Veysel POLAT, Alhan SARIYEV, Metin MÜJDECİ

Buğdayın (Triticum aestivum L.) gelişme dönemleri ve yaprak alan indeksinin matematiksel modellenmesi

Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanında üç yıllık (2000-2002) tarla denemeleri yürütülmüştür. Seri-82 buğday (Triticum aestivum L.) çeşidi ile yürütülen bu çalışmada, gelişme dönemleri ve yaprak alan indeksinin matematiksel modellemesi yapılmıştır. Gelişme dönemlerinin (çıkış, kardeşlenme, sapa kalkma, bayrak yaprak, başaklanma, çiçeklenme ve fizyolojik olum) simülasyon değerleri ile ölçüm değerlerinin karşılaştırılması ve uygulanan istatistiksel değerlendirmelerin göstergeleri; (korelasyon katsayıları: 0.99-1.00, determinasyon katsayıları: 0.97-0.99 ve nispi hatalar: 8-12), tahmin edilen ve gerçek değerlerin birbirleriyle uyumlu olduğunu ortaya koymuştur. Benzer şekilde yaprak alan indeksine ilişkin tahmin edilen ve gerçek değerler arasındaki karşılaştırma sonucu elde edilen korelasyon katsayıları: 0.97-0.99, determinasyon katsayıları: 0.92-0.99 ve nispi hatalar: 12-58 arasında bulunmuştur.

Mathematical modelling of growth periods of wheat (Triticum aestivum L.) and leaf area index

Field experiment were carried out to mathematical modelling of growth periods and leaf area index (2000-2002) for three years with Seri-82 wheat cultivar (Triticum aestivum L.) in the University of Çukurova, Faculty of Agriculture Experimental Area. The values of simulation and real experimental values of the growth periods (emergence, tillering, stem elongation, stag leaf, ear emergence, flowering, and physicological ripening,) were compared to and applied statistical evaluations indications; (correlation constants 0.97-1.00, determination constants 0.92-0.99 and relative deviations 8-58 were found. The model results and measurement values for growth periods were correlated well with each other. Similarly, correlation constants, determination constants and relative deviations between the values of simulation and real experimental values of the leaf area index were found 0.97-0.99, 0.92-0.99, 12-58, respectively.

PDF

___

Aksoy, H. ve A. Sarıyev. 1997. Çukurova bölgesinde Arık ve Menzilat toprak serilerinde Cropsyst modeli aracılığıyla Diyarbakır-81 buğday çeşidinde potansiyel verimliliğin hesaplanması. Çukurova Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi 8:151-158.
Bichle, S. H, H. A. Moldau and J. K. Ross. 1980. Mathematical Modeling of Plant Transpiration and Photosynthesis under Soil Moisture Stress. Gidrometoizdat.
Brejnev, K. 1992. Kocene sutocnix norm prixodyasiy korotnovolnovori solnecnoy radiacii. Leningrad, AFİ 76:28
Doorenbass, J. and A. H. Kassam. 1979. Yield Response to Water. Irrigation and Drainage Paper: 33, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy.
Kılıçbay, A. 1986. Ekonometrinin Temelleri. İ.Ü. İktisat Fak. Yayınları.
Kleinbaum, D. G., L. L Kupper, K. E. Muller and A. Nizam. 1998. Applied Regression Analysis and Other Multivariable Methods. ISBN:0-534-209106, Duxbury Press, London.
Lawless, C, M. A. Semenov and P. D. Jamieson. 2005. A wheat canopy model linking leaf area and phenology. European Journal of Agronomy 22:19-32.
Poluektov, R. A. 1991. Simulasyon of Agroecosystem Dinamics p.312, Gidrometoizdat, St-Petersburg, Russia.
Poluektov, R. A., G. V. Kobilyanski, L. N. Kotovich and A. L. Sanyev. 1989. Matematical modelling energy and mass transfer in systems soil-plant-atmosphere. Naucno-Texniceskiy Bülletinpo Agronomiceskoy Fizike AFİ 76: 3-18.
Sezen, S. M. 2000. Çukurova ve Harran Ovası Koşullarında Buğdayda Azot-Su-Verim İlişkilerinin Belirlenmesi ve CERES-Wheat V3 Bitki Büyüme Modelinin Test edilmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı, Doktora Tezi (yayınlanmamış) Adana.
Sezgin, F. 1999. Simülasyon tekniği ve tarımda uygulanışı. 3. Tarımda Bilgisayar Uygulamaları Sempozyumu (TBUS-3), 4-6 Ekim 1999, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Zadoks, J. C, T. T. Chang and C. F. Konzak. 1974. A decimal code for the growth stages of cereals. Weed Res. 14: 415-421.