Cem OKTAY, Yeşim ŞENOL, Salahi ENGİN, Türkay ŞİMŞEK

Aday Doktorların Mezuniyet Öncesi Dönemde Temel Hekimlik Uygulamalarındaki Yeterlik Düzeyi

Giriş: Yetkinlik bir kişinin görevleri doğru ve ustaca yapabilmesi için sahip olması gereken bilgi, beceri, yetenek, davranışlar ya da kapasitedir. Yetkinlik, tıp öğrencileri için önemli kriterlerdendir. UÇEP’in temel bileşenlerden birisi “Temel Hekimlik Uygulamaları”dır. Bu alanların dört dereceli öğrenme seviyesi bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı COVID-19 pandemisi nedeniyle 9 ay gibi bir süre eğitim alan aday doktorların “temel hekimlik uygulamaları” başlıklarında yeterlik algılarını değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde 2019-2020 Eğitim-Öğretim Yılında 9 aylık aday doktorluk stajını tamamlayan öğrenciler çalışma örneklemini oluşturmaktadır. Öğrencilere UÇEP-2020’de yer alan temel hekimlik uygulamalarındaki yeterlik düzey algılarını belirtmeleri istenmiştir. Belirttikleri yeterlik düzeyleri stajlarını kliniklerde ya da uzaktan eğitim yöntemi ile almalarına göre karşılaştırılmıştır. Analizlerde tanımlayıcı tabloların yanı sıra ki kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Anket formunu 262 öğrenci doldurmuştur. Adli Tıp, Psikiyatri ile Kadın Hastalıkları ve Doğum gibi alanlara spesifik becerilerde stajı alan ve almayan öğrencilerin yeterlik algılarında farklılık olduğu izlenmiştir (p<0,05). Öğrencilerin tamamı tarafından kazanılmış olması beklenen UÇEP’te yer alan becerilerin bütününe bakıldığında yaklaşık %25 yapabilme durumlarında kayıplar olduğu görülmektedir. Sonuç: Öğrencilerin UÇEP-2020’de tanımlanmış temel hekimlik becerilerine göre birinci basamak sağlık hizmetleri için yeterince hazır olmadıkları söylenebilir. Öğrencilerin yetersiz olduğu becerilerin eğitim programının hangi süreçlerinde yer aldığı ve yetersizlik nedenlerinin araştırılması gerekir. Öğrenciler genel olarak becerilerde kendilerini yeterli hissetmekle birlikte bazı alanlarda eğitim sistemi, çekirdek eğitim programı ve sağlık sistemi ile ilgili düzenlemelerin yapılması gerekliliği dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

yeterlik, UÇEP, Mezuniyet öncesi

Competency Level of last year medical students about Basic Medicine Practices in Medical Education

Background: Competency is the knowledge, skills, ability, and behaviors or capacities that a person possesses to perform tasks correctly and skillfully. Competency is an important criterion for medical students. “Basic Medical Practices” (BMP) are among the core components of the National Core Education Program (NCEP). These domains have four levels of learning. This study aims to evaluate the competencies in “BMP” domains of final year medical students’ who could complete almost 9-month of education on site before the COVID-19 pandemic. Materials and Method: The final year medical students who completed 9 months of internship during the 2019-2020 academic year constitute the sample group at Akdeniz University Faculty of Medicine. The students were asked to self evaluate their competency levels of the BMP stated in NCEP-2020. Self-evaluated competency levels are compared based on receiving in-clinic versus online education. For the analysis of the study chi-squared test is used. Results: 262 students filled out the questionnaire. The difference between self-evaluated competency levels of specific practices pertaining to Forensic Medicine, Psychiatry, and Obstetrics and Gynecology specialties were found to be statistically significant between the students who completed the clerkships and those who did not (p<0,05). When the total of the skills in NCEP-2020 is reviewed, it is seen that there is a loss of being able to do after graduation about 25%. Conclusion: The study showed that some of the medical students were not sufficient for primary health care services according to the fundamental medical skills defined in the NCEP-2020. It is necessary to investigate which skills are inadequate and the reasons of the inadequacy. Although the students are feeling confident in many skills, it is noted that making adjustments in the education system, the core education program, and the healthcare system is necessary.

Keywords:

competency, NCEP, Undergraduate,

PDF

___

Institute for International Medical Education. Global Minimum Essential Requirements in Medical Education. Medical Teacher. 2002;24(2):130-135.
Grant J. Principles of curriculum design. In Understanding Medical Education Evidence, Theory and Practice. Swanwick T(Ed) Wiley- Blacwell, 2010, 1-16.
Gülpınar MA, Gürpınar E, Songur A, Vitrinel A. Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı-2014. Basım yılı: 2014.
Arıcı DS, Demir AM, Gürpınar E. Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı-2020. Basım yılı: Şubat 2020.
Gürpinar E, Coşkun HŞ, Şenol Y, Boneval BC, Alimoğlu MK. Mezuniyet öncesi tıp eğitimi programını ulusal çekirdek eğitim programına göre gözden geçirme: Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Deneyimi. Akd Med J. 2015;1(1):12-24.
Atılgan B, Temizayak F, Çağıran T, Tarı O, Gürler G, Müderrisoğlu M ve ark. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem VI Öğrencilerinin Tıp Fakültesinde Hekimlik Becerileri Eğitimine Yönelik Görüşleri. 2020;19(57):5-25
Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği, Resmî Gazete Tarihi: 25.01.2013 Resmî Gazete Sayısı: 28539. İkinci Bölüm, Madde 5.
Demirci Ş, Günaydın G, Doğan H, et al. Adli rapor düzenlemede uygulamalı eğitimin önemi. Adli Tıp Dergisi. 2007;21(1):10-4.
Çolak B, Etiler N, Biçer Ü: Adli tıp hizmetleri kim tarafından sunulmaktadır/sunulmalıdır?: Sağlık Bakanlığı mı? Adalet Bakanlığı mı?. Toplum ve Hekim. 2004;19(2)131-38.
Demir V, Uysal C, Bucaktepe PD, Bucaktepe A, Çelepoğlu T. Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencileri ve Tıpta Uzmanlık Öğrencisi Doktorların Adli Raporlar Konusundaki Bilgi ve Tutumları. Konuralp Tıp Dergisi. 2019;11(2):190-194.
Topbaş M, Özgün Ş, Çan G. Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi 2002-2003 Yılında Eğitim Gören İntörn Hekimlerin Bazı Acil Durumlar, Hastalıklar ve Klinik Girişimler Konusunda Yeterlilikleri, 9.Ulusal Halk Sağlığı Günleri. Ankara, 2005.
Promes SB, Chudgar SM, Grochowski CO, et al. Gaps in procedural experience and competency in medical school graduates. Acad Emerg Med. 2009;16 Suppl 2:S58-S62.
Yalçınoğlu N, Kayı İ, Işık Ş, Aydın T, Zengin Ş, Karabey S. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Tıp Eğitimi İle İlgili Görüşleri. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi. 2012;75(3):41-45.
Göçgeldi E, İstanbuloğlu H, Koçak N, Ceylan S, Çetin M, Uçar M. Son Sınıf Tıp Öğrencileri Kendilerini Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Çalışacak Yeterlikte Görüyor Mu? Tıp Eğitimi Dünyası. Temmuz 2011;31:29-37.
Subbarao I, Lyznicki JM, Hsu EB, Gebbie KM, Markenson D, Barzansky B, Armstrong JH, Cassimatis EG, Coule PL, Dallas CE, King RV, Rubinson L, Sattin R, Raymond E, Swienton RE, Lillibridge S, Burkle FM, Schwartz R, James JJ. A consensus-based educational framework and competency set for the discipline of disaster medicine and public health preparedness. Disaster Med Public Health Prep. 2008;2:57-68.
Sarikaya O, Civaner M. Turkiye’de tıp fakülteleri müfredatlarında olağandışı durumlarda sağlık hizmetleri ile ilgili içerik değerlendirilmesi. In: IV. Ulusal Tıp Eğitimi Kongresi Özet Kitabı. Emre Basımevi: İzmir. 2-5 Mayıs 2006, Adana.