Tuzlu toprakların yıkanmasının matematiksel modellenmesi
Dünyanın kurak ve yarı kurak bölgelerinde yıllık toplam yağış miktarı, aşırı buharlaşma ve yüzeye yakın taban sularının bitki kök bölgesinde birikmesine sebep olduğu çözünebilir tuzların yıkamaya yeterli düzeyde değildir. Bu sebeple, arazi ıslah çalışmalarında topraktaki mevcut olan tuzluluk probleminin bilinmesi ve yıkama sonucundaki tuz değişiminin doğru olarak tahmin edilmesi büyük önem taşımaktadır. Günümüze kadar söz konusu problemin çözümü ile ilgili pek çok araştırmalar yapılmış olmakla beraber, bu çalışma ile tuzlu toprakların ıslahı, yani yıkama suyunun miktarı, verilme zamanı ve tuz konsantrasyonundaki değişimin tahmini daha geniş boyutlarda incelenmiş ve gerekli yıkama suyu normu formülü bulunmuştur
Anahtar Kelimeler:
Tuzlu toprak, ıslah, matematiksel modelleme, yıkama normu
Mathematical modeling of salt leaching of saline soils
Salinization is mainly associated with the arid and semi-arid regions, where there is insufficient rain to leach away soluble salts caused by evaporation from the soil and up movement of groundwater. Therefore, present salt concentration in soil profile and accurately estimation of salt variation after leaching are very important for reclamation of salt affected soils. This problem can be solved by clearly understanding of water-salt regime in soils. It is very actual to estimate the salt concentration with mathematical modelling by using the mass transport theory in ‘ water - soil - plant’’ ecosystems
Keywords:
Saline soil, reclamation, mathematical modeling, washing norm,
___
- Aydarov IP, 1985. Regulation of water and salt and nutrient regime of irrigated land. Moskova. Agropromizdat, 290 p.
- Averyanov SF, 1978. Sulanan Toprakların Tuzlaşması ile Mücadele (Rusça), Moskova, 300 s.
- Beybudov AK, 1977. Kür-Araz Ovasının Tuzlu Topraklarının Islahının Tecrübe Esasları, Bakü, 180 s.
- Brenner H, 1962. The diffusion model of longitudinal mixing in beds of finite length. Numerical values. Chem. Eng. Sci. 17: 229–243.
- Bresler E, Mc Neal B, Carter DL, 1982. Saline and Sodic Soils. Principle-dynamics- modelling, Springer-Werlag. Berlin, Heidelberg, New York, 296 s.
- Juri WA, Gardner WR, Gardner WH, 1991. Soil Physics. New York. 328 p.
- Kostyakov AN, 1960. Fundamentals of the Reclamation, Selhozizdat, Moscow, 622 p.
- Kovda VA, 1973. Principles of Pedology [in Russian], 1-2 vols, Moskova, 911 p.
- Lal R, Stewart BA, 1990. Soil degradation. Advance in Soil Science, 11: 225 - 279.
- Mikayilov FD, Acar B, Tufan İ, 1998. Tuzlu Toprakların Islahında Matematiksel Metotların Kullanılması. '' Doğu Anadolu Tarım Kongresi’’, Cilt: II, s. 1460 – 1466 (14–18 Eylül 1998, Erzurum)
- Mikayliov FD, 2007. Determination of Salt-Transport Model Parameters for Leaching of Saturated Superficially Salted Soils. Eurasian Soil Science 40(5): 544 – 554.
- Mikailsoy FD, Pachepsky YA, 2010. Average concentration of soluble salts in leached soils inferred from the convectivedispersive equation. Irrigation Science 28(5): 431–434.
- Mikayilov FD, 2012. The analysis of the solution of equations convective diffusion and sols. Eurasian Soil Science 48(4): 408 – 415.
- Pachepskii Ya A, 1990. Mathematical Models of Physicochemical Processes in Soils, Nauka, Moscow, [in Russian].
- Panin PS, 1968. Processes returns in salt leached soil strata. Novosibirsk.: Nauka, 1968. - 303.
- Reeve RC, Pillsbury AF, Wilcox LV, 1955. Reclamation of a saline and high boron soil in the Coachella Valley of California, Hilgardia, 24(4): 69 – 91
- Rowell DL, 1994. Soil Science. Methods and Applications. Longman Scientific and Technical, pp: 277-279.
- van Genuchten, MTh, 1981. Analytical solutions for chemical transport with simultaneous adsorption, zero-order production and first-order decay, J. of Hydrology, 49: 213-233.
- Verigin NN, 1979. Toprakların ve Taban Sularının Tuz Rejiminin Tahminin Metotları(Rusça), Moskova, 336 s.
- Volobuev VR, 1948. Tuzlu Toprakların Yıkanması. Bakü, 147 s. (Rusça),
- Volobuev VR, 1959. Tuzlu Toprakların Islahı. Moskova, Hidroteknika ve Meliorasiya, 12: 18 - 34, (Rusça),
- Volobuev VR, 1975. Tuzlu Toprakların Yıkanmasının Hesaplanması, Moskova, 80 s. (Rusça).
- Volobuev VR, 1983. Regularities of salt leaching from soıl. Hydraulic Engineering and Land Reclamation, 7: 66-68.
- ISSN: 2146-8141
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2012
- Yayıncı: Türkiye Toprak Bilimi Derneği
Sayıdaki Diğer Makaleler
Tuzlu toprakların yıkanmasının matematiksel modellenmesi
İbrahim ERDAL, Zeliha KÜÇÜKYUMUK, Derya TAPLAMACIOĞLU, Burcu TOFTAR
Kireçli ana materyal üzerinde oluşmuş bir toprakta iyot adsorpsiyonu ve desorpsiyonu
Muhittin Onur AKÇA, Sadık USTA, Mehmet KEÇECİ
Mehtap SARAÇOĞLU, Abdulkadir SÜRÜCÜ, İslim KOŞAR, Meral Anlağan TAŞ, Murat AYDOĞDU, Hatice KARA
Evsel ve endüstriyel arıtma çamurlarının solucanlar (Eisenia fetida) ile kompostlanması
Ayten NAMLI, Onur AKÇA, Ceyda PERÇİMLİ, Selin BEŞE, Şafak GÜR, Hazal ARIKAN, İdil ESER, Ezgi İZCİ, Esen GÜMÜŞAY, Gürcan TUNCA, İnrareque Jorge KHÁLAU, Zeynep MUTAFÇILAR, Özge DEMİRTAŞ