Süleyman TABAN, Yeşim OKAY, Burak KUNTER

Değişik Dönem ve Dozlarda Uygulanan Yaprak Gübresinin Çay Bitkisi Yaprağının Kalite ve Mineral Madde İçerikleri Üzerine Etkisi

Tek ba şı na ve NPK ile birlikte farkl ı dönem ve miktarlarda uygulanan yaprak gübresinin çay bitkisi yaprağı n ı n ekstrakt, toplam polifenol, kül, N, P, K, Ca, Na, Fe, Mn, Znve Cu içerikleri üzerine olan etkileri ara şt ı r ı lm ışt ı r. Yaprak gübresi a Nisan ba şı , b I. hasat sonu, c Il. hasat sonu olmak üzere 3 dönemde ve % O, 1.5, ve 3.0 konsantrasyonlarda uygulanm ıştı r. Deneme sonunda, farkl ı dönem ve dozlarda tek ba şı na ve NPK ile birlikte uygulanan yaprak gübresinin çay yaprağı n ı n ekstrakt, toplam polifenol, kül, N, P, K, Ca, Na, Fe, Mn, Zn ve Cu içerikleri üzerine olan etkileri önemli bulunmuştur. Kontrolle karşı la ştı rı ld ığı nda, yapra ğı n ekstrakt, toplam polifenol, kül, K, Na, Fe, Mn, Zn ve Cu içerikleri uygulama konuları na bağ l ı olarak art ış ve azal ış lar göstermi ştir. Diğer yandan, hasat dönemlerine ba ğ l ı olarak yapra ğı n ekstrakt, toplam polifenol, kül, N, K, Na, Fe, Mn ve Zn içerikleri azal ı rken, Ca içeri ğ i artm ışt ı r. Genel olarak NPK ile birlikte farkl ı dönem ve dozlarda uygulanan yaprak gübresi yapra ğı n N, K, Fe, Mn ve Zn içerikleri üzerine etkisi daha belirgin olmu ştur.

Anahtar Kelimeler:

Çay bitkisi, ekstrakt, polifenol, kül, mineral madde

Effects of Foliar Fertilizer Applied Different Periods and Doses on Leaf Quality and Mineral Elements Concentrations of Tea Plants

The effects of foliar fertilizer applied both alone and with NPK on the amount of extract, total polyphenol and total ash, and the N, P, K, Ca, Na, Fe, Mn, Zn and Cu concentrations of tea Camelia sinensis L. plant were investigated. Foliar fertilizer was applied as three times 1. beginning of April, 2. end of first harvest, 3. end of second harvest and three doses O, 1.5 and 3 % . Effects of foliar fertilizers applied different periods and doses both alone and with NPK ware found to be statistically significant on the amount of extract, total polyphenol and ash, and N, P, K, Ca, Na, Fe, Mn, Zn and Cu concentrations of tea plant's leaves. When compared with the control, the amount of extract, total polyphenol and total ash, and K, Na, Fe, Mn, Zn and Cu concentrations of leaf showed increase and decrease in accordance with the applied of foliar fertilizer. On the other hand, while the amount of extract, total polyphenol and total ash, and N, K, Na, Fe, Mn and Zn concentrations of leaf decreased, the Ca concentrations increased in accordance with harvest periods. In general, foliar fertilizer applied different periods and doses with NPK was found to be effective on the N, K, Fe, Mn and Zn concentrations of leaf.

Keywords:

Tea plant, extract, polyphenol, ash, mineral matter,

PDF

___

Anonymous, 1973. Analitycal Methods for Atomic Absorption Spectrophotometry. Perkin Elmer Katalog, Norwalk, Connetiout, USA.
Anonim, 1974. Çay Su Ekstrakt ı n ı n Tayini (TSE,1563). TSE Yay ı n ı . Ankara.
Barua, D.N., K.N. Dutta, 1972. Trace elements for tea. Two and a Bud. 19 (2):63-65.
Bhatia, I.S., M.R. Ullah, 1968. Polyphenols of tea. IV. Qualitative and quantitative study of the polyphenols of different organs of some cultivated varieties of the plant. J. Sci. Food Agric. 19:535-542.
Bilse', M., M. Sar ı mehmet, ve L., Akbulut, 1979. Çay bitkisinde bitki toprak münasebetlerinin tespiti. Çay Ara ştı rma Enstitüsü 1979 Yı l ı Çal ışma Raporu, Rize.
Cloughley,J., W.J. Grice, and R.T. Ellis,1983.Effects of han ı esting policy and nitrogen application rates on the production of tea in Central Africa. I. Yield and crop distribution. Experimental Agriculture 19 (1):33-46.
Dondwe, A.T.D. 1969. Trace elements in Malawi tes soils. Annual Report 1968-1969, p.63-68. The Tea Research Foundation of Central Africa, Mulanje, Malawi.
Düzgüneş , O. 1963. Bilimsel Ara şt ı rmalarda Istatistik Prensipleri ve Metotlan. Ege Üniversitesi Matbaas ı , Izmir, 375 s.
Fin, C.F. 1966. The development of leaf analysis as a guide to fertilization of tea bushes. Soil and Fertilizers in Tawian, 13 P.
Forrest, G.I., D.S. Bendall, 1969. The distribution of polyphenols in the tea plant. Biochem. J. 113:741-755.
Guo,Z., X.Y. Lin,1992. Effects of spraying microelement fertilizers on the yield and quality of Dolong tea. Tea Science and Technology Bulletin 2: 21-29.
Harler, C.R. 1971. Tea soils. World Crops 23 (5):275.
Hasselo, H.N. 1965. The nitrogen, potassium, phosphorus, calcium, magnesium, sodium, manganese, iron, copper, boron, zinc, molibdenum and aluminium contents of tea leaves of increasing age. The Tea Quarterely 33 (3):122- 136.
Hortwitz, W. 1970. Official Methods of The Association of Agricultural Chemists (A.O.A.C.). 1015 p. Washington.
Kacar, B. 1972. Bitki ve Toprağı n Kimyasal Analizleri. Il. Bitki Analizleri. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yay ı nları : 453, Uygulama Klavuzu: 155. A.Ü. Bas ı mevi, Ankara.
Kacar, B. 1984. Çay ı n Gübrelenmesi. Çay Kur Yay ı nları No:4, Ankara, 356 s.
Kacar, B. 1987.Çay ı n Biyokimyasl ve Işleme Teknolojisi. Çay-Kur yay ı n ı No 6. DSI Matbaas ı , Ankara.
Kacar, B., A. özgümü ş , ve V. Katkat, 1978. Türkiye'de üretilen çay ı n ve çay topraklar ı n ı n potasyum durumu. Uluslararas ı Potas Enstitüsü Türkiye Pro ğ ram ı , Araşt ı rma Serisi No: 3, 20 s.
Kacar, B., S. Taban, ve C. Kütük, 1996. Çay at ı kları n ı n zenginleştirilmiş organik gübreye donü ştürülerek kullan ı lmas ı araşt ı rrna-geliştirme-uygulama projesi. Kesin Rapor, 57 s. Çay Işletmeleri Genel Müdürlü ğü, Rize.
Kacar, B., E. Przemeck, A. özgümü ş , C. Turan, A.V. Katkat, ve I. Kay ı kç ı oğ lu, 1979. Türkiye'de çay tar ı m ı yap ı lan topraklar ı n ve çay bitkisinin mikroelement gereksinimleri üzerinde bir araştı rma. TÜBITAK, Proje no Toag-321, 67 s.
Lamb, J. 1948. Annual report of the biochemist for 1947. Bull. Tea Res. Inst. Ceylan No 29:45-55.
Lin, C.F. 1966. Plant testing. III. Influence of leaf age. J. of Agricultural Association of China 54:48-52.
özgümü ş , A., C. Turan, ve B. Kacar, 1982. Türkiye'de üretilen çay ı n ve çay topraklar ı n ı n fosfor durumu. Doğ a Bilim dergisi 6:201-213.
Roberts, E.A.H. 1962. Economic importance of food substances: Tea fermentation. In The Chemistry of Flavonoid Substances. Ed. T.A. Geissmann. pp. 468-512. Pergamon, Oxford.
Sarı mehmet, M.1989. Çayda gübreleme sorunlar ı ve çözümleri. Panel Kitab ı ,s.49-59.Çaykur yay ı n ı No:13. Rize.
Sarishvili, I., T. Burchuladze, 1977. Method of foliar diagnosis of tea nutrition. Khimiya Sel'skom Khozyaistve 15 (9) : 43- 44.
Southern, P.J., K. Dick, 1969. Trace element deficiencies in tropical tree crops in Papua and New Guinea. Research Bull. 3, Dept. Of Agr., Stock and Fisheries, Port Moresby.
Tsushida, T.,T. Takeo, 1977. Zinc, copper, lead and cadmium contents in green tea. Journal of Science Food and Agriculture 28:255-258.
Wickremasinghe, R.L., W.C. Perera, 1973. Factors affecting quality, strength and colour of black tea liquors. J. Nati. Sci. Counc. Sri Lanka 1: 111-121.
Willson, K.C. 1969. The mineral nutrition of tea. Potash Review. 1- 17 p. International Potas Institute, Berne, Switzerland. Willson, K.C. 1975. Studies on the mineral nutrition of tea. Plant and Soil 43:279-293.