Torunlarına Bakan Büyükannelerin Deneyimlerine İlişkin Nitel Bir Araştırma

Bu araştırma torunlarının bakımını gerçekleştiren büyükannelerin bakım süreciyle ilgili deneyimlerini keşfetmek amacıyla nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Kartopu örnekleme yöntemiyle ulaşılan 15 büyükanne ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Derinlemesine görüşmelerle oluşturulan veriler nitel veri analiz programı olan MAXQDA ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda büyükanneliğe atfedilen anlam, torun bakımına karar verme süreci, büyükannelerin torun bakım sürecine ilişkin deneyimleri, baş etme ve sosyal destek olmak üzere dört temaya ulaşılmıştır. Katılımcıların büyükanneliğe yönelik algılarının olumlu olduğu ancak torunlarına baktıkları süreçte birçok zorlukla karşılaştığı ortaya çıkmıştır. Büyükanneler zamanlarının büyük bir çoğunluğunu torunlarına ayırmakta ve bakım süreci boyunca sosyal yaşamdan izole olmaktadır. Büyükanneler torun bakım sürecinde zorluklarla baş etme noktasında destek mekanizmalarına duydukları ihtiyaca vurgu yapmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Toplumsal Cinsiyet, Büyükanne, Torun Bakımı

A Qualitative Study on Grandmothers' Experiences Looking After Their Grandchildren

This research was carried out using qualitative research methods and techniques in order to explore the experiences of grandmothers who look after their grandchildren. In-depth interviews were conducted with 15 grandmothers reached by snowball sampling. The data created by in-depth interviews were analysed with the qualitative data analysis program MAXQDA. As a result of the analysis, four themes were reached, namely the meaning attributed to being grandmother, the grandmother's decision to look after their grandchildren, grandmothers’ experiences in grandchild care process, coping and social support. Participants' perceptions of being grandmother were positive but they faced many difficulties in the process of looking after their grandchildren. Grandmothers spend most of their time with their grandchildren and are isolated from social life during the care process. Grandmothers emphasized the need for support mechanisms in dealing with difficulties in grandchild care.

Keywords:

Gender, grandmother, looking after grandchildren,

PDF

___

Başak, S. (2010). Genelleşmiş Güven ve Toplumsal Cinsiyet. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 27(1), 53-71.
Dedeoğlu, S. (2009). Eşitlik mi Ayrımcılık mı? Türkiye’de Sosyal Devlet, Cinsiyet Eşitliği Politikaları ve Kadın İstihdamı. Çalışma ve Toplum, 2009(2), 41-54.
Demiriz, S., and Arpacı, F. (2016). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Büyük Ebeveynleri Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 707-726.
Gürhan, N. (2010). Toplumsal Cinsiyet ve Din. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, ISSN: 1308-9633(IV), 58-80.
Kartal, A. (2010). Büyükanne ve Büyükbabalarda Torun Bakmanın Depresyon ve Yaşam Kalitesine Ektisi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi .
Kelley, S.J., Whitley, D., Sipe, T.A., Yorker, B.C. (2000). Psychologıcal Dıstress In Grandmother Kınship Care Provıders: The Role Of Resources, Social Support, And Physical Health. Child Abuse & Neglect, 24(3), 311-321.
Kuzgun, Y., and Sevim, S. (2004). Kadınların Çalışmasına Karşı Tutum ve Dini Yönelim Arasındaki İlişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 14-27.
Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Özateş, Ö. S. (2015). Malumun İlanı. Ankara: NotaBene Yayıncılık.
Özkaplan, N. (2009). Duygusal Emek ve Kadın İşi/Erkek İşi. Çalıçma ve Toplum, 2009(2), 15-24.
Özateş Gelmez, Ö. S. (2015). Ailevileştirilen bakımın kürek mahkûmları: Evde bakım uygulaması kapsamında bakım veren kadınların deneyimleri. Fe Dergi, 7(2), 59-71.
Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimleri Yöntembilimi Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
Özçatal, E. Ö. (2011). Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 21-39.
Shaibu, S. (2013). Experiences of Grandmothers Caring for Orphan Grandchildren in Botswana. Journal of Nursing Scholarship, 45(4), 363-370.
Thomson, E.F. and Minkler, M. (2001). American Grandparents Providing Extensive Child Care to Their Grandchildren: Prevalence and Profil. The Gerontological Society of America, 41(2), 201-209.
Urhan, B. and Etiler, N. (2011). Sağlık Sektöründe Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Açısından Analiz. Çalışma ve Toplum, 2011(2), 191-216.
Uğur S. B. (2018). Torun Bakım Faaliyetinin Bakım Sağlayıcı Büyükannelerin Sağlık Durumları Üzerindeki Etkisi. Antalya: Mediterranean Journal of Humanities Dergisi, VIII(1), 399-415.
Ünüvar, A. (2003). Çok Yönlü Algılanan Sosyal Desteğin 15-18 Yaş Arası Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerisine ve Benlik Saygısına Etkisi. Yüksek lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi.
Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemi. Ankara: Seçkin Yayınları.