AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MENŞE ADININ VE MAHREÇ İŞARETİNİN TESCİL EDİLEBİLME ŞARTLAR

Avrupa Birliği ve Türk hukukunda menşeadının ve mahreç işaretinin tescil edilebilmeşartlarına ilişkin düzenlemeler büyük ölçüdebenzerlik arz etmektedir. Ancak menşe adı vemahreç işareti olarak tescil edilebilecek ürünçeşitleri, ürün çeşitlerinin menşe adı ve mahreçişareti olarak tescil edilebilme şartları gibi temelbazı hususlarda her iki hukuk sistemi arasında bellibaşlı farklılıklar söz konusudur. Yasaldüzenlemelerdeki bu farklılıklar, sadece teorik biranlama sahip olmayıp Türkiye’de tescilli menşeadlarının ve mahreç işaretlerinin Avrupa Birliği’ndetescil aşamasında da önemli bir rol oynamaktadır.Zira Türkiye’de tescilli menşe adlarının ve mahreçişaretlerinin Avrupa Birliği’nde tescil edilebilmesiiçin aynı zamanda Avrupa Birliği müktesebatındaaranan şartlara da uygun olmaları gereklidir.Avrupa Birliği hukukundaki menşe adlarına vemahreç işaretlerine ilişkin yasal düzenlemelerin veAvrupa Birliği Adalet Divanı içtihatlarındakigüncel gelişmelerin yakinen takip edilip tescilbaşvurularının bu bilgiler ışığında yapılması,Avrupa Birliği’nde yapılacak menşe adı ve mahreçişareti tescil süreçlerinin hızlandırılmasında vetescil başvurularının sorunsuz bir şekildesonuçlanmasında önemli bir rol oynayacaktır. Buçalışma kapsamında ilk olarak Avrupa Birliği veTürk hukukunda köken bildiren işaretlere yönelikkavramsal farklılıklar ele alındıktan sonra menşeadının ve mahreç işaretinin tescil edilebilme şartlarıve tescil edilemeyecek menşe adları ve mahreçişaretleri, Avrupa Birliği Adalet Divanı kararları ilebirlikte ele alınarak incelenecektir.

THE REGISTRATION REQUIREMENTS FOR THE DESIGNATIONS OF ORIGIN AND THE GEOGRAPHICAL INDICATIONS IN THE EUROPEAN UNION AND TURKISH LAW

The regulations regarding the registration requirements for the designations of origin and the geographical indications in the European Union and Turkish law share considerable similarities. However, there are certain differences between the two legal systems in some fundamental issues such as the product types that can be registered as designation of origin and geographical indication, and the conditions for the registration of product types as designation of origin and geographical indication. The differences in legal regulations not only have a theoretical importance but also are critical in the registration process of designations of origin and geographical indications, which are registered in Turkey, in the European Union. This is because designations of origin and geographical indications registered in Turkey have to be in accordance with the requirements of the European Union acquis in order to be registered in the European Union. Following closely the legal regulations regarding the designations of origin and geographical indications in the European Union law and the current developments in the jurisdictions in the Court of Justice of the European Union and making the registration applications in the light of this information will play a critical role in speeding up the registration processes of designations of origin and geographical indications and concluding the registration applications smoothly. Within the scope of this study, firstly, conceptual differences regarding the geographical indications in European Union and Turkish law will be discussed and then registration requirements of the designations of origin and geographical indications and nonregistrable designations of origin and geographical indications will be examined in conjunction with the decisions of the Court of Justice of the European Union.

___

  • Altuğ, Yılmaz & Yasan, Mustafa (2003), ‘Milletlerarası Özel Hukukta Kamu Düzeni’, Prof. Dr. Ergun Önen'e Armağan, İstanbul, Alkım Yayınevi, s. 139-150.
  • Oğuz, Arzu (2009), ‘Bir Sınaî Hak Türü Olarak Coğrafi İşaretlerin Korunması’, Legal Fikri ve Sınaî Haklar Dergisi, S. 19, C. 5, s. 565-580.
  • Becker, Tilman (2002) Bedeutung und Nutzung geschützter Herkunftsangaben, s.e.t. 01.08.2020.
  • Berksoy, İrem (2016), ‘Vergi Güvenliğinin İki Boyutu: Yasallık İlkesi Karşısında Meşru Güven İlkesi’, Journal of Life Economics, S. 1, C. 3, s. 71-92.
  • Blakeney, Michael (2019) The Protection of Geographical Indications, Cheltenham & Northampton, Edward Elgar Publishing Limited.
  • Bozbel, Savaş (2015) Fikri Mülkiyet Hukuku, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
  • Bozgeyik, Hayri (2009), ‘Coğrafi İşaretlerin Kullanımı ve Denetimi (Antep Baklavasının Coğrafi İşaret Olarak Tescili Üzerine)’, Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi, S. 2, C. 9, s. 9- 21.
  • Çelik, Halil Uğur (2019) Gastronomide Şarabın Yeri ve Önemi Bir İşletme Örneği, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü̈ Turizm İşletmeciliği, Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi
  • Çolak, Uğur (2018) Türk Marka Hukuku, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
  • Gündoğdu, Gökmen (2006) Türk Hukukunda Coğrafi İşaret Kavramı ve Korunması, İstanbul, Beta Yayınları. v. Falckenstein, Vogel, Designgesetz. Eichmann, Helmut & von Falckenstein, Vogel & Kühne,
  • Marcus (Editör) (2015), München, C.H. Beck Verlag.
  • Fezer, Karl-Heinz (2009) Markenrecht. München, C.H. Beck Verlag.
  • Härtel, Ines (2014), ‘Geografische Herkunftsangaben als Rechtsgut – das Schutzsystem der EU für Agrarerzeugnisse und Lebensmittel’. Przegląd Prawa Rolnego (Agricultural Law Review), S. 15, C. 2, s. 175-198.
  • Heine, Joachim Friedrich (1993), ‘Das neue gemeinschaftsrechtliche System zum Schutz geographischer Bezeichnungen’, GRUR, s. 96-103.
  • Knaak, Roland (2006), ‘Gemeinschaftsweiter Schutz der Bezeichnung "Feta" für Erzeugnisse aus Griechenland’, ZLR, C. 1, s. 59-66.
  • Mantrov, Vadim (2014) EU Law on Indications of Geographical Origin: Theory and Practice, Cham & Heidelberg & New York & Dordrecht & London, Springer.
  • May, Sarah & Sidali, Katia Laura & Spiller, Achim & Tschofen, Bernhard, ‘Geographische Herkunftsangaben. Schutzinstrument der Europäischen Union für regionale Spezialitäten’, Kultur als Eigentum: Instrumente, Querschnitte und Fallstudien. Groth, Stefan & Bendix, Regina F. & Spiller, Achim (Editör) (2015), Göttingen, Göttingen University Press.
  • Özgür, Didem (2011) Coğrafi İşaretlerin Korunması: Avrupa Birliği’ndeki Hukuki Çerçeve ve Türkiye Uygulaması. İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Avrupa Birliği Anabilim Dalı, Avrupa Çalışmaları Programı, Yayımlanmamış Doktora Tezi (Kısaltma: Özgür, Coğrafi İşaretler, s.).
  • Özgür, Didem (2015), ‘Avrupa Birliği Hukukunda Alkollü Sert İçkilerin Üzerindeki Coğrafi İşaretlerin Korunması’, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan, C. 16, s. 3507-3534 (Kısaltma: Alkollü İçkiler Üzerindeki Coğrafi İşaretler).
  • Ramírez, Cecilia A. León (2007) Der Schutz von geographischen Angaben und Ursprungsbezeichnungen für Agrarerzeugnisse und Lebensmittel nach der Verordnung (EG) Nr. 510/2006, Göttingen, Nomos Verlag.
  • Rathke, Kurt-Dietrich (2018), Lebensmittelrecht, W. Zipfel & K. D. Rathke (Editör), München, Verlag C.H. Beck.
  • Rauffus, Gunnar (2010) Der internationale Schutz geografischer Herkunftsangaben, Sipplingen, Jenaer Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft.
  • Ruhl, Oliver (2010) Gemeinschaftsgeschmacksmuster. Köln, Carl Heymanns Verlag.
  • Schoene, Volker (2014), ‘Gattungsbezeichnung in der Verordnung 1151/2012 – Beweislast, Beweisanforderungen und Gutachterkosten’, GRUR, C. 7, s. 641-644.
  • Schulteis, Thomas (2020), BeckOK Markenrecht, Kur, Annette & v. Bomhard, Verena & Albrecht, Friedrich (Editör), München, Verlag C.H. Beck.
  • Suluk, Cahit, Fikri Mülkiyet Hukuku, Suluk, Cahit & Karasu, Rauf & Nal, Temel (Editör) (2020), Ankara, Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, Burçak (2007), ‘Coğrafî İşaretlere ve Coğrafî Köken Gösteren Diğer İşaretlere İlişkin Olarak Uluslararası Sözleşmelerde ve Avrupa Birliği Hukukunda Kullanılan Kavramların Kapsamı ile Bu Kavramların Hukukumuza Uyarlanması Sorunu’, Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi, S. 4, C. 7, s. 33-95 (Kısaltma: Yıldız, Coğrafi İşaret Kavramı, s.).
  • Yıldız, Burçak (2008), ‘WIPO’nun Coğrafî İşaret Hukuku Alanındaki Faaliyetleri ile Paris, Madrit ve Lizbon Sözleşmelerinde Coğrafî Köken Gösteren İşaretlere İlişkin Düzenlemeler’, Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi, S. 1, C. 8, s. s. 35-99.
  • Yıldız, Burçak (2008), ‘510/2006 Sayılı Tüzük’teki Düzenlemeler Işığında Avrupa Birliği Hukukunda Tarım Ürünleri ve Gıda Maddeleri Üzerindeki Menşe Adları ile Coğrafî İşaretlerin Korunması’, Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi, S. 2, C. 8, s. 11-75 (Kısaltma: Yıldız, 510/2006 Sayılı Tüzük, s.).
  • Yıldız, Burçak (2018), ‘Sınaî Mülkiyet Kanunu Açısından Geleneksel Ürün Adları’ İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 1, C. 9, s. 27-60 (Kısaltma: Yıldız, Geleneksel Ürün Adları, s.).
  • Zappalaglio, Andrea & Guerrieri, Flavia & Carls, Suelen (2020). ‘Sui Generis Geographical Indications for the Protection of Non-Agricultural Products in the EU: Can the Quality Schemes Fulfil the Task?’, IIC, C. 51, s. 31–69.