Kimyevi gübre ve toprak tahlili desteğinin sosyo -ekonomik açıdan incelenmesi (Tokat İli örneği)

Çalışmada kimyevi gübre ve toprak analizi desteğinin sosyo-ekonomik açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma sahasında 135 üretici ile anket çalışması yürütülmüştür. Üreticiler üç grupta incelenmiştir. İlk grubu Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı olmayan dolayısıyla desteklemelerden yararlanmayan üreticiler, ikinci grubu Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı sadece kimyevi gübre desteği alan üreticiler ve üçüncü grubu Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı kimyevi gübre ve toprak analizi desteklerinin her ikisinden de yararlanan üreticiler oluşturmuştur. Çalışmada öncelikle üreticilerin sosyo-ekonomik yapıları ortaya konulmuş ve bu sosyoekonomik yapının destekleme gruplarına göre değişip değişmediğini incelemek amacıylax\ G testi yapılmıştır. Ayrıca sosyo-ekonomik yapı ile destekleme grupları arasında uyum analizi yapılmıştır. Yapılan ki-kare testi sonucunda işletme genişliği, mülkiyet durumu, bitkisel üretim değeri, sosyal katılım ve çevresel ilişki düzeyi, tarımsal kuruluşlarla ilişki düzeyi ve toprak analizi gerekliği bilinç düzeylerinin destekleme gruplarına bağımlı olarak değiştiği istatistiksel olarak belirlenmiştir. Üreticiler toprak analizi gerekliliği bilinç düzeylerine göre düşük orta yüksek şeklinde tekrar gruplandınlarak sosyo-ekonomik özellikleri bakımından tekrar ki-kare testine tabi tutulmuştur. Yapılan ki-kare testi sonucu işletme genişliği, mülkiyet durumu, bitkisel üretim değeri, sosyal katılım ve çevresel ilişki düzeyi, tarımsal kuruluşlarla ilişki düzeylerinin toprak analizi bilinç düzeylerine bağımlı olarak değiştiği belirlenmiştir.

Socio-economic investigation of chemical fertilizer and soil analysis supports (Tokat province sample)

This study was purposed to socio-economic examination of chemical fertilizer and soil analysis supports. In the research area the survey was made with 135 producers. Producers were categorized into three groups. First group is made of those who are not registered in the Farmer Registration System and, thus, who do not benefit from the support applications. Second group is made of those who are registered in the Farmer Registration System and who get only chemical fertilizer support and the third group consists of those who benefit from both chemical fertilizer and soil analysis supports. In this study, firstly, socio-economic structure of producers was determined and chi-square and G testing was made to determine whether change of this socio-economic structure according to support groups. Moreover, correspondence analysis was made between socio-economic structure of farmers and support groups. As a result of the chi-square test that change depending on to die support groups of the famı size, ownership status, the value of crop production, the levels of social participation and environmental relationship, the levels of agriculture organizations relationship and soil analysis necessity level of consciousness were statistically determined. Producers according to soil analysis necessity level of consciousness were re-grouped in the form of low-mcdium-high and were tested re-chi square in terms of socio-economic characteristics. As a result of the chi-square test that change depending on to the soil analysis necessity level of consciousness groups of the farm size, ownership status, the value of crop production, the levels of social participation and environmental relationship, the levels of agriculture organizations relationship were determined.

___

Abay, C., Olhan, E., Uysal. Y„ Yavuz, F., Türkekul, B„ 2005. Türkiye'de Tarım Politikalarında Değişim, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, Ankara.

Aslan,M., Boz.İ., 2005. Doğrudan Gelir Desteğinin Tarımsal Amaçlı Kullanımını Etkileyen Faktörler, Tarım Ekonomisi Dergisi 2005; 11(2): 61 - 70

Anonim, 2009. Tokat Tarım îl Müdürlüğü Kayıtları Aydeniz, A., 1992. Gübreleme-Ekonomi İlişkileri. II. Ulusal Gübre Kongresi Tebliğleri. 30 Eylül- 4 Ekim, 1991-Ankara.

Başarır, A., 2008. Doğrudan Gelir Desteği (DGD) Politikasının Tarım işletmelerine Etkilerinin Araştırılması: Samsun İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, 19 Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı.

Clausen S.E., 1998. Applied Correspondence Analysis - An Introduction, Sage Publication, ISBN:0-7619-1115-4, USA.

Çakmak, Z., Baş, M., Yıldırım, E., 2012. Gry İlişkisel Analiz ve Uyum Analizi İle Bir işletmede Karşılaşılan Üretim Hatalarının İncelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi iktisadi ve İdari Bilimler Fak. Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 1, s. 123-142.

Çiçek, A., Erkan, O., 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve örnekleme Yöntemleri, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınlan No: 12, Tokat.

Düzgüneş, O., Kesici, T., Gürbüz, F., 1993. istatistik Metodları, II. Baskı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınlan:369, Ankara.

Greenacre M., 2002. "Correspondence Analysis of the Spanish National Health Survey", Gac Sanit, Vol: 16, No:2, Mar.-Apr., Barcelona.

İlkdoğan, U., 2012. Türkiye'de Aspir Üretimi İçin Gerekli Koşullar ve Oluşturulacak Politikalar, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi ABD, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Tepge Yayın No: 205, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü TEPGE.

Kaplan, M., 1999. Gübre Desteklenmeli Ama Nasıl. Türk-Koop.Ekin Dergisi, 10:18-20.

Kaplan, M., Aktaş, M., Güneş, A., Alpaslan, M., Sönmez, S., 2000. Türkiye Gübre Üretim ve Tüketiminin Değerlendirilmesi. Ziraat Müh. V. Teknik Kongresi.

Özçelik, A., özer, O., 2006. Çiftçilere Yapılan Kimyevi Gübre Desteği ve Tarımsal Faaliyette Kullanılan Mazot için Destekleme Ödemelerinin Değerlendirilmesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 13 (1) 1-8 Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,Ankara.

Özdamar, K., 1999. Paket Programlar ile İstatistiksel Ver Analizi-1. Kaan Kitapevi, Yayın No: 1, ISBN: 975 .67.87.01.5, Eskişehir.

Özdamar. K., 2002. Paket Programlar ile istatistiksel Veri Analizi-2, Kaan Kitabevi, Eskişehir.

Özdamar, K., 2004. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi-2. Kaan Kitapevi, Yayın No: 2, ISBN: 975 .67.87.09.0, Eskişehir.

Seyfullahoğulları, A., 2003. "Çapraz Tabloların Analizi ve Ticari Malların Değerlendirilmesiyle İlgili Bir Uygulama", istanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, Sayı:4, Aralık.

Sokal, R.R., and Rohlf, F. J., 1995. Biometry. The Principles and Practice of Statistics in Biological Research. Third Edition. W.H. Freeman Company. New York.

Serper, Ö., 1986. Uygulamalı istatistik, Filiz Kitapevi, İstanbul.

Süner, A., Çelikoğlu, C., C., 2008, Uygunluk Analizinin Benzer Çok Değişkenli Analiz Yöntemleri île Karşılaştırılması, İstatistikçiler Dergisi 1 (2008)9-15.

Topçu, Y., 2008. Çiftçilerin Tarımsal Destekleme Politikalarından Faydalanma İstekliliğinde Etkili Faktörlerin Analizi: Erzurum İli örneği. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2008. 21(2). 205212.

Uzgören, N, 2007. Uyum Analizinin Teorik Esasları ve Regresyon Analizi ile Benzerliğinin Grafiksel Boyutta Karşılaştırılması, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi Sayı: 18, Ağustos, 2007.

Yılmaz, H., Demircan, V., Demek, Z., 2011. Türkiye Tarımında Doğrudan Gelir Desteği Uygulamaları İsparta İli Üreticileri Açısından Bir Değerlendirme. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 9 (2).s.248-265. joumal.dogus.edu.tr