Türkiye Siyasetinin Eril Anatomisi: 2015 Seçimlerini Kota Uygulamaları Üzerinden Yeniden Düşünmek

Bu yazı Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği ve ağırlıkla 7 Haziran ve 1 Kasım 2015’de yapılan genel seçim sonuçları temelinde, kadınların siyasete katılımını ve kota uygulamalarını değerlendirilmektedir. Bu çerçevede, kadınları siyasal ve yönetsel mekanizmalardan dışlayan kamusal-özel alan ayrışması ve Türkiye siyasetinin toplumsal cinsiyet bağlamı tarihsel açıdan ele alınarak, kadın hareketinin özeli kamusallaştıran boyutları irdelenmektedir. Ayrıca, siyasette kota uygulamaları incelenmekte ve siyasal partilerin TBMM’de kadın temsil oranları son seçimler de göz önüne alınarak değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

7 Haziran ve 1 Kasım 2015 Genel Seçimleri, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Kadın Temsili, Kota Uygulamaları

Masculine Anatomy of Politics in Turkey: Winners and Losers of June 7 and November 1 2015 General Elections

This paper discusses the participation of women and quota policies in politics particularly on the bases of gender equality and the results of June 7 and November 1 2015 general elections in Turkey. In this regard, the dichotomy of public-private space that functions to exclude women from political and decision making mechanisms and gender related context of Turkish politics are evaluated in retrospect. In addition, quota policies in politics are reviewed and woman representation in the Turkish Parliament on the base of political parties and general elections is analyzed.

Keywords:

June 7 and November 1 2015 General Elections, Gender Equality, Woman Representation, Quota Policies,

PDF

___

Acuner, S. ve Sallan, S. (2003), "Türk Kamu Yönetiminde Yönetici Kadınlar", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 26, Sayı 3, s. 77-92.
Agancinski, S., (1998), Cinsiyetler Siyaseti, Dost, Ankara.
Altındal, Y., (2007), Kadınların Siyasete Katılımı Bağlamında Partilerin Kadın Kollarının Sosyolojik Açıdan Değerlendirilmesi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
Altındal, Y. (2009), “Erkeksi Siyasetin „Erk‟siz Dublörleri” Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Balıkesir. Cilt 12 Sayı 21, s.351-367.
Arat, Y. (1999), “Refah Partisi Hanım Komisyonları”, Bilanço: 1923-1998: SiyasetKültür- Uluslararası İlişkiler, Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul.
Arat, Y. (2009), “Religion, Politics and Euquality”, Final report, Sep. 2009, UNRUD, Heinrich Böll Stiftung, Geveva, Switzerland.
Arendt, H., (1958), Human Condition, The University of Chicago Press, Chicago.
Aydemir, D. ve Aydemir, E. (2011), Türk Siyasetinde Kadınlar: Çok Oluyoruz!, USAK Raporları No: 11-05, Haziran, Sosyal Araştırmalar Merkezi.
Baş, C., Hasan Kirmanoğlu, L. & Şenatalar, B. (2009), Party Preferences and Economic Voting in Turkey (now that the Crisis is over), Party Politics, Vol. 15. No.3, pp. 377–391.
Baykan, A. & Ötüş-Basket, B. (1999), Nezihe Muhittin ve Türk Kadını 1931, İletişim, İstanbul.
Bele, T. (2001), Kadın Yazın Siyasa, Pencere, İstanbul.
Calhoun, C. (1993), “Civil Society and the Public Sphere”, Public Culture, vol 5.
Cohen, C. (1979), “Why More Political Theory?”, Telos, No. 40.
Cohen, J. L. & Arato, A. (1992), Civil Soviety and Political Theory, MIT Press, Cambridge.
Çakır, S. (2001), “Bir‟in Nostaljisinden Kurtulmak: Siyaset Teorisine Ve Pratiğine Cinsiyet Açısından Bakış”, Yerli Bir Feminizme Doğru, Derl: A. İlyasoğlu ve N. Akgökçe, Sel Yayıncılık: İstanbul.
Çakır, S. (1996), Osmanlı Kadın Hareketi, Metis Yayınları, İstanbul.
Çakır, S. (2010), “Osmanlı Kadın Hareketi: 20. Yüzyılın Başında Kadınların Hak Mücadelesi”, Türkiye‟de Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları: Eşitsizlikler, Mücadeleler, Kazanımlar, Der. H. Durudoğan, F. G, B. E. Oder ve D. Yükseker, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Çitçi, O. (1992), “Kadınlar Ve Siyasal Katılma”, Bülten, Türk Demokrasi Vakfı, Ankara, C. 1, Sayı 11.
Çulha Zabcı, F. (1997), “ Siyasal Kuramda Kamusal Alan Sorunsalı: Habermas ve Arendt”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Ankara.
Durakbaşa, A. (1998), “Cumhuriyet Döneminde Modern Kadın ve Erkek Kimliklerinin Oluşumu: Kemalist Kadın Kimliği ve 'Münevver Erkekler'”, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Der. A. B. Hacımirzaoğlu, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
Durakbaşa, A. (1988), “Cumhuriyet Döneminde Kemalist Kadın Kimliğinin Oluşumu”, Tarih ve Toplum, Sayı 9, Mart.
Güneş-Ayata, A. (1995), Türkiye‟de Kadınların Siyasete Katılımı, 1980‟ler Türkiye‟sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, Yayına Hazırlayan Şirin Tekeli, İletişim, İstanbul, 3. Baskı.
Habermas, J. (1989), The Structural Transformation of the Public Sphere: An Inguiry into a Category of Bourgeois Society, Polity Press., Londra.
Habermas, J. (1995), “ Kamusal Alan: Ansiklopedik bir Makale”, Birikim, No.70.
Kandiyoti, D. (1989), “Women and the Turkish State: Political Actors or Symbolic Pawns?”, Women-Nation-State, Eds: Nira Yuval-Davis and Floya Anthias, The Macmillan Press, London, pp. 126-149
Kang, A. (2009), Stduying Oil, Islam and Women as if Political Instıtutuions Mattared, Faculty Bus., Politicak Science Papers 42.
Kabasakal, M. (2014), “Factors İnfluencing İntra-Party Democracy And Membership Rights: The Case Of Turkey”, Party Politics, 2014, Vol. 20(5), pp. 700–711.
Kovanlıkaya, Ç. (1999), Türkiye’de Politik Alanda Kadınlar ve Kadın Politikası, Mimar Sinan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi İstanbul.
Koray, M. (1991), Günümüzdeki Yaklaşımlar Işığında Kadın Ve Siyaset, Tüses, İstanbul.
Krook, M. L., (2015), Contesting Gender Quotas: A Typology of Resistance, Paper presented at the European Conference on Politics and Gender, Uppsala University, Uppsala, Sweden, June 11-13, 2015.
Kovanlıkaya, Ç. (2001), “Erkek Parlamentonun Kadın Siyasetçileri”, içinde Yerli Bir Feminizme Doğru, Derl: A. İlyasoğlu ve N. Akgökçe, Sel, İstanbul.
Mendez-Montalvo, M. ve Ballington, J. (2002), Women In Parliament, International Idea: Stockholm (Http://www.İdea.İnt), Erişim Tarihi: 08.01.2007.
Minibaş, T. (1996), “Siyasal Partiler Yelpazesinde Kadının Konumu”, Türkiye‟de Kadın Olgusu, Der: N. Arat, Say, İstanbul.
Powley, E. (2008), “Rwanda: Women Hold Up Half the Parliament” , Women in Parliament: Beyond Numbers, J. Ballington, A.M. Karam (Ed.), World Bank, Washington, DC.
Phillips, A. (1995), Demokrasinin Cinsiyeti, Metis, İstanbul.
Sallan Gül, S., (2007), “Seçimin Galibi Kim? Bıyıklı Kadınlar Mı Yoksa Eril Siyaset Mi?” , Toplum ve Demokrasi Dergisi, 1 (1), ss.1-26.
Sallan Gül, S. (2015), “Meclisin Eril Haritasında İlk Çalışmalar”, Kazete, 02.12.2015.
Sallan Gül, S. ve Aksu Coşkun, Z. (1998), “1980‟lerin Sivil Toplum Anlayışı ve Gönüllü Kadın Kuruluşları Üzerine Bir Çalışma”, 20. Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek Konferansı, Der. Oya Çitçi, Türkiye ve Orta Doğu Enstitüsü Yayın No, 285, İnsan Hakları ve Araştırma Merkezi Yayın No: 16, Ankara, s. 489-504,.
Sancar-Üşür, S. (2000), “Siyasal Süreçlere Katılımda Kadın-Erkek Eşitliği”, Kadın-Erkek Eşitliğine Doğru Yürüyüş: Eğitim, Çalışma ve Siyaset, Der: M. Tan, S. Sancar Ve Y. Ecevit, TÜSDAD, İstanbul.
SAMER, (2015), Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Merkezi, Seçim Anketi Sonuçları, Ekim, Yayınlanmamış Çalışma.
Sancar, S. (2008), “Türkiye‟de Kadınların Siyasal Kararlara Eşit Katılımı, Toplum ve Demokrasi, 2 (4), Eylül-Aralık.
Sancar-Üşür, S. (1998), “Siyasal Alanda Cinsiyetçilik ve Kadınların Söylemsel Kuşatılmışlığı”, 20. Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek, Der: O. Çiftçi, TODAİE, Ankara.
Sayın, A. (2007a), Kota El Kitabı, Geçici Özel Önlem Politikası, Ankara: Ka.Der.
Sayın, A. (2007b), “Parlamentoya Girmek İçin Erkek Olmak Şart” Toplum ve Demokrasi Dergisi, 1 (1), s.153-160.
Siman, N. (1989), “Feminism in Turkey”, New Perspective on Turkey, Vol 3, Fall, pp.1-34.
Talaslı, G. (1996), Siyaset Çıkmazında Kadın, Ümi, Ankara.
Tekeli, S. (1982), “Türkiye‟de Kadının Siyasal Hayattaki Yeri”, Türk Toplumunda Kadın, Der:N. Abadan-Unat, Türk Sosyal Bilimler Derneği, İstanbul.
Toprak, Z. (1988), “Halk Partisinden Önce Kurulan Parti Kadınlar Halk Fırkası”, Tarih ve Toplum, No. 51.
Tunalı, A. C. (1996), Türkiye’de Feminizm Hareketi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
Unat, N. A. (1979), Türk Toplumunda Kadın, Türk Sosyal Bilimler Derneği.
Yaraman, A. (1999), Türkiye’de Kadınların Siyasal Temsili, Bağlam, İstanbul.
Yaraman, A. (2001), Resmi Tarihten Kadın Tarihine, Bağlam, İstanbul.
WNP, (2015), “Women in National Parliament”, Situation as of November 2015, http://www.ipv.rg./wmn-e/classif.htm, Erişim tarihi 1 Aralık 2015.