Avustralya ve Yeni Zelanda Basınında Çanakkale Deniz Savaşı

Birinci Dünya Savaşının başlamasıyla birlikte İngiltere ve Osmanlı Devleti iki düşman devlet halini almışlardı. Osmanlı Devletinin boğazları kapatması ile birlikte İngiltere’nin müttefiki Rusya ile bağlantısı kesildi. İngiltere Rusya’dan gelecek olan askeri ve hammadde desteklerine ulaşabilmek için Çanakkale ve İstanbul boğazlarını elegeçirerek kontrol altında tutmak istiyordu. İngiliz ve Fransız savaş gemilerinden oluşan büyük bir deniz filosu boğazları geçmek üzere Çanakkale’ye harekat düzenlediler. Harekât sırasında İngiltere Avustralya ve Yeni Zelanda’dan büyük destek görürken, yaşanan gelişmeler İngiltere bağlısı bu devletlerin kamuoylarında da büyük yankı uyandırdı. Avustralya ve Yeni Zelanda Birinci Dünya Savaşı’nda İngiltere’nin yanında yer alarak Çanakkale de dahil olmak üzere bir çok cephede savaşa dahil olmuştur. Bu çalışmada Çanakkale Deniz Muharebeleri süresince yaşananların Avustralya ve Yeni Zelanda kamuoylarında yarattığı etki incelenmiştir. Gazeteler kaynak alınarak oluşturulan çalışmada Osmanlı Devleti’nin Çanakkale Savaşı’nda yaşananlara bir vatan mücadelesi şeklinde yaklaştığı, Avusturalya ve Yeni Zelanda’nın ise yaşananları uluslararası politika ve ticaretin bir gerekliliği olarak algıladıkları gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Çanakale Boğazı, Birinci Dünya Savaşı, İngiltere, Anzak, Osmanlı İmparatorluğu

PDF

___

Adviser
Age
Ararat Chronicle
Armidale Chronicle
Australasian
Australian Worker
Barrier Miner
Bathurst Times
Bendigo Independent
Cairns Post
Clarence and Richmond Examiner
Daily Herald
Daily Mercury
Daily News
Daily Standard
Daily Telegraph
Express and Telegraph
Forbes Advocate
Geelong Advertiser
Glen Innes Examiner
Goulburn Evening Penny Post
Grenfell Record and Lachlan District Adviser
Gundagai Independent and Pastoral
Gympie Times
Kalgoorlie Miner
Lithgow Mercury
Maffra Spectator
Maryborough Chronicle
Mullumbimby Star
Pirie Recorder and North Western Mail
Portland Observer and Normanby Adviser
Sydney Stock and Station Journal
Telegraph
The Daily News
Tweed Daily
Wanganui Chronicle
Wanganui Herald
Ashburton Guardian
Auckland Star
Bay of Plenty Times
Colonist
Dominion
Evening Post
Grey River Argus
Hasting Standard
Hawera & Normanby Star
Manawatu Standard
Marlborough Express
Mataura Ensign
Nelson Evening Mail
New Zealand Herald
Northern Advıcate
Northern Advocate
Oamaru Mail
Ohinemuri Gazette
Otago Daily Times
Otago Witness
Poverty Bay Herald
Press
Sun
Taranaki Herald
Thames Star
Tuapeka Times
Wairarapa Age
Wairarapa Daily Times
AnaBritanica, Hürriyet Yayınları, İstanbul, 1993.
ARI, Kemal, Birinci Dünya Savaşı Kronolojisi, Askeri Tarih ve Stratjik Etüt Başkanlığı (ATESE) Yayınları, Ankara, 1997.
ARMAOĞLU, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, 16. Baskı, Alkım Yayınevi, İstanbul, 2007.
ARTHUR, George, Life Of Lord Kitchener, Macmillan and CO., London, 1920.
ATABEY, Figen, Çanakkale Muharebelerinin Deniz Cephesi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2014.
BEAN, Charles, Official History of Australia in the War of 1914–1918,Cilt I,11.Baskı, Queensland Üniversitesi Yayınları, Avustralya,1941.
CAVİD BEY (Haz. Osman Selim Kocahanoğlu), Felaket Günleri, Temel Yayınları, Cilt I, İstanbul, 2000.
KURAT, Akdes Nimet, Rusya Tarihi, 4. Baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1999.
SANDER, Oral, Siyasi Tarih, Cilt I,17. Baskı, İmge Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2008.
TUNÇOKU, Mete, Çanakkale 1915 Buzdağının Altı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2007.
Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Cilt I, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2008.
UÇAROL, Rifat, Siyasi Tarih, 7. Baskı, Der Yayınları, İstanbul, 2008.