Тыва Дылдың Даштыкы Диалектизи: Цэнгэл Тываларының Дылы

Моол күрүнеде чурттап чоруур Баян-Өлгий аймактың Цэнгэл тываларының диелектизин   фонетика,   грамматика,   лексика   талазы-биле   шинчилеп,   ону   тыва литературлуг  дыл  болгаш  ооң  диалектилеринден,  өске  түрк  дылдардан онзагай ылгалдарлыг болурунуң дугайында ук статъяда чамдык чижектерин көргүскен. Оон   аңгыда Цэнгэл тываларының дугайында болгаш оларның дылын, аас чогаалын, этнографиязын эртем талазы-биле шинчилээн ажылдарны таныштырып турар.ÖzetBu makalede, Moğolistan'da Bayan-Ölgiy eyaletinde yaşayan Tsengel Tuvalarının dili, ses bilgisi, şekil bilgisi ve söz varlığı temelinde incelenmiş, Tuva edebî dili ve Tuvacanın diğer ağızlarından ayrılan noktaları üzerinde durularak örneklerle tanıklanmıştır. Ayrıca, Tsengel Tuvaları ve onların dili, edebiyatı, etnoğrafyası üzerine yapılmış bazı bilimsel çalışmalar da tanıtılmıştır.

External Dialect of Tuvan Language: The Tsengel Tuvans

The article is about specific features of sub dialect of Tsengel tuvan national minority people of Bayan-Ulgii province in Mongolia. The examples are shown that the sub dialect has its own peculiarities and it is different from the Tuvan language, and its dialects. The Tsengel sub dialect claims to keep, general characteristics of the Turkic family of languages, although it has features of an ancient uigur language. 

___

  • Taube, Erika (1967). Kinderwieden im Zengel-sum (westmongolei).Mitteilungen des instituts für orientforschung. Band XIII. Heft 2. Berlin.
  • Золбаяр, Г. (1990). Жанровые разнообразие фольклора тувинцев проживающих Монголии: Автореф. дисс. … канд. филол. наук. Улан-Батор. 18 с.
  • Кыргыс, З. К. (1975). Музыкальный фолклор тувинцев сумона Цэнгэл. Музыкальная жизнь. № 3.
  • Самдан, З. Б. (2004). О материалах цэнгэльской фольклорной экспедиции 2002 года. УЗ ТНИИЯЛИ. - Вып. 20. Кызыл. С. 362–367.
  • Маңнай-оол, М. Х. (1995). Тувинцы Монголии: традиции и современности. УЗ ТНИИЯЛИ. Кызыл. Вып 18. С. 265–271.
  • Аранчын, Ю. Л. (1975). Новые этнографические и филологические материалы из Северо- Западной Монголии. УЗ ТНИИЯЛИ. Кызыл. Вып.17. С. 212–218.
  • Монгуш, Д. А. (1983). О языке тувинцев Северо-Западной Монголии. Вопросы тувинской филологии. Кызыл. С. 127–145.
  • Серен, П. Болд Л. (1995). Хомду тываларының дылынга хамаарыштыр дВ отношении языка ховдинских тувинцев. Улуг-Хем. Кызыл. № 1. С. 71–75.
  • Баярсайхан, Б. (2009). Лексика животноводство в Цэнгэльском диалекте тувинского языка. Автореф.дис…канд.филол.наук. Новосибирск. 23 с. Гансүх, Х. (2009). Особенности тувинской речи жителей Цэнгэла.
  • Автореф.дис...канд.филол.наук. Новосибирск, 21 с.
Tehlikedeki Diller Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 2012
  • Yayıncı: Ülkü ÇELİK ŞAVK