Negatif dışsallıkların önlenmesinde çevresel vergiler: Türkiye ve oecd ülkeleri karşılaştırması

Dışsallık, bir ekonomik birimin üretim veya tüketim faaliyetinin üçüncü kişilerin üretim veya tüketim faaliyetlerini fayda artışı/azalışı, maliyet artışı/azalışı şeklinde etkilemesidir. Çevre kirliliği sonucu oluşan dışsallıklar zaman içerisinde hem kamu hem de piyasa aracılı- ğıyla çözümlenmeye çalışılmıştır. Kamu çözümleri içerisinde bir vergi çözümü olarak yer alan çevresel vergiler ise tüm dünya ülkelerinde kabul gören bir araç haline gelmiştir. Bu çalı şma ile Türkiye ve diğer OECD ülkelerindeki çevresel vergilerin yıllar itibariyle gelişimi incelenerek ülkeler arasında karşılaştırmalı analizlere yer verilecektir.

Environmental taxes as preventing negative externalities: Comparison between Turkey and oecd countries

Externality, an economic unit of production or consumption activity by third parties for the production or consumption activities increase/decrease, cost increase/decrease in its affect on the form. Externalities which arise as a result of environment pollution try to be solved by public and market. Public solutions as the solution to the environmental tax is a tax in all countries of the world has become an accepted tool. In this study, we examine environment taxes development over years for Turkey and other OECD countries, and display comperative analysis between cross countries.

___

  • Akdoğan, A. (2009). Kamu Maliyesi. Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 13. Baskı. Gazi Kitabevi. Ankara
  • Aktan, C. C. (2003). Kamu Ekonomisi ve Kamu Maliyesi. Gözden Geçirilmiş İkinci Baskı. Birleşik Matbaacılık. İzmir
  • Aktan, C. C. (2006). Piyasa Başarısızlığı- nın Anatomisi ve Kamu Ekonomisinin Rasyoneli, Kamu Ekonomisi ve Kamu Politikası. Ed: Coşkun Can Aktan, Dilek Dileyici, İstiklal Y. Vural. Seçkin Yayınevi. Ankara
  • Armağan, R. (2003). Kamu Ekonomisinde Dışsallıklar ve Dışsallıkların İçselleştirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9. 159-178
  • Bozdoğanoğlu, B. (2008). Motorlu Taşıt Alımında Uygulanan Vergiler ve Motorlu Taşıtlarda Vergilendirme Tekniğinin AB Uygulamaları İle Karşılaştırılması. Yaklaşı m Dergisi. 14 Mayıs 2011 tarihinde http://www.yaklasim.com/mevzuat/derg i/read_frame.asp?file_na- me=20081213362.htm adresinden erişildi.
  • Chan W. (2007). After The Stern Report: The Role Of Taxation In Environmental Regulation. Law, Science and Policy. 2007. 3. 97–121
  • Değirmendereli, A. (2000). Çeşitli Ülkelerde Uygulanan Ekolojik Vergiler. Mevzuat Dergisi. Yıl 3. Sayı 33. 10 Nisan 2011 tarihinde http://www.mevzuatdergisi.com /2000/09a/01.htm, adresinden erişildi.
  • Ferhatoğlu E. (2003). Avrupa Birliği’nde Ortak Çevre Politikası Çerçevesinde Çevre Vergileri. Yaklaşım Dergisi. Sayı:3. 9 Ocak 2012 tarihinde http://www.econturk. org/Turkiyeekonomisi/cevre_vergisi. pdf, adresinden erişildi.
  • Hindriks J. , Myles G. D. (2006). Intermediate Public Economics. The MIT Pres. Cambridge. London
  • Jamali, T. (2005). Ekolojik Vergiler. Yayı mlanmamış Doktora Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul Üniversitesi. İstanbul Kargı, V., Yüksel, C. (2010). Çevresel Dışsallı klarda Kamu Ekonomisi Çözümleri. Maliye Dergisi. 159. 183-202
  • Kirmanoğlu, H. (2007). Kamu Ekonomisi Analizi. Beta Yayınevi. İstanbul
  • Küçükkaya, A. (2008). Avrupa Birliği Ortak Çevre Politikası Çerçevesinde Çevre Vergileri ve Türkiye İçin Bir Değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Sosyal Bilimler Enstitüsü. Celal Bayar Üniversitesi. Manisa Nath, S. K. (1973). A Perspective of Welfare Economics. Great Britain: Macmillan
  • OECD (2010). Comparisons Of Developments In Tax Rates Over Time. 15 Nisan 2011 tarihinde http://www2.oecd.org/ecoinst/ queries/index.htm, adresinden eriflildi.
  • Özel, S. (1999). Tüketim, Çevre ve Vergi İlişkisi. Yaklaşım Dergisi. 10 Nisan 2011 tarihinde http://www.yaklasim.com/mevzuat/ dergi/read_frame.asp?file_name= 1999041636.htm, adresinden erişildi.
  • Özsoy, İ, Yıldırım, U. (1994). Çevre Kirliliğ inin Önlenmesinde Ekonomik Yaklaşı mlar ve Öneriler. Çevre Dergisi. 11. 39- 42
  • Pehlivan, O. (2011). Vergi Hukuku, Genel İlkeler ve Türk Vergi Sistemi. Celepler Matbaacı lık. Trabzon
  • Plott, C. R. (1966), Externalities and Corrective Taxes. Econmica. Vol. XXXIII. No:129. 84-87
  • Sandmo, A. (2000). The Public Of The Environment. Oxford University Press. New York. USA şenyüz, D., Yüce, M., Gerçek, A. (2008). Türk Vergi Sistemi Dersleri. Ekin Yayınevi. Bursa
  • Toprak, D. (2006). Sürdürülebilir Kalkınma Çerçevesinde Çevre Politikaları Ve Mali Araçlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2(4). 146-169
  • Tullock, G. (2005). Public Goods, Redistribution and Rent Seeking. Edward Elgar Publishing. Massachusetts. USA
  • Yüksel, C. (2006). Dışsallıklarda Kamusal Çözümler: Türkiye Uygulaması. Yayımlanmamı ş Yüksek Lisans Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çukurova Üniversitesi. Adana