekologija nazjemnyh pozvonochnyh Bjelorussii”, Pp. 186-189, Minsk, 1959. Hinde R. A. The Behaviour of the great tit (Parus major) and some other related species. Behaviour, Suppl. 2: 1-201, 1952. Jędrzejewski W., Jędrzejewska B., Szymura L. Weasel population response, home range, and predation on rodents in a deciduous forest in Poland. Ecology 76: 179-195, 1995. Jurczyszyn M., Wołk K. The present of dormice (Myoxidae) in Poland. Nat. Croat. 7: 11-18, 1998. Kryštufek B. Dryomys nitedula. In: Mitchell-Jones A., Amori G., Bogdanowicz W., Kryštufek B., Reijnders P. J. D., Spitzenberger F., Stubbe M., Thissen J. B. M., Vorhalík V., Zima J. The atlas of European mammals, Pp. 300-301, Academic Press T&AD Poyser for the Societas Europaea Mammalogica, 1999. Lozan M., Belik L., Samarskij S. Dormice (Gliridae) of south-west USSR. Kishinev, 1990. Mazurkiewicz M. Spatial organization of the Population. In: Petrusewicz K. (Ed.) Ecology of Bank Vole. Acta Theriol. 28 (Suppl. 1): 117-128, 1983. Niethammer J., Krapp F. Handbuch der Säugetiere Europas. Akademi Verlagsgesellschaft. Wiesbaden, 1978. Nowakowski J. The mapping method – absolute or merely relative numbers? Not. Ornit. 35: 374-387, 1994. Nowakowski W. K., Boratyński P. Habitat preferences of the forest dormouse (Dryomys nitedula) in Lowland forest. Pol. ecol. Stud. 23: 199- 207, 1997. Ognev S. I. Mammals of the USSR and adjacent countries, Vol. 5, Moscov – Leningrad, 1947. Pucek Z. (Ed.). Klucz do rozpoznawania ssaków Polski. PWN. [Key to identification of Mammals of Poland], Warszawa, 1984. Pucek Z., Raczyński J. (Ed.) Atlas rozmieszczenia ssaków w Polsce. PWN. Warszawa [The atlas of distribution of mammals in Poland], 1983. Sidorowicz J. The Forest Dormouse (Dryomys nitedula Pallas) in the Białowieża National Park. Acta Theriol. 3: 17-26, 1959. Storch von G. Familie Gliridae Thomas, 1897 - Schläfer. In: Niethammer J., Krapp F. Handbuch der Säugetiere Europas. Akademie Verlagsgesellschaft, Vol. 1, Pp. 202-280, Wiesbaden, 1978. Wauters L., Casale P., Dhondt A. Space use and dispersal of red squirrels in fragmented habitats. Oikos 69: 140-146, 1994.