İ. Altuğ TURAN, Ç. Coşkun HEPCAN, M. B. ÖZKAN

İzmir ili Çeşme yerleşimi kiyilarinda alan kullaniminda gözlenen değişimlerin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma

İzmir İli Çeşme İlçesi yerleşimi kıyılarında 38 yıllık bir süreç içerisinde alan kullanımında gözlenen zamansal değişimler uzaktan algılama yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Topografik haritalar ile 1957, 1976 ve 1995 yıllarına ait hava fotoğraflarından yararlanılarak 8 alan kullanım kategorisi temelinde alan kullanım kategorileri büyüklüklerinin zamansal değişimleri hesaplanmıştır. Alan kullanım kategorilerinin baskınlıkları 1km²‟lik (1kmx1km) grid haritasının alan kullanım kategorileriyle sorgulanması soncunda elde edilmiştir. Sorgulamalar sonucunda; incelenen üç dönem içerisinde doğal bitki örtüsü ve tarım alanı kullanımlarında azalma, yerleşim alanı kullanımlarında ise artış belirlenmiştir. Bu alan kullanım kategorilerinin baskınlık değerleri incelendiğinde ise; doğal bitki örtüsü baskınlığında belirgin bir değişim gözlenmezken, yerleşim alanları baskınlığında belirgin bir artış ve tarım alanları baskınlığında ise belirgin bir azalma saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

kıyı alanları, uzaktan algılama, Türkiye, alan kullanım planlaması, peyzaj planlama, İzmir

The research on the assessment of land use changing in the case of Çeşme (İzmir) Coasts

The land use changes of İzmir Çeşme Coasts are determined by using remote sensing techniques in the period of 38 years. Temporal and spatial changes of land use are analyzed based on 3 land use maps which show 8 land use categories using the topographical maps and aerial photos in 1957-1976-1995. The dominancy of land use categories are calculated depending on grid map (1km x 1km). Each period of grid maps and land use maps are analyzed by spatial intersection method in GIS. As a result of the study, natural land cover and agricultural areas are decreased; residential areas are increased in the three observational periods. According to the changes of these land use categories‟ dominances, there isn‟t any significant change in natural land cover dominancy although there is a significant increase in dominancy of residential areas and significance decrease in the dominancy of agricultural areas.

Keywords:

coastal areas, remote sensing, Turkey, land use planning, landscaping, Izmir,

___

Abdullah, S.A. and N. Nakagoshi, 2006. Changes in Landscape Spatial Pattern in The Highly Developing State of Selengor, Peninsular Malaysia, Landscape and Urban Planning (77): 263–275
Aguilar, A.G., P. M. Ward and Sr.C.B. Smith, 2003. Globalization, Regional Development, and Mega-City Expansion in Latin America: Analyzing Mexico City‟s Peri-Urban Hinterland, Cities 20: 3–21
Doğan, E. ve M. A. Erginöz, 1997. Türkiye„de Kıyı Alanları Yönetimi ve Yapılaşması, Arıon Yayınevi, 186 s.
Doygun, H. and H. Alphan, 2006. Monitoring Urbanization of Iskenderun, Turkey and Its Negative Implications, Environmental Monitoring and Assessment (114):145–155
Eetvelde, V.V. and M. Antrop, 2004. Analyzing Structural and Functional Changes of Traditional Landscapes-Two Examples From Southern France, Landscape and Urban Planning (67):141–156
Forman, R.T.T., 1995. Land Mosaics. The Ecology of Landscapes and Regions, Cambridge University Press, 632 pp
Fujihara, M. and T. Kikuchi, 2005. Changes in the Landscape Structure of The Nagara River Basin, Central Japan, Landscape and Urban Planning (70): 271-281
Herold, M., N. C. Goldstein and K.C. Clarke, 2003. The Spatiotemporal Form of Urban Growth: Measurement, Analysis and Modeling, Remote Sensing and Environment (86): 286-302
Imbernon, J., 1999. Pattern and Development of Land-Use Changes in Kenyan Highlands Since 1950s, Agriculture, Ecosystems and Environment (76): 67-73
Koçman, A., 2005. Çeşme‟de (İzmir) Kıyı Kumullarındaki Güncel Gelişmeler, Türkiye Kuvaterner Sempozyumu V, 02-03 Haziran 2005
Kutiel, P., O. Cohen, M. Shoshany and M. Shub, 2004. Vegetation Establishment On The Southern Israeli Coastal Sand Dunes Between The Years 1965 and 1999, Landscape and Urban Planning (67):141-156
Lausch, A. and F. Herzog, 2002. Applicability of Landscape Metrics for the Monitoring of Landscape Change: Issues of Scale, Resolution and Interpretability, Ecological Indicators (2): 3–15
Luna, A.L. and C.A.B. Robles, 2003. Land Use, Land Cover Changes and Coastal Lagoon Surface Reduction Associated With Urban Growth in Northwest Mexico, Landscape Ecology (18): 159–171
Özkan, M.B., 1987. Türk Turizminin Önemli Kaynağı Deniz ve Kıyılarına İlişkin Sorunlar, Türkiye Kalkınma Bankası Turizm Yıllığı 1987:77-85
Özkan, M.B., 1993. Rekreasyon Amaçlı Konutsal Yapılaşmaların Güney Ege Kıyı Peyzajına Etkileri Üzerine Araştırmalar, Türkiye Kalkınma Bankası Turizm Yıllığı 1993: 132-140
Sarı, A., 1981. Devre-Mülk Sistemiyle İkinci Konut Planlaması, Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış), İzmir
Shi, Z., R. Wan, M.X. Huang and D. Landgraf, 2002. Detection of Coastal Saline Land Uses With Multi-Temporal Landsat Images in Shangyu City, China, Environmental Management, Vol 30, No1: 142-1503
Wang, Y., J. Tobey, G. Bonynge, J. Nugranad, V. Makota, A. Ngusaru and M. Traber, 2005. Involving Geospatial Information in The Analysis of Land-Cover Change Along The Tanzania Coast, Coastal Management (33): 87-99
Weng, Q., 2002. Land Use Change Analysis in the Zhujiang Delta of China Using Satellite Remote sensing, GIS and Stochastic Modelling, Journal of Environmental Management (64): 273-284
Yerelnet, 2007.Yerel Yönetimler Portalı, http://www.yerelnet.org.tr, Erişim:Şubat, 2007