MİMOZA VE KEBRAKO TANENLERİNİN MODİFİKASYONU VE ÜRETİLEN DERİLERİN IŞIK HASLIĞI ÖZELLİKLERİ

Bitkisel tanenler deriye doğal bir görünüm, dolgunluk, sıkılık ve tanenin kendine has renk tonu gibi özellikler kazandırırlar. Bu olumlu özelliklerin yanında kondanse tanen grubunda yer alan mimoza ve kebrako tanenlerinin, UV ışığına maruz kaldıklarında renk değiştirme ve kararma gibi bir olumsuz özellikleri bulunmaktadır. Bu araştırma, tanenlerin kimyasal olarak modifikasyonu ile, mimoza ve kebrako ile tabaklanan derilerin ışık haslığı özelliklerini artırmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla mimoza ve kebrako tanenlerine, sülfitasyon, sülfometilasyon ve novalak sentezi modifikasyonları uygulanmıştır. Karşılaştırmalı ışık haslığı ölçüm testleri göstermiştir ki sülfometilasyon uygulanmış mimoza ve kebrako ile tabaklanan deriler daha iyi bir ışık haslığına sahiptir. Bu çalışmada ayrıca modifiye tanenlerle tabaklanmış derilere ait fiziksel özellikler de belirlenmiş ve standart tabaklama referansları ile karşılaştırılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Bitkisel Tabaklama, Mimoza, Kebrako, Işık Haslığı, Deri

MODIFICATION OF MIMOSA AND QUEBRACHO TANNINS AND THE LIGHTFASTNESS PROPERTIES OF THE PROCCESSED LEATHERS

Vegetable tannins give leathers some properties like natural look, firmness, toughness and characteristic colour of themselves. Besides these favourable properties, some of the tannins as mimosa and quebracho which belong to condensed tannins, have some undesirable properties like colour changing and darkening caused by exposure to light for prolonged times. This research aims to increase the lightfastness properties of mimosa and quebracho tanned leathers, by chemical modification of these tannins. For this aim sulphitation, sulpho methylation and novalac synthesis modifications were applied to mimosa and quebracho tannins. Comparative lightfastness test results showed that leathers tanned with sulpho methylated mimosa and quebracho tannins had better fastness to light. Additionally the physical properties of the leathers tanned with modified tannins were investigated to compare with the leathers tanned with standard tannins

Keywords:

Vegetable Tanning, Mimosa, Quebracho, Lightfastness, Leather,

PDF

___

Akyüz, F., 1998, Bitkisel Esaslı Tabaklama Maddeleri ile Giysilik Koyun Derisi Üretimi Üzerinde Karşılaştırmalı Araştırmalar, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 162 s.
BASF, 1996, Pocket Book for the Leather Technologist. Aktiengesellschaft 67056 Ludwigshafen, Germany.
Covington, A.G., 2009, Tanning Chemistry, The Science of Leather, Royal Society of Chemistry Publishing, Northampton, 483p.
Elliott, A.C., Woodward,W. A., 2007, Statistical Analysis Quick Reference Guidebook, Sage Publications, Inc. California
Frediani, P., Tambi, L., Frediani M., 2008, Hide Tanning with Modified Natural Tannins, Journal of Applied Polymer Science, Vol. 108, 1797–1809.
Gülümser, T., Karagöz, E. ve Akçakoca, P., 2008, Pamuk Liflerinin Fluoresan Boyar Maddeler ile Boyanması ve Işık Haslığının Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Tekstil ve Konfeksiyon, 4/2008.
John, G. 1997, Possible Defects in Leather Production, Druck Partner Rübelman GmbH, Hemsbach, 379 p
Kaşgöz, H., 1999, Modifiye Poliakrilamidler ve Uygulamaları, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
Kite, M., and Thomson, R., 2006, The Manufacture of Leather, Conservation of Leather and Related Materials, Elsevier Science&Technology Ltd., UK, 340p.
OEKO-TEX, 2015, https://www.oekotex.com/en/manufacturers/test_criteria/ limit_values/limit_values.html, (Erişim Tarihi 03 Mayıs 2015).
Öktem, T., Demir, A. ve Seventekin, N., 2008, Reaktif Boyalı Pamuklu Materyallerin Işık Haslığına UV Absorplayıcıların Etkisi, Tekstil ve Konfeksiyon, 2/2008
Özgünay H., 2000, Meşe Palamutu Ekstarktı Valeksin Deri Sanayiinde Kullanılabilirliğinin Artırılması Üzerine Araştırmalar, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 181 s.
Özgünay, H., 2008, Light Fastness Properties Of Leathers Tanned with Various Vegetable Tannins, Journal Of American Leather Association, 103: 345-351.
Pizzi A., Simon C., George B., Triboulot MC., 2004, Leather Light Stability/Tannins Antioxidant Characteristics for Leather Made with Vegetable Tannins/MUF Resins, Journal Of American Leather Association, 99:1-11.
Toptaş, A., 1998, Deride Kalite Tespiti, İstanbul Üniversitesi Dericilik Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi, İstanbul,310 s.
TS 223, 1965, Vaketa Mamul Deri, Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara.
TS 4117 EN ISO 2589, 2006, Deri-Fiziksel ve Mekanik Deneyler-Kalınlık Tayini Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara.
TS 4120 EN ISO 3380 2005, Determination of shrinkage temperature, Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara.
TS 4131, 1985, Mamul Deriler- Sırça Dayanımı Ve Gerilebilirlik Tayini- Bilye Patlama Deneyi, Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara
TS EN ISO 105-B02, 2014, Tekstil- Renk haslığı deneyleri- Bölüm B02: Yapay ışığa karşı renk haslığının tayini- Ksenon ark soldurma lambası deneyi, Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara.
TS EN ISO 17226-1, 2009, Deri - Fomaldehit İçeriğinin Kimyasal Tayini-Bölüm 1: Yüksek Performans Sıvı Kromotografik Yöntem, Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara.
TS EN ISO 2418, 2006, Mamul Deriler Kimyasal, Fiziksel, Mekanik Renk Haslığı Deneyi Numune Alma Bölgesi, Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara
TS EN ISO 2419 2012, Deri - Fiziksel ve mekanik deneyler - Numune hazırlama ve şartlandırma, Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara
TS EN ISO 3376, 2012, Deri, Fiziksel Ve Mekanik Deneyler, Çekme Mukavemeti Ve Uzama Yüzdesinin Tayini, Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara.
TS EN ISO 3377-1, 2012, Deri, Fiziksel ve Mekanik Deneyler, Yırtılma Yükü Tayini, Bölüm 1: Tek Kenar Yırtığı, Türk Standartları Enstitüsü Necatibey Caddesi No.112, Bakanlıklar/Ankara.
UNIDO, 1994, Acceptable Quality Levels in Leathers, United Nations Publications, Sales Nr. E.76 II.B.G., New York.
UPAC, 1997, Compendium of Chemical Terminology, Blackwell Scientific Publications, 2nd ed., Oxford
Wolf, G., Hüffer, S., 2002, Formaldehyde in Leather-A Survey, JALCA, Vol:97, 456-464pp.