PLATON VE ABDÜLKERİM AMASÎ’DE RUH ANLAYIŞI

Düşünce tarihinde ruh ile ilgili tartışmalar yapılagelmekte ve bu tartışmaların günümüzde de güncelliğini kaybetmediği görülmektedir. Bunda ölüm sonrasına dair tasavvurlar ve varoluşsal kaygılar büyük ölçüde etkili olmaktadır. Bu çalışmada Antik Yunan’da yaşayan bir filozof olan Platon (m.ö 347) ile Osmanlı’nın son dönemlerinde yaşayan bir düşünür olan Abdülkerim Amasî’nin (ö.1886) konuyla ilgili düşüncelerini ele alıp irdelemeye çalıştık. Platon ruhun mahiyeti ile ilgili düşünceleriyle kendisinden sonra gelen düşünürler üzerinde etkili olan bir filozoftur. Platon’un, pagan inançların hâkim olduğu bir dönemde ortaya attığı bu fikirler daha sonra semitik dinlere mensup düşünürler tarafından da kabul görmüş ve onlar kendi düşüncelerini temellendirmek için onun düşüncelerinden büyük ölçüde faydalanmışlardır. Bu makalede son dönem Osmanlı’da yaşayan bir düşünür olan Abdülkerim Amasî ile Platon’un ruh ile ilgili düşüncelerinin birlikte ele alınarak aralarındaki etkileşimin görülmesine katkı amaçlanmaktadır.

___

  • AbdülKerim Amasî, Risâle-i Rûh-i İnsâniyye, İstanbul 1293.
  • Aslan, Ahmet, İlkçağ Felsefe Tarihi 2, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2008.
  • Aydın, Mehmet, Din Felsefesi, Selçuk Yayınları, Ankara 1997.
  • Cevizci, Ahmet, İlkçağ Felsefe Tarihi, Asa yayınları, Bursa 2000.
  • Gökberk, Macit, Felsefe Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul 2007
  • Jones, W. T., Klasik Düşünce Batı Felsefesi Tarihi 1, Çev. Hakkı Hünler, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2006.
  • Paksüt, Fatma, Platon ve Platon Sonrası, Kültür Bakanlığı yayınları, Ankara 1982.
  • Platon, Phaidon, Çev. Suut Kemal Yetkin-Hamdi R. Atademir, MEB Yayınları, İstanbul 1997.
  • Platon, Yasalar, Çev. Candan Şentuna –Saffet Babür, Kabalcı Yayınları, İstanbul 1998.
  • Platon, Phaidros, İngilizceye çeviren Roben Waterfield, Oxford University Press, New York 2002.
  • Platon, Devlet, Çev. Sabahattin Eyüpoğlu-M. Ali Cimboz, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2011.
  • Platon, Timaios, Çev. Furkan Akderin, Say Yayınları, İstanbul 2015.
  • Türkben, Yaşar, “E. M. Hamdi Yazır’ın Ölümsüzlüğe Dair Görüşleri” Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Sayı 2, Sivas 2012, ss. 335-363.
  • Ülger, Mustafa, Hoca Abdülkerim’in Felsefi Görüşleri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 2007
  • Zeller, Eduard, Grek Felsefesi Tarihi, Çev. Ahmet Aydoğan, İz Yayıncılık, İstanbul 2001.