İyonize Radyasyonun Biyolojik Etkileri
Modern dünyada radyasyondan izole yaşamak artık mümkün olmamaktadır. Doğal ya da yapay radyoaktif çekirdeklerin kararlı yapıya geçebilmek için dışarı saldıkları hızlı parçacıklar ve elektromanyetik dalga şeklinde taşınan fazla enerjileri olarak tanımlanan radyasyon, temelde “iyonlaştırıcı” ve “iyonlaştırıcı olmayan” olarak iki kısımda incelenir. İyonlaştırıcı radyasyon; alfa, beta ve nötron partikülleri ile X ışını ve gama ışınından oluşur. İyon odaları, Geiger-Müller sayacı, floresan ekranlar gibi farklı dedektörlerle saptanabilen iyonize radyasyonun moleküler, hücresel, doku ve sistem düzeyinde insan sağlığına olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bu çalışmada radyasyonla ilgili temel bilgiler anlatılmış, daha sonrada radyasyonun insan sağlığına etkisi üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelimeler:
Radyasyon, insan sağlığı, biyolojik etki
Biological Effects of Ionizing Radiation
In modern world, living without radiation is impossible. Radiation is defined as “energy transmitted through space as waves or particles” and also determined as “particles or waves emitted from the nucleus of unstable radioactive atoms to become stable” Mainly two types of radiation are exist; ionising radiation and non-ionising radiation. Ionising radiation is consist of alpha, beta particules, neutrons, X rays and gamma rays. Ionising radiation which can be measured by ion chambers, GeigerMueller detectors, fluorescent counters etc. Has harmfull effects on human health in levels of molecular, cellular, tissue, organs and organ systems. In this study, the basic information about the radiation is explained and then effect of radiation on humanbeing health is stressed.
Keywords:
Radiation, human health, biological effect,
___
- Algüneş, Ç., 2002. Radyasyon Biyofiziği.1. Basım. Edirne: Trakya Üniversitesi Yayınları No: 51, 59-62.
- Daşdağ, S., Çelik, S., 1990. Mikrodalgaların biyolojik etkileri ve güvenlik standartları, Çevre Sorunlarının Boyutları "90" Sempozyumu, Diyarbakır. [3] Gençay, Ş., 1994. Nükleer Elektrik ve Çevre, Elektrik Enerjisi ve Teknolojileri Sempozyumu, İTÜ Yayınları, İstanbul.
- Göksel, S., 1973. Radyasyonun Biyolojik Etkileri ve Korunma, İ.T.Ü. Matbaası, İstanbul.
- Güngör, N., 1991. Sağlık Fiziği, İ.T.Ü. Matbaası, İstanbul.
- Özalpan, A., 2001. Temel Radyobiyoloji. 1. Basım. İstanbul: Haliç Üniversitesi Yayınları, 1-218.
- Steel, G. G., 1997. The Significance of Radiobiology for Radiotheraphy. In; Steel GG (Ed.). Basic Clinical Radiobiology. New York: Co-published in the USA by Oxford University Pres; p.1-7.
- Şeker, S., Çerezci, O., Çevremizdeki Radyasyon ve Korunma Yöntemleri, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1997.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2011
- Yayıncı: Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi