FARKLI HARMANLARDAN ÜRETİLEN PAMUK İPLİKLERİNDE UÇ BİRLEŞTİRME BÖLGESİNİN MUKAVEMET VE UZAMA ÖZELLİKLERİNİN TAHMİNLENMESİ

İplik özelliklerine bağlı olarak, uygun iplik uç birleştirme ayarlarını tespit eden ve bu ayarların iplik uç birleşme bölgesi özelliklerine etkisini detaylı inceleyen çalışmalar oldukça azdır. Özellikle lif özelliklerinin, uç birleştirme özellikleri üzerine etkisi konusundaki çalışmalara rastlanmamaktadır. Bu çalışmada, farklı lif özelliklerinde, farklı numara ve büküm değerlerindeki ipliklerin hava ile uç birleştirme işlemi sonrasında, maksimum mukavemet ve uzama sağlanabilmesi için uygun uç birleştirme ayarlarının tespit edilmesine çalışılmıştır. İplik uç birleştirme ayar parametrelerinin; lif ve iplik özelliklerinin, iplik mukavemetine ve iplik kopma uzamasına etkileri ayrıntılı olarak incelenmiştir. Farklı iplik işletmelerinden temin edilen 8 farklı pamuk harmanından 3 farklı numarada (Ne 20, Ne 30 ve Ne 40) ve 3 farklı büküm katsayısı (αe 3,8; αe 4,2 ve αe 4,6) kullanarak iplikler üretilmiştir. HVI cihazı ile ölçülen fitil formundaki lif özellikleri ayrı ayrı değerlendirmeye alınmıştır. Lif özellikleri ile birlikte makine ayar parametrelerinden açma ve üfleme havası basıncı, üfleme havası süresi, iplik bükümü ve iplik numarası bağımsız değişken; uç birleştirme işlemi görmüş ipliğin özgül kopma mukavemeti ve kopma uzaması değerleri bağımlı değişken seçilerek response surface yöntemi (RSM) ile analizler yapılmıştır. Çalışma sonucunda uç birleştirilmiş ipliklerde kopma mukavemeti ve kopma uzaması tahminleyen yüksek belirleme katsayısına (R2) sahip, istatistiksel açıdan önemli eşitlikler elde edilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Pamuk ring ipliği, Uç birleştirme, Bobinleme, Kopma mukavemeti, Kopma uzaması

PREDICTION OF BREAKING STRENGHT AND ELONGATION PROPERTIES OF SPLICED YARNS PRODUCED FROM DIFFERENT COTTON TYPES

There are a quite few studies which determine optimum splicing settings and examine thoroughly the effect of these settings on the properties of the spliced yarn zone based on yarn properties. There is a lack of studies especially about the effect of fiber properties on the spliced zone. In this study, in order to obtain maximum tenacity, and elongation after splicing of the yarns which have different fiber properties, yarn counts and yarn twists, optimum splicing settings were tried to be determined. The effects of splicing parameters, fiber and yarn properties on the tenacity and elongation of the spliced yarns were investigated in detail. For this reason, yarns from 8 different blends which were supplied from different yarn spinning mills, having three different counts (Ne 20, Ne 30 ve Ne 40) and three different twist coefficients (αe 3,8; αe 4,2 ve αe 4,6) were spun. Fiber properties in the roving form which were measured via using HVI fiber testers were evaluated separately. Response surface methodology was used to analyze spliced yarn tenacity and elongation as dependent variable by choosing fiber properties together with the machine settings such as opening air, splicing air and splicing time, yarn twist and yarn count as independent variables. As a result of the study, equations which predict the tenacity and elongation of the spliced yarns, are statistically important and have high coefficient of multiple determination (R2) were obtained

Keywords:

Cotton ring spun yarn, Splicing, Winding, Tenacity, Elongation,

PDF

___

1. Das A., Ishtiaque S.M., Parida J.R., 2005, “Effect of Fiber Friction. Yarn Twist and Splicing Air Pressure on Yarn Splicing Performance”, Fibers & Polymers, 6(1):72-78 pp.
2. Nawaz M., Farooq A., Tosief M., Shahbaz B., 2005, “Effect of Some Splicing Variables upon Strength Characteristics of Polyester/Cotton Blended Yarns”, Journal of Agriculture & Social Sciences, 1(1):35-37pp.
3. Cheng K.P.S., and Lam H.L.I., 2000, “Strength of Pneumatic Spliced Polyester/Cotton Ring Spun Yarns”, Textile Research Journal, 70(3):243-246pp.
4. Cheng K.P.S., Lam H.L.I., 2000, “Physical Properties of Pneumatically Spliced Cotton Ring Spun Yarns”, Textile Research Journal, 70(12):1053-1057 pp.
5. Cheng K.P.S., Lam H.L.I., 2003, “Evaluating and Comparing the Physical Properties of Spliced Yarns By Regression and Neural Network Analysis”, Textile Research Journal, 73(2): 161-164pp.
6. Webb C. J., Waters G. T., Thomas A. J., Liu G. P., Thomas C., 2009, “The Influence of Yarn Count on the Splicing of Simple Continuous Filament Synthetic Yarns”, Textile Research Journal, 79(3):195-204 pp.
7. Baykaldı, B., Taskin, C., 2005, “Bobinleme İşleminde İplik Uç Birleştirme Ayarlarının Önemi”, Tekstil ve Konfeksiyon, 15(3):153-157pp.
8. Das A., Ishtiaque S.M., Nagaraju V., 2004, “Study on Splicing Performance of Different Types of Staple Yarns”. Fibers & Polymers, 5(3):204-208pp.
9. Webb C. J., Waters G. T., Thomas A. J., Liu G. P., Thomas C., 2007, “The use of the Taguchi design of experiment method in optimizing splicing conditions for a Nylon 66 yarn”, Journal of Textile Institute, 98(4):327–336pp.
10. Hassen M. B., Jaouachi B., Sahnoun M., Sakli F., 2008, “Mechanical properties and appearance of wet-spliced cotton/elastane yarns”, Journal of Textile Institute 99(2):119–123pp.
11. Taşkın C., Baykaldı B., Gürkan P., 2004, “Elastan Karışımlı İpliklerin Bobinlenmesinde İplik Uç Birleştirme (Splicing) İşlemini Etkileyen Parametrelerin İncelenmesi”, TUBİTAK TAM Projesi:2004-04.
12. Taşkın C., Baykaldı B., Gürkan P., 2006, “Elastanlı Karışımlı İpliklerin Bobinlenmesinde Havalı ve Su Püskürtmeli Elastosplicer Sistemlerinin Karşılaştırılması”, Tekstil ve Konfeksiyon, Sayı 16(3):185-190pp.
13. Gurkan P., Ozdil N., Taşkın C., “The Effect of Fiber Properties on the Characteristics of Spliced Yarns: Part I: Prediction of Spliced Yarns Tensile Properties”, Textile Research Journal, Accepted:15/06/2009.
14. Gurkan P., 20 Parametreler 09, “Farklı Lif Özelliklerindeki İpliklerin Bobinlenmesinde Hava İle Uç Birleştirme İşlemini (Pneumatic Splicing) Etkileyen in İncelenmesi”, Doktora Tezi, E.Ü. Fen Bilimleri Enst., İzmir.