19412

DEMATEL VE COPRAS YÖNTEMLERİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ: HAZIR GİYİM SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Ülke ekonomilerinde önemli bir paya sahip olan hazır giyim sektöründe, ürün çeşitliliğinin fazla olması, modanın ve müşteri gereksinimlerinin çok hızlı değişim göstermesi nedeniyle rekabet edebilirlik düzeyleri giderek zorlaşmaktadır. Hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin rekabet düzeylerini artırabilmeleri için müşterilerinin istek ve gereksinimlerini yakından takip etmeleri gerekmektedir. Bugün işletmelerin müşteri gereksinimlerini tek başına karşılamaları mümkün değildir. Dolayısıyla işletmeler üretim sürecinde tedarikçilere ihtiyaç duymakta ve birçok kriteri göz önünde bulundurarak tedarikçi seçimi yapmaları gerekmektedir. Bu sebeple işletmelerin müşterilerin gereksinimlerini karşılayacak, yüksek kaliteli ürünleri düşük fiyatlarla ve istenilen zamanda temin edebileceği en iyi tedarikçiyi seçmeleri oldukça önem taşımaktadır. Bu öneme binayen çalışmanın amacı, Giresun’da hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren bir işletme için en uygun kumaş tedarikçisini belirlemektir. Yapılan literatür araştırması ve işletmedeki uzmanlarla görüşmeler sonucunda 13 adet kriter belirlenmiştir. Hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren işletme için en iyi tedarikçiyi belirleyebilmek amacıyla DEMATEL ve COPRAS yöntemlerinin bir arada kullanıldığı bütünleşik bir yaklaşım benimsenmiştir. Bu yolla işletmenin rekabetçi düzeyini, müşteri tatminini ve performansını artırmasında katkı sağlaması amaçlanmaktadır.

SUPPLIER SELECTION WITH DEMATEL AND COPRAS METHODS: AN APPLICATION IN THE READY -MADE CLOTHING SECTOR

In the ready-made clothing sector which has an important share in the country’s economy, competitiveness levels are getting harder due to the wide variety of products and the rapid change in fashion and customer needs. In order for businesses in the ready-made clothing sector to increase their level of competition, they should closely follow the demands and requirements of their customers. Today, it is impossible for businesses to meet customer needs by themself. Therefore, businesses need suppliers in the production process and they need to choose suppliers by taking many criteria into account. For this reason, it is very important for businesses to choose the best supplier that will meet the needs of their customers and can provide high quality products at low prices and at the desired time. Based on this importance, the aim of the study is to choose the best fabric supplier for a business operating in the ready-made clothing sector in Giresun. As a result of the literature research and interviews with the experts in the business, 13 criteria were determined. An integrated approach, in which DEMATEL and COPRAS methods are used together, has been adopted in order to determine the best supplier for a business operating in the ready-made clothing industry.

PDF

___

1. Bayhan, M. (2021), Tedarikçi Seçiminde Bulanık Kalite Fonksiyon Göçerimi Kullanımı, İksad Publishing House, Ankara.
2. Ofluoğlu, P. ve Miran, B. (2014), Bulanık Mantık Yöntemiyle En İyi Tedarikçi Seçimi Sorunu: Türkiye’deki Hazır Giyim Firmalarına Yönelik Bir Uygulama Çalışması, Tekstil ve Mühendis, 21, 96, 1-9.
3. Ersoy, M. S. ve Ersoy, A. (2011), Üretim/İşlemler Yönetimi, İmaj Yayınevi, Geliştirilmiş 2. Baskı, Ankara.
4. Ayers, B. J. ve Odegaard, M. A. (2008), Retail Supply Chain Management, Auerbach Publications Taylor & Francis Group, New York, London.
5. CSCMP, https://cscmp.org/CSCMP/Educate/SCM_Definitions_and_Glossary _of_Terms.aspx E.T. 24.01.2022.
6. Jain, V., Wadhwa, S. ve Deshmukh, S. G. (2007), Supplier selection using fuzzy association rules mining approach, International Journal of Production Research, 45, 6, 1323-1353.
7. Deste, M. Sever, S. (2021), Kumaş Tedariğinde Tedarikçi Seçim Kriterlerinin Sürdürülebilirlik Çerçevesinde Belirlenmesi Yönelik Tekstil Sektöründe Bir Araştırma, Journal of Vocational and Social Sciences of Turkey, 3, 6, 108-126.
8. Yang, B., Wu, Y. ve Yin, M. (2008), Supplier Selection Modeling and Analysis Based on Polychromatic Sets, In: Xu L.D., Tjoa A.M., Chaudhry S.S. (eds) Research and Practical Issues of Enterprise Information Systems II. IFIP International Federation for Information Processing, Springer, Boston, MA.
9. Stevic, Z. (2017), Criteria for Supplier Selection: A Literature Review, International Journal of Engineering, Business and Enterprise Applications, 19, 1, 23-27.
10. Chang, J. F., Lai, C. J., Wang, C. N., Hsueh, M. H. ve Nguyen, V. T. (2021), Fuzzy Optimization Model for Decision-Making in Supply Chain Management, Mathematics, 9, 312, 1-16.
11. Tam, M. C. Y. ve Tummala, V. M. R. (2001), An Application of the AHP in Vendor Selection of a Telecommunications System, Omega, 29, 171-182.
12. Sarode, A. D. ve Khodke, P. M. (2009), Performance Measurement of Supply Chain Management: A Decision Framework for Evaluating and Selecting Supplier Performance in a Supply Chain, The International Journal of Applied Management and Technology, 1, 1, 1-22.
13. Chan, F. T. S. ve Chan, H. K. (2010), An AHP Model for Selection of Suppliers in the Fast Changing Fashion Market, Int J Adv Manuf Technol, 51, 1195-1207.
14. Öztürk, A., Erdoğmuş, Ş. ve Arıkan, V. S. (2011), Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) Kullanılarak Tedarikçilerin Değerlendirilmesi: Bir Tekstil Firmasında Uygulama, Dokuz Eylül İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 93-112.
15. Güleş, H. K., Çağlıyan, V. ve Şener, T. (2014), Hazır Giyim Sektöründe Analitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemine Dayalı Tedarikçi Seçimi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Dr. Mehmet YILDIZ Özel Sayısı, 159-170.
16. Kara, İ. ve Ecer, F.(2016), AHP-VIKOR Entegre Yöntemi ile Tedarikçi Seçimi: Tekstil Sektörü Uygulaması, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 2, 255-272.
17. Kannan, D. (2018), Role of Multiple Stakeholders and the Critical Success Factor Theory for the Sustainable Supplier Selection Process, International Journal of Production Economics, 195, 391- 418.
18. Supçiller, A. A. ve Deligöz, K. (2018), Tedarikçi Seçimi Probleminin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Uzlaşık Çözümü, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 18.EYİ Özel Sayısı, 355-368.
19. Guarnieri, P. ve Trojan, F. (2019), Decision Making on Supplier Selection based on Social, Ethical, and Environmental Criteria: A study in the Textile Industry, Resources, Coservation & Recycling, 141, 347-361.
20. Öztürk, D. (2019). AHP ve TOPSIS Yöntemleri ile Tedarikçi Seçimi: Hazır Giyim Sektöründe Bir Uygulama, Tekstil ve Mühendis, 26(115), 299-308.
21. Ulutaş, A. (2019), Supplier Selection by Using a Fuzzy Integrated Model for a Textile Company, Inzinerine Ekonomika- Engineering Economics, 30, 5, 579-590.
22. Kabadayı, N. ve Küçük Çırpın, B. (2020), Gri İlişkisel Temelli TOPSIS Yöntemi ile Tedarikçi Seçimi ve Tedarikçi Risk Değerlendirmesi, Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 25, 2, 767- 788.
23. Li, Y., Dlabat, A. ve Lu, C., C. (2020), Leagile Supplier Selection in Chinese Textile Industries a DEMATEL Approach, Annals of Operations Research, 287, 303-322.
24. Wang, C. N., Viet, V. T. H., Ho, T. P., Nguyen, V. T. (2020), Multi- Criteria Decision Model fort he Selection of Suppliers in the Textile Industry, Symmetry, 12, 979, 1-12.
25. Çelik, E., Yucesan, M. ve Gul, M. (2021). Green Supplier Selection for Textile Industry: A Case Study Using BWM – TODIM Integration Under Interval Type- 2 Fuzzy Sets, Environmental Science and Pollution Research, 28, 64793-64817.
26. Eş, A. (2021), ENTROPİ Tabanlı VIKOR ve SAW Yöntemleri ile Tekstil Sektöründe Tedarikçi Seçimi: Bir Firma Uygulaması, Edi. Durmuş Çağrı Yıldırım, “Türkiye Ekonomisi Üzerine Güncel Araştırmalar”, 149-176.
27. Oğuz, C., Pence, I., Siseci Cesmeli, M. ve Çetinkaya Bozkurt, O. (2021), Tedarikçilerin TOPSIS ile Seçilmesi ve Gelişim Durumlarının Sezgisel Optimizasyon ile Belirlenmesi, Acta Infologica, 5, 1, 53-64.
28. Tsai, P. H., Lin, G. Y., Zheng, Y. L., Chen, Y. C., Chen, P. Z. ve Su, Z. C. (2020), Exploring the Effect of Starbucks’ Green Marketing on Consumers’ Purchase Decisions from Consumers’ Perspective, Journal of Retailing and Consumer Services, 56, 1-14.
29. Wu, S. M., Liu, H. C. ve Wang, L.E. (2017), Hesitant Fuzzy İntegrated MCDM Approach for Quality Function Deployment: A Case Study in Electric Vehicle, International Journal of Production Research, 55, 15, 4436-4449.
30. Roostaie, S. ve Nawari, N. (2022), The DEMATEL Approach for Integrating Resilience Indicators into Building Sustainability Assessment Frameworks, Building and Environment, 207, 1-17.
31. Zhang, X. ve Su, J. (2019), A Combined Fuzzy DEMATEL and TOPSIS Approach for Estimating Participants in Knowledge- Intensive Crowdsourcing, Computers & Industrial Engineering, 137, 1-15.
32. Liu, H. C., You, J. X. ve Chen, Y. Z. (2015), Evaluating Health-Care Waste Treatment Technologies Using a Hybrid Multi-Criteria Decision Making Model, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 41, 932-942.
33. Uludağ, A. S. ve Doğan, H. (2021), Üretim Yönetiminde Çok kriterli Karar Verme Yöntemleri: Literatür, Teori ve Uygulama, Nobel Akademik Yayıncılık, 1.Baskı, Ankara.
34. Kaur, J., Sidhu, R., Awasthi, A. Chauhan, S. ve Goyal, S. (2018), A DEMATEL Based Approach for Investigating Barriers in Green Supply Chain Management in Canadian Manufacturing Firms, International Journal of Production Research, 56, 1-2, 312-332.
35. Kildiene, S., Kaklauskas, A. ve Zavadskas, E. K. (2011), COPRAS Based Comparative Analysis of the European Country Management Capabilities within the Construction Sector in the Time of Crisis, Journal of Business Economics and Management, 12, 2, 417-434.
36. Yazdani, M., Alidoosti, A. ve Zavadskas, E. K. (2011), Risk Analysis of Critical Infrastructures Using Fuzzy Copras, Economic Research- Ekonomska Istrazivanja, 24, 4, 27-40.
37. Chatterjee, P. ve Chakraborty, S. (2013), Gear Material Selection Using Complex Proportional Assessment and Additive Ratio Assessment-Based Approaches: A Comparative Study, International Journal of Materials Science and Engineering, 1,2, 104-111.
38. Kanapeckiene, L., Kaklauskas, A., Zavadskas, E. K. ve Seniut, M. (2010), Integrated Knowledge Management Model and System for Construction Projects, Engineering Applications of Artificial Intelligence, 23, 1200-1215.
39. Zavadskas, E. K., Kaklauskas, A., Turskis, Z. ve Tamosaitiene, J. (2009), Multi-Attribute Decision- Making Model by Applying Grey Numbers, INFORMATICA, 20,2, 305-320.