Boyanmış kumaşlarda farklı kimyasal apre uygulamaları nedeniyle meydana gelen renk değişiminin istatiksel olarak belirlenmesi
Tekstilde renk; mamulün hammaddeden, ürün halinde sevkiyat aşamasına kadar tüm faktörlerden etkilenen ölçülebilir bir kalite parametresidir. Çalışmada boyama sonrası uygulanan üç çeşit kimyasal apre (mikro-makro silikon, buruşmaz, su itici) uygulamalarının, renk değişimine olan etkisi altı farklı numune kumaş üzerinde spektrofotometrik olarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Elde edilen sonuçlara varyans analizi uygulanarak incelenen üretim parametrelerinin renk değişimi (toplam renk farkı değeri) üzerindeki etkisinin anlamlılığı belirlenmeye çalışılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde her üç apre çeşidinin, kurutma sıcaklığı hariç tüm faktörlerin ve ikili etkileşimlerin de renk değişimi üzerinde anlamlı etkisi olduğu tespit edilmiştir.
Statistical determination of color change on dyed fabrics forming due to different chemical finishing applications
Color is a quantitative quality parameter in textile influenced all factors from raw material to shipping of final product. In the study, the effect of three different chemical finishing (micro-macro silicone, durable press, water repellent) applications on color change was tried to be determined on six different kind of woven fabrics. The significance of effect of investigated production parameters on color change was tried to be obtained using variance analysis applied to results. When the results are examined, it is observed that all finishing methods and their working parameters except drying temperature, and also the interaction of two factors are effective on color change data according to results of variance analysis.
___
- 1 - Özgüney, A.,T., Ekmekçi, A., Duran, K., 2004, Pamuklu Kumaşlarda Biyoparlatmanm Boyama ve Baskı İşlemlerine Etkisi, Tekstil ve Konfeksiyon, Yıl. 14, Sayı.l, 47-51.
- 2- Akçakoca, R, E., Özgüney, T, A., Atav, R., 2004, Pamuklu Kumaşların Reaktif Boyarmaddelerle Boyanmasında İyon Tutucuların Renk Verimi Üzerine Etkileri, Tekstil Maraton, Yıl. 14, Sayı.75.
- 3- Çeken, R, Tiber, B., 2003, Farklı Tekniklerle Eğrilen İpliklerde Oluşturulan Kumaş Özellikleri, Tekstil Maraton, Yıl.l3,Sayı.67,51-57.
- 4- Aniş, P., Yıldırım, R, R, 2003, Polyester Boyama Sonrası İndirgen Yıkamanın Kumaş Kalitesi ve Çevre Yükü Üzerine Etkileri, Tekstil Maraton, Yıl. 13, Sayı.64, 43-49.
- 5- Özçelik, G., Duran, K., 2004, Farklı Kumaş Konstrüksiyonlarmm Boyamada Renk Üzerine Etkisinin Araştırılması, Tekstil ve Konfeksiyon, Yıl. 14, Sayı.4,242-247.
- 6- Parvinzadeh, M., Kiumarsi, A., 2005, Effect of Softeners on Colorimetric and Fastness Properties of Sulphur Dyed Cotton Fabrics, 5.Uluslararası Istanbul Tekstil Konferansı, Istanbul.
- 7- Parvinzadeh, M., Physical and Mechanical Properties of Sulphur and Reactive Dyed Cotton Fabrics After Compressive Shrinkage Process, 2005, 5.Uluslararası İstanbul Tekstil Konferansı, İstanbul.
- 8- Tomasino, C, 2006, Chemistry&Technology of Fabric Preparation&Finishing, North Caroline State University, Department of Textile Engineering.
- 9- Yurdakul, A., Öktem, T, Kumbasar, P., Atav, R., Korkmaz, A., Arabacı, A., 2002, Boyama İşleminden Sonra Kullanılan Tekstil Kimyasallarının ve Diğer Terbiye İşlemlerinin Haslık Özellikleri Üzerine Etkileri, Tekstil Araştırma Merkezi Proje, Proje No:TAM 2002-02,90s.
- 10- Kurtoğlu, N., Çarçafçıoğlu, E., Serin, S., 2006, Sentezlenen ve Sanayide Kullanılan Mevcut Yumuşatıcıların Kumaşlara Uygulanması ve Karşılaştırılması, Tekstil ve Mühendis, Yıl. 13, Sayı.61,1-6.
- 11- Çay, A., Çoban, S., 2004, Florokarbonlarm Tekstil Sanayinde Kullanımı, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, Sayı:2,Yıl.l4,s.87-93.
- 12- Yakartepe, M., Yakartepe, Z., 1995, Tekstil Terbiye Teknolojisi, Kasar'dan Apre'ye, Cilt 5, TKAM Yayınları, Yayın No.52, İstanbul.
- 13- Bajaj, P., 2002, Finishing of Textile Materials, Journal of Applied Polymer Science, Vol.83,631-659.
- 14- Göktepe, R, (Çeviri-Holme, L), 2004, Pamuklu Mamullerde Boyama ve Bitim İşlemlerindeki Son Gelişmeler, Tekstil Maraton, Yıl. 14, Sayı.70,59-76.
- 15- Kayatürk, N., 2003, Florokarbon Esaslı Su, Yağ ve Kir İtici Apre, Tekstil Maraton, Sayı: 66, Yıl: 13,61 -63.
- 16- Balcı, O., Oğulara, R.T., (2009), Boyanmış Kumaşlarda Kimyasal Apre Uygulamaları Sonucunda Oluşabilecek Renk Değişiminin Ve Cıelab Değerlerinin Yapay Sinir Ağları Kullanılarak Tahmin Edilmesi, Tekstil ve Konfeksiyon, (Basımda)
- 17- Kut, D., 2002, Tekstil Terbiye İşlemlerinde Kullanılan Yumuşatıcı Maddeler, I. Ulusal Tekstil Yardımcı Kimyasalları Kongresi Bildiri Kitabı, Bursa.
- 18- Kalaycıoğlu, E., 2006, Reçine Apre Kimyasallarına Genel Bakış, Fixapret Ürün Grubu, III. Tekstil Boya ve Kimyasalları Kongresi CD'si, Çorlu.
- 19- Namlıgöz, E., S., Hoşaf, E., Çoban, S., Gülümser, T, Tarakçıoğlu, 1,2006, Su, Yağ ve Kir İticilik Bitim İşlemlerindeki Son Gelişmeler, Tekstil ve Konfeksiyon, Yıl. 16, Sayı.4,268-274.
- 20- Öner, E., 2006, Tekstil Endüstrisinde Renk Ölçümü Semineri Notları, Zaimoğlu Oteli, Adana.
- 21- Design-Expert, 2009, www.stat-ease.com, Web Sitesi.