Milli Kimlik Oluşturma Sürecinde Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları: Denizli Örneği (1934-1948)

Milli Mücadele sonrası kurulan yeni Türk devletinin siyasal sistemi 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet rejimi olarak kabul edilmiştir. Cumhuriyetin ilanıyla yaşanan rejim değişikliğinin toplum kesimleri üzerindeki etkileri farklı olmuştur. Cumhuriyet idarecileri, bu değişimdeki farklılığı ortadan kaldırmak, toplumdaki birlik beraberliği sağlamak, halka yeni rejiminin önemini anlatmak ve benimsetmek amacıyla 29 Ekim tarihinin ‘Milli Bayram’ olarak kutlanmasını kanun ve yönetmeliklerle belirlenen programlar çerçevesinde kabul etmiştir. Çalışmada ulus devletlerin, milli kimlik oluşturma süreçlerinde önemli bir araç olarak kullandıkları Milli Bayram anlayışının Denizli’de 1934-1948 yıllarında kutlanan Cumhuriyet Bayramlarına nasıl yansıdığı ve kutlamalarda nelerin yapıldığı arşiv belgeleri esas alınarak incelenmiştir.

Celebrations of the Republic Day in the Process of Creating a National Identity: The Case of Denizli (1934-1948)

The political system of the new Turkish state, which was established after the National Struggle, was accepted as the republican regime on October 29, 1923. The regime change through the proclamation of the Republic had different effects on the segments of society. In order to eliminate these differences, to ensure unity in the society, to explain the importance of the new regime to the people and to make them adopt it, the Republican administrators accepted the celebration of the 29th of October as the “National Holiday” within the framework of the programs specified by the laws and regulations. In this study, how the concept of National Holiday, which nation states use as an important instrument in the process of creating a national identity, was reflected in the Republic Days celebrated in Denizli in 1934-1948 and what was done in the celebrations were examined on the basis of archival documents.

___

  • Aydın, Nermin Zahide, “Urfa ve Çevresinde Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları (1934-1943)”, Belgi Dergisi, C.2, S.18,
  • Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayını, Yaz 2019/II, (019, ss.1327-1343.
  • Bolat, Bengül Salman, Milli Bayram Olgusu ve Türkiye’de Yapılan Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları (1923-1960), Hacettepe Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara 2007.
  • Demir, Şerif, “Tek Parti Döneminde Siirt’te Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları”, Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S:3, 2015, ss.38-48.
  • Doğan, Hamdi, Yozgat’ta Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları (1925-1943)”, The Journal of Academic Social Science Studies, C. 6, S:5, 2013, ss. 107-125.
  • Doğaner, Yasemin, “Cumhuriyet’in Onuncu Yıl Kutlamaları”, Askeri Tarih Araştırmaları Dergisi, Yıl: 5, S: 9, (Şubat 2007), ss.119-143.
  • Erol, Abdullah, Bir Deifikasyon Öyküsü, Modern Devlet, Endülüs Yayınları, İstanbul 2020.
  • Haykır, Yavuz & Mehmet Çevik, “Tek Parti Döneminde Elazığ'da Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları (1934-1945), Turkish Studies, V. C.9, S:7 Summer 2014, ss.331-377.
  • Haytaoğlu, Ercan, “Denizli Kentinin Elektrik Tarihine Bir Bakış (1924-1954)”, Belgi Dergisi, C.2, S.16, Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Yaz 2018/II, ss.896-927.
  • İnan, Süleyman, “Denizli'deki Halkevleri ve Faaliyetleri (1932-1951)”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi S 25-26, Mayıs-Kasım 2000 ss.135-157.
  • Karabulut, Umut, “Davetsiz Misafiri Beklerken İkinci Dünya Savaşı Türkiye’sinde Pasif Güvenlik Önlemleri (1939-1940)” Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XIV/28, 2014-Bahar, ss.199-223.
  • Kodal, Tahir “Mustafa Kemal Atatürk’ün Denizli Ziyaretleri”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.XIX, S:55, Mart 2003, Ankara, ss.147-161.
  • Özalper, Mehmet, Türkiye Bulgaristan Siyasi İlişkileri (1919-1950), Berikan Yayınevi, Ankara 2021.
  • Özçelik, Ayfer, “Saltanatın Kaldırılmasından Sonra İstanbul’da Durum (Felah Grubu Raporlarına Göre)”, Atatürk Yolu Dergisi, Cilt 3, Sayı:9, 1992,ss.23-26
  • Özüçetin, Yaşar, “Gönderilen Talimatname, Alınan Kararlar, Hazırlanan Konferans Metinleri ve Okutulacak Şiir Bağlamında Cumhuriyet’in Onuncu Yıl Kutlamaları”, Asos Journal, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı: 94, Temmuz 2019, ss.1-22.
  • Pınar, Mehmet & Yunus Özdurğun, “Urfa Halkevi ve Faaliyetleri (1934-1951)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.9,S.49, Nisan 2016, ss.871-881.
  • Yuca, İrşad Sami, “Bingöl, Bitlis ve Muş’ta Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları (1934-1948)”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 15, Eylül 2015, ss.201-215.