AMERİKAN BASINININ GÖZÜNDEN İŞGAL YILLARINDA İZMİR’DE KURULMUŞ ÖZERK BİR YUNAN İDARESİ: İYONYA DEVLETİ

1922 Mayıs’ında ilk ciddi adımları görülmeye başlanan İyonya Devleti’nin kuruluş hazırlıkları 30 Temmuz 1922 itibariyle tamamlanmış ve İzmir’de bulunan Yunan Yüksek Komiseri Stergiadis tarafından kuruluşu ilan edilmiştir. Lakin bu kuruluş ilanı, hem Yunanların çok geçmeden Avrupa’nın siyasi ve askeri desteğinden mahrum kalacaklarını anlamaları hem de 26 Ağustos 1922 tarihinde Türk ordusunun genel taarruzu karşısında tutunamayan Yunan birliklerinin İzmir’i terk etmesiyle kısa sürede önemini kaybetmiştir. Sonuç olarak 9 Eylül 1922’de Türk ordusunun İzmir’e girmesi, büyük umutlarla kuruluşu ilan edilen İyonya Devleti’nin ömrünün yalnız kırk bir gün sürmesine neden olmuştur. Bu araştırma makalesi, 20. yüzyılın en büyük siyasi ve askeri gücü olarak kabul edilen Amerika Birleşik Devletleri’nin basınında İyonya Devleti’nin ilanına nasıl yaklaşıldığını ortaya koymak amacıyla kaleme alınmıştır. Çalışma, konusu itibariyle Amerikan basınını merkeze almasından dolayı Amerika’da yayın yapan ulusal/bölgesel nitelikteki gazeteler irdelenerek kaleme alınmış ve bu vesileyle konu aydınlatılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Küçük Asya Savunma Birliği, İyonya Devleti, Aristeidis Stergiadis, İzmir, Smyrna

An Autonomous Greek Administration Established In Izmir During The Occupation From The Perspective Of The American Press: The Ionian State

The preparations for the establishment of the Ionian State, whose first serious steps began to be seen in May 1922, were completed as of 30 July 1922 and its establishment was announced by the Greek High Commissioner Stergiadis in Izmir. However, this declaration of establishment lost its importance in a short time, both when the Greeks realized that they would soon be deprived of the political and military support of Europe, and when the Greek troops, who could not hold on against the general attack of the Turkish army on 26 August 1922, left Izmir. As a result, the Turkish army's entry into Izmir on September 9, 1922 caused the Ionian State, which was declared to be founded with great hopes, to last only forty-one days. This research article was written in order to reveal how the proclamation of the Ionian State was approached in the press of the United States of America, which is considered the greatest political and military power of the 20th century. Due to the fact that the study focuses on the American press in terms of its subject, the national/regional newspapers published in the USA have been examined and the subject has been tried to be clarified on this occasion.

Keywords:

Asia Minor Defense Organization, Ionian State, Aristeidis Stergiadis, Izmir, Smyrna,

PDF

___

Berber, Engin, Sancılı Yıllar: İzmir 1918-1922 Mütareke ve Yunan İşgali Döneminde İzmir Sancağı, Ayraç Yayınevi, Ankara, 1997.
Pallis, Alexander Anastasius, Yunanlıların Anadolu Macerası (1915-1922), Yapı Kredi Yayınları, 2. Baskı, Çev: Orhan Azizoğlu, İstanbul, 1997.
Parlak, Türkmen, Yunan Ege’ye Nasıl Geldi, İzmir Sosyal Hizmetler Vakfı Kültür Yayınları, İzmir, 1982.
Smith, Michael Llewellyn, Ionian Vision Greece in Asia Minor 1919-1922, The University of Michigan Press, Michigan, 1998.
Şimşir, Bilal N., İngiliz Belgeleriyle Sakarya’dan İzmir’e, Bilgi Yayınevi, 1989, Ankara.
Umar, Bilge, İzmir'de Yunanlıların Son Günleri, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1974.
Berber, Engin, “Batı Anadolu Rumlarının Son Fedakarlığı ya da 9 Eylül 1922'yi Önleyemeyen Bir Askeri Yapılanma: Küçük Asya Savunma Örgütü”, İşgal'den Kurtuluş'a İzmir, Cumhuriyet Gazetesi 9 Eylül İzmir’in Kurtuluşu Özel Eki, İstanbul, 2007.
Erdem, Nilüfer, “Yunan Kaynaklarına Göre 1922 Yılında Batı Anadolu'da Otonom Devlet Kurmaya Yönelik Faaliyetler”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 29, İzmir, 2014.
Müderrisoğlu, Alptekin, “Batı Anadolu'da Kurulan Kısa Ömürlü Bir Devlet İonya”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 27, Ankara, 1993.
Sofuoğlu, Adnan ve Yıldırım, Seyfi, “1922 Yılında Barış Çabaları ve Milletlerarası Görüşmelerde “İyonya Devleti” Kurma Girişimleri”, Büyük Taarruzun 90. Yılında Uluslararası Millî Mücadele ve Zafer Yolu Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Cilt: 2, Ankara, 2014.
Sofuoğlu, Adnan, “İzmir İşgali Sonrasında Yunanlıların Batı Anadolu da İşgali Genişletmeleri ve Bölgede Oluşan Milli Direniş”, Atatürk Yolu Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 29, Ankara, 2002.
Tağmat, Çağla D., “İşgal Yıllarında İzmir'de Yunan İdari Sistemi”, 1918-1919 Mütareke'den Millî Mücadele'ye Hayal Kırıklığı, Uyanış, Örgütlenme ve Direniş Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Türk Ocağı Yayınları, İstanbul, 2020.