Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Polis Eğitim Tarihi (1845-1938)

Emniyet hizmetlerinde verimliliği sağlamanın temelini etkin bir eğitim sistemi oluşturmaktadır. Modern kurumsal yapısının oluşturulmasıyla birlikte Türk Polis Teşkilatında ortaya çıkan eğitim ihtiyacı ilk olarak Osmanlı Devleti döneminde geliştirilen uygulamalarla giderilmeye çalışılmıştır. Devletin modernleşme hedefleri ve kurumsal dizayn çalışmaları karşısında yetersiz kalan bu uygulamalar, polis eğitiminin temelini oluşturan mesleki okulların açılmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu kapsamda, 1907 yılında Selanik vilayetinde ilk polis okulu açılmıştır. Faaliyete geçen ilk polis okulunun sağladığı faydalar, çalışmamıza konu olan tarihi süreç içerisinde polis eğitim politikalarının mesleki okullar temelinde geliştirilmesini sağlamıştır. Çalışmamızda polis teşkilatının kurulmasından Atatürk dönemi sonuna kadar geçen süreçte, Türk polis eğitim tarihi 3 aşamada incelenmiştir. İncelememiz kapsamında Türk polis eğitim sisteminin temelleri ile gelişim süreci irdelenerek polis teşkilatının kuruluşu, Osmanlı Devleti dönemi polis mektepleri ve Atatürk Dönemi polis eğitimi anlayışını yansıtan yeni polis okulları değerlendirilmiştir. Araştırma sürecinde literatür taraması yapılarak konu ile ilgili bilimsel kitap, makale, tez ve internet kaynaklarından yararlanılmıştır. İncelediğimiz tarihi süreç içerisinde polis eğitiminin hangi temellerde ortaya çıktığını saptamak ve uygulanan eğitim politikalarının başarı durumlarını yansıtmak amaçlanmıştır. 1845 yılı itibarıyla geliştirilen polis eğitim politikalarının iç güvenlik hizmetlerinde başarılı sonuçlar elde edilmesini sağladığı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Türk Polis Teşkilatı, Eğitim, Polis Okulu, İç Güvenlik, Atatürk Dönemi

Turkish Police Training History (1845-1938)

To guarantee productivity in the police forces, an efficient education system is crucial. With its modern institutional structure maintained, the requirement for education in Turkish Police Service was first met by the practices that were developed during the reign of the Ottoman Empire. Due to the fact that these practices were inadequate for the empire to achieve certain goals of modernization and the praxis developed for institutional design, training schools, which were essential for police training, became a major priority. Within this framework, the first police school was opened in Salonica in 1907. The advantages gained by the first police school that went into action made it possible for the educational policies of the police force based on training schools to be developed in the historical process, which has been touched upon in this study. In this study, the educational history of Turkish police force has been analyzed in three stages, including the process from the establishment of the police service to Ataturk's era. Within the scope of the analysis, the establishment of Turkish Police Service, the police schools opened during the reign of the Ottoman Empire and the new police academies that represent the insights regarding police training during Ataturk's rule have been evaluated with an emphasis on the basics of the education system of Turkish police force and its development process. Literature review has been widely used, and academic books, articles, theses and internet resources on the subject have been consulted. The historical process which has been analyzed in this study aims to determine on which grounds police training emerged and represent success rate of educational policies. The policies of police training, which were initiated to be developed in 1845, have been reported to provide successful outcomes in terms of internal security forces.

Keywords:

Turkish Police Service, Training, Police School, Internal Security, Ataturk's Era,

PDF

___

Akdeniz, Cüneyt. “Polis Mecmuası Yazıları (1919-1923)”. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, 2019.
Alyot, Halim. Türkiye’de Zabıta: Tarihi Gelişim Ve Bugünkü Durum. Ankara: Kanaat Basımevi, 1947.
Polis Akademisi. “Atatürk ve Türk Polisi”. Erişim 28 Aralık 2021. https://www.pa.edu.tr/ataturk-ve-turk-polisi.html.
Bakanlığı, İçişleri. Cumhuriyetin 50. Yılında İçişleri Bakanlığı II. Kitap Emniyet Genel Müdürlüğü Kuruluşu - Tarihi Gelişimi Görev Ve Yetkileri Ve 1923-1973 Çalışmaları. Ankara: Gürsoy Matbaacılık, 1973.
Birinci, Ali. “Türk Emniyet Teşkilatında " İlkler "”. Polis Bilimleri Dergisi 1, sy 3 (1999): 9-16.
Ergin, Osman. Türk Maarif Tarihi. C. 3-4. 5 c. İstanbul: Eser Matbaası, 1977.
Ergut, Ferdan. Modern Devlet Ve Polis. İstanbul: İletişim Yayınları, 2004.
Gören, Hüseyin Hüsnü. Birinci Yüzyılında (1839 - 1938) Türk Polis Teşkilatının Tekamül, Teşkilat Ve Kadro Hareketleri. Ankara: Hermes Tanıtım Ofset Ltd. Şti., 2018.
Gün, Taner. “II. Meşrutiyet Döneminde Emniyet Teşkilatı’nda Sivilleşme (1909 - 1918)”. editör Muammer Gül ve Mustafa Kandemir, 235-60. Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2013.
İmga, Orçun. Cumhuriyet’in Emniyeti Ankara Polis Enstitüsü. Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2017.
Koçak, Cemil. Türk-Alman İlişkileri (1923-1939) İki Dünya Savaşı Arasındaki Dönemde Siyasal, Kültürel, Askeri Ve Ekonomik İlişkileri. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2013.
Müjdeci, Mustafa. “Son Dönem Osmanlı Eğitim Kurumları”. editör Muammer Gül ve Mustafa Kandemir, 307-22. Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2013.
Okçabol, Derviş. Türk Zabıta Tarihi Ve Teşkilat Tarihçesi. 1. bs. Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2016.
Özçelik, Mücahit. “Cumhuriyetin İlk Yılında Türk Polis Teşkilatı’nın Sorunları Ve Çözüm Önerileri”. editör Muammer Gül ve Mustafa Kandemir, 291-306. Ankara: Polis Akademisi Yayınları, t.y.
Saygılı, Hasip. “Hüseyin Hilmi Paşa’nın Rumeli Müfettişliği Döneminde (1902-1908) Rus Diplomatik Misyonlarının Bulgar Komitacıları ile İlişkileri”. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1, sy 2 (16 Ekim 2014): 197. https://doi.org/10.17336/igusbd.68657.
Şahin, Eyüp. 1907’den 2000’e Polis Okulları. Ankara: EGM Basımevi, 2001.
———. Çarşı Ve Mahalle Bekçileri. Ankara: Bilnet Matbaacılık Ve Yayıncılık A.Ş., 2018.
———. Dersaadet Polis Mektebi. 1. bs. Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2018.
———. “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Türk Polisinin Eğitimi”. Çağın Polisi Dergisi, sy 98 (2010): 19-23.
———. Türk Polis Eğitim Tarihi. Ankara: Hermes Tanıtım Ofset Ltd. Şti., 2018.
T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü. “Tarihçe”. Erişim 28 Aralık 2021. https://www.egm.gov.tr/tarihce. Tepe, Cemal. “İttihat Ve Terakki Cemiyetinin Polis Kıyafetleri”. Anasay, sy 13 (18 Ağustos 2020): 17-56. https://doi.org/10.33404/anasay.756328.
Tongur, Hikmet. Türkiye’de Genel Kolluk Teşkil Ve Görevlerinin Gelişimi. 1. bs. Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2016. Türk, İbrahim. “Osmanlı Devletinde Polisin Mesleki Terbiyesine Müteallik Bir Talimat-ı Mahsusa”. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6, sy 1 (18 Ağustos 2014): 157-76.
Türkmen, Zekeriya. “Sultan II. Abdülhamid Döneminde Mekteb-i Harbiye-i Şahane”, 931-54. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2016.
Yiğit, Yücel. “Atatürk Dönemi Polis Teşkilâtı”. Atatürk Ansiklopedisi, 09 Nisan 2021. https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/ataturk-donemi-polis-teskilati/.
———. “Mektepsiz Polis Kalmasın: Selanik Polis Mektebi”. İçinde Osmanlı İdaresinde Balkanlar II, editör Alaattin Aköz, Slobodan Ilıc, Doğan Yörük, ve Danko Leovac. Konya: Palet Yayınları, 2020.