Dış kaynaklı mercimek hatlarının tarımsal ve morfolojik özellikler için yerel çeşitlerle karşılaştırılması
Bu araştırma, 2004/2005 ve 2005/2006 yetiştirme sezonlarında iki yıl süreyle Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanında yürütülmüştür. Denemede, 2003/2004 yetiştirme sezonunda ICARDA’dan temin edilen 63 adet Kışlık Kırmızı 51 mercimek hattından bitki görünüşüne göre değerlendirilerek 22 adet mercimek hattı seçilmiştir. Seçilen hatlar standart çeşit olan Kışlık Kırmızı 51 ve Yerli Kırmızı çeşitleri ile iki yıl süreyle değerlendirilmiştir. Deneme tesadüf blokları deseninde 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, çiçeklenme ve olgunlaşma gün sayısı, bitki boyu, ilk bakla yüksekliği, bitkide bakla sayısı, bitkide tane sayısı, 1000 tane ağırlığı, bitki tane verimi ve birim alan tane verimi bakımından çeşit ve hatlar arasında farklılıkların istatistiki olarak önemli olduğu belirlenmiş ve ileri verim denemelerinde değerlendirmek için seçilmiştir.
Comparision of exotic lentil lines to native cultivars for agronomic and morphologic traits
This research was conducted at University of Dicle, Faculty of Agriculture experimental areas during 2004/2005 and 2005/2006 growing seasons. Sixty-three lines assured from ICARDA in 2003/2004 were evaluated according to plant stand, and 22 lentil lines were selected, and these were experiment material. Standard cultivars, Kışlık Kırmızı 51 and Yerli Kırmızı, and lines were evaluated over two years. Experiment design was set up Randomized Complete Block design (RCBD) with three replications. According to the results, differences among cultivars/lines were significant for days to flowering and days to maturity, plant height, first pod height, number of pods and seeds per plant, 1000 seed weight, seed yield per plant and grain yield were selected for evaluating in further experiments.
___
- Ahmad, F. and M.P. Pandey. 1983. Stability of yield and its components in lentil. Lens Newsletter, 10:12–4.
- Bayrak, S. S. 2006. Dünya ve Türkiye Bakliyat Sektörü. Akdeniz İhracatçı Birlikleri, Araştırma Serisi. 29.12.2006.
- Bejiga G., T. Tsegaye and A. Tullu. 1995. Stability of seed yield of lentil varieties (Lens culinaris Medik.) grown in the Ethiopian highlands. Crop Res. 9(3): 337–343.
- Çiftçi, V. And Z. Türk. 1998 . Screening lentil cultivars for high yielding under Southeastern Anatolian conditions. Turkish Journal of Field Crops. 3(1):30–33.
- Çölkesen, M., A. Çokkızgın, B.T. Turan ve K. Kayhan. 2005. Kahramanmaraş ve Şanlıurfa koşullarında değişik kışlık mercimek (Lens culinaris Medic.) çeşitlerinde verim ve kalite özellikleri üzerine bir araştırma. GAP IV. Tarım Kongresi, 826–833, 21–23 Eylül, Şanlıurfa.
- Erksine, W., P.C. Williams and H. Nakkoul. 1985. Field Crops Research, 12:153-161
- Erman, M., H. Demirhan ve M. Tunçtürk. 2005. Siirt ekolojik koşularında kışlık olarak yetişebilen bazı mercimek çeşitlerinin önemli tarımsal ve bitkisel özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, (I) 237–240, 5–9 Eylül, Antalya.
- İGEME, 2006. http://www.igeme.org.tr/ürün/sektör raporları. 15.04.2007.
- Karadavut, U., C. Erdoğan, S. Özdemir ve H.H. Geçit. 1999. Küçük daneli bazı yabancı mercimek hatlarının Amik ovası koşullarında kışlık olarak yetiştirilmesi olanakları üzerine bir araştırma. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, (III) 407–412, 15–18 Kasım, Adana.
- Küsmenoğlu, I., 2003. Participatory Transfer of Integrated Technology: A Promising Approach to Increase Food Legume Production in Turkey. Seed Info. Official Newsletter of the WANA Seed Network. ICARDA. www.icarda.org/News/Seed%20Info/SeedInfo
- L´azaro, A., R. Magdalena, Luc´ıa de la Rosa., I. Mart´ın. 2001. Relationships between agro / morphological characters and climatic parameters in Spanish landraces of lentil (Lens culinaris Medik.). Genetic Resources and Crop Evolution 48: 239-249.
- Özel, R., 2005. Dünyada ve Türkiye’de yemeklik tane baklagil üretim ve dış ticaretindeki gelişmeler. GAP IV. Tarım Kongresi, 1450–1457, 21–23 Eylül, Şanlıurfa.
- Silim, S.N., M.C. Saxena and W. Erksine. 1993. Adaptation of lentil to the Mediteranean environment: II.Response to moisture supply. Exp. Agric. 29:21–28.
- Stoilova, T. and M. G. Pereira. 1999. Morphological characterization of 120 lentil (Lens culinaris Medik) Accession. Lens Newsletter, 26 (1-2): 7-10.
- Türk, Z., Ş. Alkan, H. Kılıç ve T. Polat. 1998. Güneydoğu Anadolu koşullarında yüksek verimli mercimek (Lens culinaris Medik.) çeşitlerinin belirlenmesi. HR. Ü. Z. F. Dergisi, 2 (4): 65-70.Türk, Z. ve Atikyılmaz, N., 1999. Diyarbakır ekolojik koşullarında yüksek verimli mercimek (Lens Medik.) çeşitlerinin culinaris belirlenmesi. HR. Ü. Z. F. Dergisi, 3 (3-4): 67-72
- Türk, Z. ve N. Atikyılmaz. 2000. Diyarbakır ekolojik koşullarında yetiştirilen mercimek (Lens culinaris Medik.) çeşitlerinin verim ve bazı verim öğeleri üzerine bir araştırma. HR. Ü. Z. F. Dergisi, 4 (3-4): 43-52.
- Turk, M. A., A.R.M. Tawaha and K.D. Lee. 2004. Seed germination and seedling growth of three lentil cultivars under moisture stress. Asian Journal of Plant Sciences, 3(3): 394-397.
- Zirek, M. ve A. Sağır. 2003. Bazı mercimek genotiplerinin kökboğazı çürüklüğü hastalığı (Phoma medicaginis var. pinodella)’na karşı reaksiyonlarının ve bu hastalığın verime etkisinin belirlenmesi. HR. Ü. Z. F. Dergisi, 7 (3- 4): 11-1.