Çanakkale İli Karamenderes Alt Havzası Taşkın Ovasının Çeltik Yetiştiriciliğine Uygunluğunun Arazi Değerlendirmesi

Öz Bu çalışma, Karamenderes havzası taşkın ovasının alt havzasını oluşturan Kumkale ovasında gerçekleştirilmiştir. Daha önce detaylı toprak etüt ve haritalama çalışması yapılan 3545 da alanda, arazilerin çeltik yetiştiriciliğine uygunluğu değerlendirilmiştir. Çalışmada, Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) kullanılarak oluşturulan veri tabanında her bir çeltik parselinin arazi değerlendirme haritası üzerindeki konumu sorgulanmış ve (FAO, 1977)'de belirtilen arazi uygunluk sınıfları içindeki yeri değerlendirilmiştir. (FAO, 1 977)'nin ön gördüğü prensiplere göre çalışma alanına toprak özellikleri (üst toprak tekstürü, alt toprak tekstürü, derinlik, kireç içeriği, vertik özellik, drenaj koşulları, yüzey taşlılığı, tuzluluk, organik madde içeriği ve pH), topoğrafya, bölge jeolojisi, iklim özellikleri ve sosyo-ekonomik verilere göre bir değerlendirme çalışması yapılmıştır. Çalışma sonucunda çeltik tarımı yapılan arazilerinin % 38,89'unun S1 (çok uygun), % 26,1 6'sının S3 (az uygun) ve % 34,45' inin N1 (geçici uygun değil) sınıfında olduğu belirlenmiştir. Çalışma alanında uygun olmayan bölgelerde yapılan üretim çeltik parsellerinde ve çevresinde taban suyu yükselmesi, diğer arazilere istenmeyen su hareketi, su kalitesindeki olumsuz etkiler, üretim maliyetinin artması ve üreticiler arası bazı sosyolojik problemlere neden olmaktadır. İncelenen alandaki ruhsatlandırmalar sürdürülebilir bir tarım açısından çok önemli sorunlar oluşturacak potansiyele sahiptir.

Anahtar Kelimeler:

Arazi değerlendirme, coğrafi bilgi sistemi, çeltik

PDF

___

Alagöz Z, Yılmaz E, Öktüren F (2006). Organik materyal ilavesinin bazı fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 19.2 (2006): 245-254.
Anonim (2015). Ezine İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü brifing raporu.
Atalay İ (1991). Toprak Coğrafyası, Ege Üniversitesi basımevi, Ders kitabı, Bornova İzmir.
Badawi A T (2004). Rice-based production systems for food security and poverty alleviation in The Near- East and North Africa: New challenges and technological opportunities. FAO rice conference Rome, Italy, 12-13 February.
Dengiz O (2013). Land suitability assessment for rice cultivation based on GIS modeling, Turkish Journal of Agriculture and Forestry, (2013) 37: 326-334.
Ekinci H (1990). Türkiye genel toprak haritasının toprak taksonomisine göre düzenlenebilme olanaklarının Tekirdağ bölgesi örneğinde araştırılması, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
Everest T (2015). Truva Tarihi Milli Parkı arazilerinin detaylı toprak etüt ve haritalanması ile arazi değerlendirmesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. 203 sf.
Everest T, Özcan H (2015). Karamenderes Ovası, Truva bölgesi sağ sahil fluviyal topraklarının sınıflandırılması, Toprak Su Dergisi, 2015,4 (2): (21-29)
FAO (1977). A framework for land evaluation. International institute for land reclamation and improvment/ILRI Netherlands. 87p. wageningen, The
Isitekhale, H H E, Aboh S. I, Ekhomen F E (2013). Soil suitability evaluation for rice and sugarcane in lowland soils of Anegbette, Edo State, Nigeria. Int. J. Eng. Sci 3.5 (2013): 54-62.
Kayan İ (2000). The water supply of Troia. Studia Troica, verlag philipp von zabern, mainz am rhein, pp.135-144.
Kondo M, Aguilar A, Abe J, Morita S (2000). Anatomy of nodal roots in tropical upland and lowland rice varieties. Plant Prod. Sci., 437-445.
Maddahi Z, Jalalian A, Zarkesh, M M K, Honarjo N (2014). Land suitability analysis for rice cultivation using multi criteria evaluation approach and GIS. European Journal of Experimental Biology, 4(3), 639-648.
Meral R, Temizel E K (2006). Çeltik tarımında sulama uygulamaları ve etkin su kullanımı. KSÜ. Fen ve Mühendislik Dergisi, 9(2).
Mustafa A A, Singh M, Sahoo R N, Ahmed N, Khanna M, Sarangi A, Mishra A K (2011). Land suitability analysis for different crops: A multi criteria decision making approach using remote sensing and gis. Researcher, 3(12), 1-24.
Özşahin E (2016). CBS kullanılarak çeltik tarımı için arazi uygunluk değerlendirmesi: Hayrabolu deresi havzası (Trakya Yarımadası) örneği. Tarım Bilimleri Dergisi, 22 (2016) 295-306.
Peşkircioğlu M, Torunlar H, Alsancak S B, Özaydın K A, Mermer A, Şahin M, Tugaç M G, Aydoğmuş O, Emeklier, Y, Yıldırım Y E, Kodal S (2013). Türkiye'de çeltik (Oryza sativa L.) yetiştirmeye uygun potansiyel alanların coğrafi bilgi sistem teknikleri ile belirlenmesi, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 2013, 22 (1): 20-25.
Prasad B, Sinha, S K (2000). Long-term effects of fertilizer and organic manures on crop yields, Nutrient balance and soil properties in rice-wheat cropping system in Bihar. pp: 105- 119 in long-term soil fertility experiments in rice-wheat cropping systems. rice-wheat consortium paper series 6. New Delhi, INDIA.
Samanta S, Pal B, Pal D . (2011). Land suitability analysis for rice cultivation based on multi-criteria decision approach through GIS. International Journal of Science & Emerging Technologies, 2(1).
Saygın, F (2013). Coğrafi bilgi sistem modellemesi ile arazi uygunluk sınıflarının belirlenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi.
Seck P A, Diagne A, Mohanty S, Wopereis M C S (2012). Crops that feed the world 7: Rice food security, 2012, 4, 7-24.
Sürek (2002). Çeltik tarımı, Hasad yayıncılık, İstanbul.
Temizel K E (2012). Tava sulama yönteminin planlanması ve çiftçiye adaptasyonu sağlayabilecek grafiksel bir yaklaşım, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2012 (9) 26-32.
TÜİK (2015). Türkiye İstatistik Kurumu, temel tarımsal istatistikler, 2015. www.tuik.gov.tr
Verburg P H, Steeg J, Veldkamp A, Willemen L (2009). From land cover change to land function dynamics: A major challenge to improve land characterization, Journal of Environmental Management, 90: 1327-1335.