Küçük Asya’dan Yunanistan’a: Tarih, Bellek ve Göç

Tarih ve bellek çalışmaları günümüzün en çok tartışılan konularının başında gelmektedir. Resmi tarih devlet söylemi ile oluşturulurken, kişisel tarih bireylerin hafızalarından süzülerek okuyucuya ulaşır. Bellekte iz bırakan olaylar sözlü tarih çalışmaları ile gelecek nesillere aktarılır. Sözlü tarih çalışmaları ile gün yüzüne çıkan bireylerin geçmişleri bize geçmişte yaşanan olayların bireylerin üzerinde bıraktığı derin izler ve travmalar hakkında daha detaylı bilgiler verir. Yiannis Karatzoglou da yaşadıklarını kaleme alarak 1923’te Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan Lozan Anlaşması ile Anadolu’dan göç eden binlerce Rum’un yaşadıklarını günümüze ulaştırır. Bu çalışma tarih ve bellek çalışmaları ışığında Türkiye ve Yunanistan’ın sosyal, kültürel ve politik kararlarının bireyler üzerindeki etkisini Yiannis’in anıları üzerinden incelemektedir.

Anahtar Kelimeler:

Bellek, travma, Lozan Anlaşması, mübadele

From Asia Minor to Greece: History, Memory and Migration

History and memory studies are among the most controversial topics of our era. While the official history is made up of state discourse, personal history reaches the reader through the memories of the individuals. The events that leave traces in memory are passed on to future generations by oral history studies. The pasts of individuals whose individual experiences are unpacked by the oral historians give us more detailed information about the traumas individuals. Yiannis Karatzoglou also documents his past in order to pass the traumas of migration due to the Lausanne Convention signed in 1923 between Greece and Turkey. This study examines the impact of the social, cultural and political decisions of Turkey and Greece on individuals through the life story of Yiannis in the light of history and memory.

Keywords:

Memory trauma, Lausanne Convention, Pontus, Bafra,

PDF

___

Aktar, Ayhan. “Homogenising the Nation, Turkifying the Economy: The Turkish Experience of Population Exchange Reconsidered.” Crossing the Aegean: An Appraisal of the 1923 Compulsory Population Exchange between Greece and Turkey. Ed. Renѐe Hirschon, 79-97. Berghahn Books, Oxford, 2004.
Aktar, Ayhan & Damla Demirözü. “Yunan Tarihyazımında Mübadele ve Göç.” Kebikeç: İnsan Bilimleri için Kaynak Araştırmaları Dergisi, C. 22 (2006): 85-98.
Anzerlioğlu, Yonca. Karamanlı Ortodoks Türkler. Phoenix, Ankara, 2003.
Ash, Timothy Garton. “On the Frontier.” Witness Literature. Editör Horace Engdahl, 57- 68. World Scientific Publishing, Singapore, 2002.
Arı, Kemal. Büyük Mübadele: Türkiye'ye Zorunlu Göç, 1923-1925. Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2010.
Bali, Rıfat. “From Anatolia to the New World: The First Anatolian Immigrants to America.” International Journal Turkish Studies, C.12, S.1-2 (2006):53-69.
Becker, Carl. “Everyman His Own Historian.” The American Historical Review, C. 37, S. .2 (1932):221-236.
Campbell, Ballard C. “The Great Depression. Dictionary of American History.” Ed. Stanley I. Kutler, C.8, 256-261. Thompson&Gale, USA, 2003.
Clark, Bruce. Twice A Stranger: How Mass Expulsion Forged Modern Greece and Turkey. Granta, London, 2007.
Collins, James. The Mind of Kierkegaard. Princeton UP, Princeton, 1953.
Giannuli, Dimirtra. “Greeks or "Strangers at Home": The Experiences of Ottoman Greek Refugees during Their Exodus to Greece, 1922-1923.” Journal of Modern Greek Studies, C.13, S.2 (1995): 271-287.
Heraclides, Alexis. The Greek-Turkish Conflict in the Aegean: Imagined Enemies. Palgrave Macmillan, London, 2010.
Hionidou, Violetta. “Black Market, Hyperinflation, and Hunger: Greece 1941-1944.” Food and Foodways: Explorations in the History and Culture of Human Nourishment, C.12, S. 2-3 (2004): 81-106.
Hirschon, Renѐe. Heirs of the Greek Catastrophe. Berghahn Books, Oxford, 2009.
———.” 'Unmixing Peoples' in the Aegean Region.” Crossing the Aegean: An Appraisal of the 1923 Compulsory Population Exchange between Greece and Turkey, Ed. Renѐe Hirschon, 3-12. Berghahn Books, Oxford, 2004.
Jenkins, Keith. Rethinking History. London: Routledge, London, 2003.
Kappatos, Sophia. The Promised Journey: Pontus-Kefalonia. The Foundation of Hellenic World, Greece, 2011.
Karakasidou, Anastasia. Fields of Wheat, Hills of Blood: Passages to Nationhood in Greek Macedonia, 1870-1990. Chicago University Press, USA, 1997.
Kazan, Elia. America America. New York: Stein and Day, New York, 1962.
Kenny, Michael G. “A Place for Memory: The Interface between Individual and Collective History.” Comparative Studies in Society and History, C.41, S.3 (1999): 420-437.
Keyder, Çağlar. The Consequences of the Exchange of Populations for Turkey.” Crossing the Aegean: An Appraisal of the 1923 Compulsory Population Exchange between Greece and Turkey. Editör Renѐe Hirschon, 39-53. Berghahn Books, Oxford, 2004.
Köroğlu, Erol. Ottoman Propaganda and Turkish Identity: Literature in Turkey during World War I. I.B. Tauris, London, 2007.
Küçük Asya Araştırmaları Merkezi. Göç: Rumların Anadolu’dan Mecburi Ayrılışı (1919-1923), Der. Herkül Millas, Çev. Damla Demirözü. İletişim, İstanbul, 2001.
Macar, Elçin. “Mübadele Araştırmalarında Yeni Bir Kaynak: Dorothy Harrox Sutton Arşivi.” Yeniden Kurulan Yaşamlar: 1923 Türk-Yunan Zorunlu Nüfus Mübadelesi, Der. Müfide Pekin, 83-96. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2005.
Marantzidis, Nikos. “Yunanistan’da Türkçe Konuşan Pontuslular ve Uyum Sorunları.” Yeniden Kurulan Yaşamlar 1923 Türk-Yunan Zorunlu Nüfus Mübadelesi, Der. Müfide Pekin, 97-109. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2005.
Mavrogordatos, George Th. Stillborn Republic: Social Coalitions and Party Strategies in Greece, 1922-1936. University of California Press, USA, 1983.
McCarthy, Justin. Death and Exile: The Ethnic Cleansing of Ottoman Muslims, 1821- 1922. Darwin Press, New Jersey, 2004.
Nelson, Kathrine. “Self and Social Functions: Individual Autobiographical Memory and Collective Narrative.” Memory, C. 11 S.2 (2003): 125–136.
Özkırımlı, Umut & Spyros A. Sofos. Tormented by History: Nationalism in Greece and Turkey. Hurst, London, 2008.
Özsoy, İskender. Mübadelenin Öksüz Çocukları. Bağlam, İstanbul, 2007. ———.İki Vatan Yorgunları: Mübadele Acısını Yaşayanlar Anlatıyor. Bağlam, İstanbul, 2003.
Pentzopolous, Dimitri. The Balkan Exchange of Minorities and Its Impact on Greece. Hurston&Company, London, 2002.
Selinidis, Captain K.I. Son of Refugees: Immigrant to the United States. Xlibris, USA, 2008.
Tağmat, Çağla Derya. “Yunanistan’da Büyük Açlık ve Ege’de Yardım Köprüsü: Kurtuluş ve Dumlupınar Vapurları (1941-1942).” Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C. 46, (2010): 457-483.
Thompson, Paul. The Voice of the Past: Oral History. Oxford University Press, USA, 2000.
Tonkin, Elizabeth. Narrating Our Pasts: The Social Construction of Oral History. U.K: Cambridge University Press, UK, 1992.
Vryonis, Speros. The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century. University of California Press, USA, 1971.
Yalçın, Kemal. Emanet Çeyiz: Mübadele İnsanları. Birzamanlar Yayıncılık, İstanbul, 2008.