Sarımsaklı tarım işletmelerinde yetiştirilen Siyah-Alaca ırklı süt sığırlarının döl verim özellikleri

Araştırma, Sarımsaklı Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların bazı döl verim özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın materyalini bu işletmede yetiştirilen 764 baş Siyah Alaca ineğin 1983-2003 yılları arasındaki döl verim kayıtları oluşturmuştur. Yılın, İlkine Damızlıkta Kullanma Yaşı(İDKY), İlk Buzağılama Yaşı(İBY) ve Buzağılama Aralığı(BA) üzerine etkisi önemli bulunmuştur(P

Anahtar Kelimeler:

süt sığırı, Alacalı Sığır, Türkiye, buzağılama mevsimi, sığır, tarımsal işletmecilik, laktasyon süresi, süt üretimi, mevsimsel değişimler, ilkine buzağılama yaşı, dişi döl verimi, buzağılama aralığı, inek, dölverim performansı

Fertility traits of Holstein cows raised at Sarımsaklı State Farm

The present research was carried out to determine some fertility traits in Holstein cows raised at Sarimsakli State Farm. Reproductive performance records within the period from 1983 to 2003 of 764 Holstein cows raised at the farm were constituted the research material. Effect of years on First Breeding Age (FBA), First Calving Age (FCA) and Calving Interval(CI) were significant(P<0,01).Effect of Season on CI was significant (P<0,05), however on FBA and FCA were not significant(P>0,05). Effects of Lactation Length (LL) and FCA on CI was not significant(P>0.05). Effect of FBA on FCA was significant(P<0,01). Overall means for FBA, FCA and CI were found as; 18,98 ± 2,73 month, 28,15 ± 2,50 month and 407,07 ± 78,59 day, respectively.

Keywords:

dairy cattle, Holstein-Friesian, Turkey, calving season, cattle, farm management, lactation duration, milk production, seasonal variation, age at first calving, female fertility, calving interval, cows, reproductive performance,

PDF

___

Akbaş,Y., Türkmut, L.1990. Siyah Alaca, Simmental ve Esmer Sığırlarda Akrabalı Yetiştirme Katsayısı ile Bazı Verim Özellikleri Arasındaki İlişkiler. I.Döl Verim Özellikleri . Doğa Tr. J. of Veterinary and Anim. Sci. 14, (1990) , 247-255.
Akbulut, Ö. 1990. Atatürk Üniversitesi Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Esmer, İleri Kan Dereceli Esmer Melezleri ile Siyah Alaca Sığırların süt Verim Özellikleri ve Laktasyon Eğrisi Parametrelerine Etkili Faktörler. A.Ü.Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, (Basılmamış), Erzurum.
Akman, N., 1982. Bala ve Polatlı D.Ü.Ç.’lerinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırlarda Seleksiyonda Kullanılacak Ölçüler Üzerinde Araştırmalar. A.Ü. Zir.Fak. Doktora Tezi, Basılmamış, Ankara.
Akman, N., Kumlu, S. 1999. Türkiye de Siyah Alaca (Holstein) Damızlık Yetiştiriciliğinde Gelişmeler. Uluslararası Hayvancılık ’99 Kongresi 21-24 Eylül 1999-İzmir
Alpan, O. 1964. Karacabey Harasında Yetiştirilen Holstein ve İsviçre Esmer Sığırlarının Beden Ölçüleri, Süt, Süt Yağı, Büyüme ve Döl Verimleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma. A.Ü. Vet. Fak. Yayın No:156, Ankara.
Alpan, O., Arıtan, N. 1970. Karacabey Harasında On Yıllık Holstein yetiştiriciliği Üzerine Araştırmalar. III. Süt Verimi Özellikleri. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi Cilt:10, Sayı:4:14-15.
Aslan, A., Altınel, A., 1992. Karacabey Tarım İşletmesi ineklerinde Amerikan orijinli sperma kullanımı ile elde edilen Esmer ve Siyah Alaca danaların verim özellikleri üzerine araştırmalar. İ.Ü. Vet. Fak. Derg.18(2):74-89.
Atay, O., Yener, S.M., Bakır, G., Kaygısız, A.,1995. Ankara Atatürk Orman Çiftliğinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Süt Verim Özelliklerine İlişkin Genetik ve Fenotipik Parametre Tahminleri. Doğa Türk Vet. Ve Hay. Derg., 19: 441–447.
Aydın, R. 1996. Atatürk Üniversitesi Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Esmer ve Siyah Alaca Sığırların Süt Verimindeki Genetik ve Fenotipik Yönelimler ile Bazı Genetik Parametrelerin Tahmini. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni ABD Doktora Tezi, (Basılmamış), Erzurum.
Bakır, G., Çetin, M., 2002. Reyhanlı Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırlarda süt ve döl verim özellikleri. Turk J. Vet. Anim. Sci. 27: 173-180.
Bakır, G., Kaygısız, A., Yener, S. M., 1994. Ankara Şeker Fabrikası Çiftliğinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların döl verim özellikleri. Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Derg. 18 (2):107- 111.
Cebeci, Z., 1990. Süt sığırcılığında Damızlık Seçiminde En İyi Doğrusal Yansız Tahmin BLUP Yöntemi Yönteme İlişkin Bilgi İşlem Algoritmaları ve Ceylanpınar arım İşletmesi Siyah Alaca Sığır Populasyonuna Uygulanması. Ç.Ü.Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni ABD Doktora Tezi (Basılmamış), Adana.
Çetegen, D. 1978. Sakarya İnekhanesi Holsteinlerinin 1971–1975 Yıllarında Süt Verimleri Üzerine Bir Çalışma. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi. Sayı:3–4; 78–99.
Duru, S., Tuncel, E., 2002. Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların süt ve döl verimleri üzerine bir araştırma. 2. Döl verim özellikleri. Turk J. Vet. Anim. Sci. 26:103-107. süt ve döl verim özellikleri. 2. Döl Verim Özellikleri. OMÜ. Zir. Fak. Derg. 22(1):47-54.
Erdem, H., Atasever, S., Kul, E., 2007. Gökhöyük Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların Süt ve Döl Verim Özellikleri 2. Döl Verim Özellikleri . OMÜ. Zir. Fak. Dergisi 2007, 22(1):47-54.
Galiç, A.,Şekeroğlu, H., Kumlu, S., 2005. İzmir ili siyah alaca sığır yetiştiriciliğinde ilk buzağılama yaşı ve süt verimine etkisi. Akdeniz Üniv. Zirat Fak. Derg. 18(1):87-93.
Gönül,T., Sönmez, R., Tömek,Ö.,1973.Tahirova Türk Alman Örnek Çiftliğinde Angler Sığırı Yetiştiriciliği. E.Ü. Zir. Fak. Yayınları No:199.
Gündal Çörekçi, Ş., Güneş, H., Kırmızıbayrak, T.,Eroğlu, Y., Kumkale Tarım İşletmesinde 10 yıllık siyah alaca sığır yetiştiriciliği üzerine araştırmalar. 1. Döl Verim Özellikleri. İ.Ü. Vet. Fak. Derg. 22(1):187-201.
Gündoğdu, F., Özder, M., 1993. Sarımsaklı Tohum Üretme Çiftliğinde yetiştirilen Esmer ve Siyah Alacaların bazı süt ve döl verim özellikleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Trakya Üniv. Tekirdağ Ziraat Fak. Derg. 2(2):159-169.
Güney, O. ,1971. Ankara Çayır Mera Yem Bitkileri ve Zootekni Araştırma Enstitüsü Sığırcılık Faaliyetleri. Zootekni Dergisi Cilt:3, Sayı:12:22- 27.
İpek, A., 1993. Tahirova Tarım İşletmesinde yetiştirilen sığırların süt ve döl verimi üzerine bir araştırma. U.Ü. Fen Bilimleri Enst. Yüksek lisans Tezi. 63s. Bursa.
Kaygısız, A., 1995. Kahramanmaraş Tarım işletmesinde yetiştirilen Holstein sığırlarındöl verim özelliklerine ilişkin genetik ve fenotipik parametre tahminleri. Hayv. Araş. Derg. 5(1- 2):79-82.
Kaygısız, A., 1997. Siyah Alaca sığırların Kahramanmaraş Tarım İşletmesi şartlarındaki verim özellikleri. Ank. Üniv. Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Derg. 3(2):9-22.
Kaymakçı, M., 1991. Üreme Biyolojisi (I. Basım) E.Ü. Ziraat Fak. Yayınları No: 503 İzmir.
Koç, A., İlaslan, M., Karaca, O., 2004. Dalaman TİM’ de yetiştirilen Siyah-Alaca süt sığırlarının döl ve süt verimlerine ait genetik ve fenotipik parametre tahminleri:Döl verimi. ADÜ Ziraat Fak. Derg. 1(2):43-49.
Kumlu, S., Akman, N., 1999. Türkiye damızlık siyah alaca sürülerinde süt ve döl verimi. Lalahan Hayv. Araşt. Enst. Derg. 39(1):1-15.
Kumlu, S.,Özkütük, K., Yeniçeri, C., 1989. Çukurova Bölgesi Extansif Süt Sığırı Yetiştiriciliği. Ç.Ü. Zir. Fak. Derg. 4. (6):33–46.
Kumuk, T., 1989. Türkiyenin batı kesiminde yer alan ve siyah alaca sığır yetiştiriciliği yapılan bazı devlet tarım işletmelerinin teknik analizi. E.Ü.Fen Bilimleri Enst.Doktora tezi (Yayımlanmamış) İzmir.
Kumuk, T., Akbaş, Y., Türkmut, L., 1999. Süt sığırcılığında Döl Verimine İlişkin Ekonomik Kayıplar ve Yetiştiricilerin Bilgi ve Teknoloji İhtiyacı. Uluslar arası Hayvancılık’99 kongresi 21-24 eylül 1999, İzmir. S.59-64.
Özcan, M., Altınel, A., 1995. Siyah Alaca sığrların yaşama gücü, döl verimi ve süt verimi özelliklerini etkileyen bazı çevresel faktörler üzerine araştırmalar. 1. Yaşama Gücü ve Döl Verimi Özellikleri. İ.Ü. Vet. Fak. Derg. 21(1): 19- 35.
Özcan, L., Pekel, E., Kaftanoğlu, O.1976. Çukurova Bölgesi Tarım İşletmelerinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Döl ve Süt Verimleri ile Vücut Özellikleri Üzerinde Araştırmalar.Ç.Ü. Zir. Fak. Yıllığı Yıl 7(4):257-273.
Özkütük, K., Pekel,E.,Özcan,L.,Hausman,H.1986.Entansif Süt Sığırcılığı Uygulamasında Hatay İli.1. Siyah Alaca Sığır Populasyonu Süt Verimi . Ç.Ü. Zir. Fak. Derg. 1,(2):4659.
Özkütük,K.,1989. Entansif Süt Sığırcılığı Uygulamasında Hatay İli. III. Bazı Makro Çevre Faktörleri Etkileri. Ç.Ü.Zir. Fak. Der., 1: (2):60- 71.
Özkütük,K.1979.Ceylanpınar D.Ü.Ç.Siyah Alaca Sığır Populasyonunun Islahında Yetiştirme Kayıtlarından Yararlanma ve Islah Modelleri Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Hayvan Yetiştirme ve Islahı Bölümü Adana.
Pelister, B., Altınel, A., Güneş, H., 2000. Özel işletme koşullarında yetiştirilen değişik orijinli Siyah Alaca sığırların döl ve süt verimim özellikleri üzerinebazı çevresel faktörlerin etkileri. İ.Ü. Vet. Fak. Derg. 26(2):543-559.
Rezvandoost, M.,1983. Dalaman D.Ü.Ç.Sığırcılık Çalışmalarının Teknik ve Ekonomik Yönden Analizi. E.Ü.F.B.E.Doktora Tezi (Yayımlanmamış) Bornova, İzmir.
Savaş, T., Tuna, Y. T., Karaağaç, F., Konyalı, A., 1999. Türkgeldi ve Tahirova Tarım İşletmelerinde yetiştirilen Siyah Alaca süt sığırlarında sürü ömrü üzerine araştırmalar. Uluslararası Hayvancılık’99 kongresi 21-24 eylül, İzmir. S.41-44.
Sehar, Ö., Özbeyaz, C., 2005. Orta Anadoludaki bir işletmede Holştayn ırkı sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hay. Araşt. Ens. Derg. 45(1):9-19.
Sezgin, Y. 1976. Holstein, Güney Anadolu Kırmızısı ve Melezi F1 ve G1 Gruplarında Beden Yapısı ve Bazı Verim Özellikleri. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Yayın No:47.
Soysal, M.İ., Özder, M.,1990. Tekirdağ’da Özel Bir Süt Sığırcılığı İşletmesindeki Siyah Alacaların Bazı Süt ve Döl Verim Özellikleri .T.Ü. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Yayın No:103 , Araş. No:29.
Soysal, M.İ., Özder, M.,1990. Türkgeldi Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Süt Sığırlarının Bazı Süt ve Döl Verim Özellikleri. T.Ü. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi Cilt:1.
Sönmez, R., Gönül, T., Koçak, Ç., 1967. E.Ü. Zir. Fak. Esmer ve Siyah Alaca Sığır Yetiştiriciliği Üzerine Araştırmalar. E. Ü. Zir. Fak. Der. Cilt: 4 Sayı: 2 İzmir.
Şekerden, Ö, Aydın, N., 1992. Amasya’daki Bir Entansif Süt Sığırı İşletmesinde Friesian Sığırların Verim ve Büyüme Özellikleri. O.M.Ü. Zir. Fak. Dergisi 7/1,51–63, Samsun.
Şekerden, Ö., Özkütük, K., Pekel, E., 1987. Amasya İli Entansif Süt Sığırcılığı İşletmelerindeki Siyah Alaca Sığır Populasyonunun Süt ve Bazı Döl Verim Özellikleri. Ç.Ü. Zir.Fak. Dergisi Sayı: 5: 56-66.
Şekerden, Ö., 1988. Amasya’da Özel Bir Entansif Süt Sığırcılığı İşletmesinde Frizyan Sığırların Süt ve Bazı Döl Verim Özellikleri. O.M.Ü.Yayınları No: 31, Samsun.
Şekerden,Ö., Pekel, E., 1982. Reyhanlı D.Ü.Ç. Yetiştirilen Saf Siyah Alaca Kilis Tipi Sığırlar ve Bunların Melezlerinin Döl ve Süt Verim Özellikleri ile Bazı Parametrelerin Tahmini Üzerine Bir Araştırma. Ç.Ü.Z.F.Yıllığı Yıl:13, (3- 4):14-27.
Tuna, Y.T., 1997. Tigem Tahirova Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca süt Sığırlarının Bazı Döl ve Süt Verim Özellikleri Bakımından Genetik Yapısı Üzerine Araştırmalar. T. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü (Doktora Tezi).
Tuncel, E., Eker, M., 1971. Yalova D.Ü.Ç. Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırlarda Döl ve Süt Verimi İle İlgili Özellikler Üzerine Araştırmalar. A.Ü. Zir. Fak. Yıllığı. No:21, Fasikül 3-4 Ankara.
Ulutaş, Z., Efil, H., Bakır, B., 1999. Siyah Alaca Sığırlarına Ait Süt Veriminin Variyans Bileşenleri, Genetik Parametreleri ve Damızlık Değerinin Tahmin Edilmesi. Uluslararası Hayvancılık’ 99 Kongresi 21-24 Eylül 1999-İzmir
Yalçın, C., 2000. Süt sığırcılığında fertiliteden kaynaklanan mali kayıplar. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg. 40 (1): 39-47.