Bilal GÜRBÜZ, Neşet ARSLAN, Ahmet GÜMÜŞÇÜ

Seçilmiş Çemen Trigonella foenum-graecum L. Hatlarında Verim Ögeleri Arası Korelasyon ve Path Analizi

Bu çal ışma, Ankera Üniversitesi:Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümünde, seçilmi ş çemen hatlar ı nda verim özellikleri aras ı iliş kilerin belirlenmesi amac ı yla 1995-1996 y ı lları nda yürütülmü ştür. Çal ışmada materyal olarak, tek bitki seleksiyonu ile geliştirilen 36 çemen hatt ı kullan ı lm ışt ı r. Her iki y ı lda da tek bitki verimi ile meyve say ı s ı ve bin tohum ağı rl ığı aras ı ndaki korelasyon önemli bulunmu ştur. Path analizi sonucunda bin tohum a ğı rl ığı ve meyve say ı s ı n ı n, tek bitki verimi üzerine olumlu ve do ğ rudan etkileri yüksek çı km ışt ı r. Bitki boyunun doğ rudan etkisi olumsuz yönde olmuştur. Korelasyon ve path. analizi sonuçlar ı ayrı ayrı değ erlendirildi ğ inde y ı llar aras ı nda baz ı farkl ı l ı kları n olduğ u görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çemen, Trigonella foenum-graecum, korelasyon, path analizi, tek bitki verimi

The Correlation and Path Analysis of Yield Components on Selected Fenugreek Trigonella foenum-graecum L. Lines

This study was conducted to determine relations between yield components in selected fenugreek lines at University of Ankara, Faculty of Agriculture, Field Crops Department in the years of 1995 and 1996. 36 fenugreek lines which developed by single plant selection were used as the study materials. The significant correlation was found between yield per plant with pod number and 1000 seed weight in both years. According to the path analysis, the direct effects of 1000 seed weight and pod number were important positively to yield per plant. The direct effect of plant height was negative. When the results of correlation and Path analysis are evaluated separately, some differences between years are seen.

Keywords:

Fenugreek, Trigonella foenum-graecum, correlation, path analysis, seed yield per plant,

PDF

___

Akgül, A. 1993. Baharat Bilim ve Teknolojisi. G ı da Teknolojisi Derneği Yay ı nları No.15, Ankara.
Anonim, 1993. Tar ı msal Yap ı ve Üretim. Devlet istatistik Enstitüsü Yay ı nlar ı , Ankara.
Anonim, 1995. Tar ı msal Yap ı ve Üretim. Devlet istatistik Enstitüsü Yay ı nlar ı , Ankara.
Arslan, N., S. Tekeli ve T. Gençtan, 1989. Değ iş ik Yörelere Ait Çemen (Trigonella foenum-graecum L.) Populasyonlann ı n Tohum Verimleri. VIII. Bitkisel ilaç Hammaddeleri Toplant ı s ı Bildiri Kitab ı Cilt.II: 93-97, İ stanbul.
Çal ı k, E. 1996. Buyotu (Trigonella foenum-graecumY nun Kalite kriterlerinin Belirlenmesi. A.Ü. Fen Bilimleri' Enstitüsü, G ı da Mühendisliği Anabilim Dal ı , Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Çiftçi, V., H. Kulaz ve H. H.Geçit, 1998. Mercimekte (Lens culinaris L. Medik) özellikler Aras ı ilişkiler ve Path Katsay ı s ı Analizi Üzerine Bir Ara şt ı rma. Tar ı m Bilimleri Dergisi, Cilt.4(1): 8-11, Ankara.
Düzgüneş , O., O. Kavuncu, T. Kesici ve F. Gürbüz, 1987. Araşt ı rma ve Deneme Metotlar ı (istatistik Il). A.Ü. Ziraat Fakültesi Yay ı nlar ı No.1021, Ankara.
Gençkan, M. S. 1983. Yem Bitkileri Tar ı m ı . E.Ü. Ziraat Fakültesi Yay ı nları No.467, Izmir.
Mali, A. L. and S .N. Swalka, 1987. Studies on Weed Control in Fenugreek (Tdgonella foenum-graecum L.) lndian Journal of Agronomy, 32(2): 188-189, lndian.
Sade, B., F. Ak ı nerdem vd. 1996. Çemen (Trigonella foenumgraecum L.) Hatlar ı nda Verim ve Baz ı Verim Komponentlerinin Korelasyonu ve Path Analizi. Türk Tar ı m ve Ormanc ı l ı k Dergisi, 20(2): 153-156, Ankara.
Seçmen, 0., Y. Gemici vd. 1995. Tohumlu Bitkiler Sistemati ğ i. E.Ü. Fen Fakültesi Yay ı nları No.116, Izmir.
Tuğ rul, L., A. Ozer, 1987. Trigonella foenum-graecum L. Bitkisinin Tohumları n ı n Yurdumuzda ilaç Hammaddesi Olarak Kullan ı labilme Olanaklar ı . V. Bitkisel Ilaç Hammaddeleri Toplantı s ı Bildiri Kitab ı , S: 135-136, Ankara.
Vardar, Y. 1988. Biyolojik Kaynaklar ve Kalk ı nma ilişkileri. Biyolojik Zenginlikler ve Kalk ı nma, Türkiye Çevre Sorunlar ı Vakfı Yay ı n ı , S:48-58, Ankara.