ORTAOKULDA DEMOKRASİ ALGILARI ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencileri için “Okulda Demokrasi Algılarını” belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu amaca ulaşmak için çeşitli kaynaklar taranarak ve alandaki uzman kişilerle görüşülerek ölçek maddeleri hazırlanmış ve Malatya ili merkezinde yer alan altı ortaokuldan 276 öğrenciye, 54 maddeden oluşan beşli likert tipi ölçme aracı uygulanmıştır. Verilerin analizi için açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bu analizlerin sonucunda ölçeğin dört faktörlü bir yapıya sahip olduğu görülmüştür. Sonrasında doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve gerekli uyum iyiliği indeksleri elde edilmiştir. Ölçeği oluşturan boyutların güvenilirlik katsayılarının .807 ile .736 arasında değiştiği ve ölçeğin bütününe ilişkin Cronbach’s Alpha değerinin ise .872 olduğu anlaşılmıştır. Bu bulguların ölçeğin geçerliği ve güvenirliği için tatmin edici kanıtlar olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Demokrasi Algıları, Ortaokul Öğrencileri, Ölçek Geliştirme, Geçerlik, Güvenirlik

Perceptions Of Democracy At Middle School Scale: Validity and Reliability Studies

In this study it was aimed that to develop a valid and reliable “Perceptions of Democracy at School Scale” (PDSS) for middle school students (7.grade). For this aim by reviewing literature and taking some expert’s opinions, likert type scale developed consisting 54 items and applied to 276 students. The exploratory factor analysis (EFA) yielded a four-factor model and the goodness of fit indices produced by confirmatory factor analysis (CFA) confirmed the fit of the model to the data. Reliability of PDSS also proved by Cronbach’s Alpha analyses, Cronbach’s Alpha values of four factors are between .807 and .736, and scale’s Cronbach’s Alpha value is .872. Thus, it was concluded that “Perceptions of Democracy at School Scale” (PDSS) is a reliable and valid.

Keywords:

Perceptions of Democracy, Middle School Students, Developing a Scale, Validity, Reliability,

PDF

___

Akbaşlı, S., Yanpar Yelken T. ve Sünbül, Ö. (2010). Öğretmen Adayı Demokratik Eğilim Ölçeği Geliştirme Çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), (94-108). Baştürk, N. (2011). İlköğretim 8. Sınıf Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Konya İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. Bay, E., Kaya, H.İ. ve Gündoğdu, K. (2010). Demokratik Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı Ölçeği Geliştirilmesi. e-Journal of New World Sciences Academy, 5 (2), 646-664. Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Chomsky, N. (1994). Democracy and Education. http://tablar.ch/Texte/ Chomsky/Noam%20Chomsky%20-%20Democracy%20and%20Education.pdf adresinden 31.12.2013 tarihinde erişilmiştir. Dewey, J. (1903). Democracy in Education. The Elementary School Teacher, 4(4), 193-20 http://www.jstor.org/stable/992653 adresinden 2013 tarihinde erişilmiştir. Dewey, J. (1996). Demokrasi ve Eğitim (Çev: Otaran, M.S.). İstanbul: Başarı Yayımcılık. Glaeser, E.L., Ponzetto, G.A.M. and Shleifer, A. (2007). Why does democracy need education? J Econ Growth, 12,77–99. Gürbüz, G. (2006). İlköğretim 7. ve 8. Sınıflarda Vatandaşlık Bilgisi Dersinde Demokrasi Eğitimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Henson, R.K. ve Roberts, J.K. (2006). Use of exploratory factor analysis in published research: Common errors and some comment on improved practice. Educational and Psychological Measurement, 66, 393-416. İlğan, A., Karayiğit, D. ve Çetin, B. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Sahip Olma Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), (97-118).
Kaldırım, E. (2005). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Demokrasi Algıları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (3), 143-162. Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 10. Basım-. Ankara: Nobel Yayın Kuş, Z. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Demokrasi Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Milli Eğitim Temel Kanunu (2013). http://mevzuat.meb.gov.tr /html/88.html adresinden 20 Kasım 2013 tarihinde erişilmiştir. Özdemir, H. (2009). İlköğretim 8. sınıf Öğrencilerine Demokrasi Kültürü Kazandırmada Demokrasi Eğitimi ve Okul Meclisleri Projesinin Katkısı (Kütahya İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya. Sarı, M. ve Sadık, F. (2011). Öğretmen Adaylarının Demokrasi Algıları (Çukurova Üniversitesi Örneği). Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1(2), 67-82. Schou, L.R. (2001). Democracy in Education. Studies in Philosophy and Education, 20, 317-329. Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi. Ankara: Anı Yayıncılık. Sipahi, B., Yurtkoru, E. S., Çinko, M. (2010). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. İstanbul: Beta Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayıncılık. Uyanık Ceylan, S. (2009). Ortaöğretim Kurumlarında Demokrasi Eğitimi ve Okul Meclisleri Uygulamalarına İlişkin Öğrenci Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale. Yeşil, R. (2010). Demokratik Öğretmen Davranış Kararlılığı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory & Practice, 10(4), 2665-2692. Yüksel, İ., Bağcı Ş. ve Vatansever, E. (2013). İlköğretim Son Sınıf Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Sahip Olma Düzeylerinin Belirlenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (12), 310-334.