Öğretmenlerin Bilgi Uçurma Tercihleri ile Kültürel Değerleri Arasındaki İlişki

Bilgi uçurma örgüt içinde ortaya çıkan yasa dışı veya etik dışı eylemlerin, durumu düzeltebilecek birilerine haber verilmesidir. Bu araştırma, öğretmenlerin sahip oldukları kültürel değerler ile olası bilgi uçurma tercihleri arasında bir ilişki olup olmadığını belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma tarama modeline göre desenlenmiştir. Çalışma grubunu, İstanbul’da görev yapan 246 öğretmen oluşturmaktadır. Katılımcıların % 61'i kadın ve % 39'u erkektir. Veri toplama araçları alanyazından elde edilmiştir. Analiz sonunda öğretmenlerin cinsel taciz, rüşvet ve hırsızlık olaylarına tanık olduklarında, dışa, kimliğini açıklayarak resmi olmayan yollarla bilgi uçurabilecekleri ortaya çıkmaktadır. Öğretmenler toplulukçu kültürel değere daha yüksek düzeyde sahiptir. Son olarak kültürel değerler ile bilgi uçurma tercihleri arasında pozitif yönde anlamlı ilişkinin olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bilgi uçurma, kültürel değer, bireycilik, toplulukçu kültüre değer, öğretmen

-

Whistle-blowing means disclosing of illegal or immoral practices in organizations to persons who would able to fix that action. This research aims to identify the relationship between the teachers’ cultural values and their possible whistle-blowing intentions. The research was designed as scanning model. The research group includes 246 teachers 61% of which was female and 39% of which was male. The instruments were constructed by the literature. The results revealed that the teachers would blow whistle externally, identified, and informally when that would observe sexual abuse, bribery, and theft. The teachers had collectivism cultural value more than the other one. Lastly, there was positive significant relationship between the cultural value and the choice of whistle blowing

Keywords:

Whistle blowing, cultural value, individualism, collectivism, teacher,

PDF

___

Asian Institute of Management. (2006). Whistleblowing in the Philippines: awareness, attitudes and structures. Contract No. 7137453. Hills Governance Center. www.aim-hills.ph. İndirme Tarihi: 27.04.2012.
Graham, J. W. (1986). Principled organizational dissent: A theoretical essay. Research in Organizational Behavior, (8)1- 52.
Hofstede, G., (1984). The cultural relativity of the quality of life concept. Academy of Management Review. 9, 389-398.
Hofstede, G. (1983) The cultural relativity of organizational practices and theories. Journal of International Business Studies, 14(2), 75-89.
Keenan JP (2002). Comparing Indian and American managers on whistleblowing. Employee Responsibilities Rights J. (14):79-89.
Miceli, M. P. and Near, J. P. (1985). Characteristics of organizational climate and perceived wrongdoing associated with whistleblowing decisions. Personnel Psychology, 38 (3), 525-544.
Miceli, M.P. ve Near, J.P. (1988). Individual and situational correlates of whistle-blowing. Personnel Psychology, 41, 267- 281.
Miceli, M. P. Near, J. P., Schwenk, C. R. (1991). Who blows the whistle and why? Industrial and Labor Relations Review, 45 (1), 113-130.
Miceli, M.P., Near, J.P. (2005). Standing up or standing by: What predicts blowing the whistle on organizational wrongdoing? Research in Personnel and Human Resources Management 24:95-136.
Nayir DZ, Herzig H (2012). Value orientations as determinants of preference for external and anonymous whistleblowing J. Bus. Ethics 107:197-213.
Near, J.P., Rehg, M.T., Scotter, J.R.V., Miceli, M.P. (2004). Does type of wrongdoing affect the whistleblowing process? Business Ethics Quarterly, 14(2), 219-242.
Oyserman, D., Coon, H. M. and Kemmelmeier, M. (2002). Rethinking ındividualism and collectivism:
evaluation of theoretical assumptions and meta-analyses. Psychological Bulletin. 128 (1), 3–72.
Park, H., Blenkinsopp, J., Oktem, M. K., Omurgonulsen, U. (2008). Cultural Orientation and Attitudes Toward Different Forms of Whistleblowing: A Comparison of South Korea, Turkey, and the U.K. Journal of Business Ethics, 82, 929–939.
Tavakoli AA, Keenan JP, Crnjak-Karanovic B (2003). Culture and whistleblowing an empirical study of Croatian and United States managers utilizing Hofstede's cultural dimensions. J. Bus. Ethics, 43(1-2), 49-64.
Toker Gökçe A. (2013a). Teachers’ value orientations as determinants of preference for external and anonymous whistleblowing. International Journal of Humanities and Social Science, (3)4, 163-173.
Toker Gökçe, A. (2013b). Okullarda bilgi uçurma: İş doyumu ve örgütsel bağlılık ilişkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 261-282.
Toker Gökçe A. (2013c). Relationship between whistle-blowing and job satisfaction and organizational loyalty at schools in Turkey. Educational Research and Reviews. 8(14), 1186-1197.
Toker-Gökçe, A. ve Alataş, H. (2014). (11-13 Eylül 2014). Öğretmenlerin İstenmeyen Yönetici Davranışlarına Yönelik Tutumları: Bilgi Uçurma (Whistle-blowing) mı? Sessiz Kalma mı? V. Eğitim Yönetimi Forumu Bildiri Özetleri Kitabı. EYFOR, Konya.
Vinten, G. (1996). Whistleblowing in the Health-Related Professions. The Indian Journal of Medical Ethics.