Osmanlı Subayı Meehmed Enisi'nin Avrupa İzlenimleri

Osmanlı Devleti hakkında araştırma yapanlar seyahatnamelerden de geniş ölçüde yararlanmaktadırlar. Ancak bunların birçoğu Osmanlı topraklarım ziyaret eden yabancı seyyahlara aittir. Öte yandan Türklerin, yabancılar kadar, seyahat türünde fazla edebi eser verdikleri söylenemez. Bununla birlikte özellikle 19. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti'nde de seyahatnamelerin sayısında bir artış görülmektedir. Bunların birçoğu Avrupa üzerinedir. Bu merakın nedeni Avrupa'nın özellikle askeri ve sanayi yönlerinden Osmanlı Devleti'nin önüne geçmiş olmasıdır. Osmanlı Devleti'nde Avrupa deyince de ilk akla gelen ülkelerden birisi Fransa olmuştur. Osmanlı Devleti'nin batılılaşma gayretlerinde Avrupa'ya çeşitli yollarla temsilci gönderilmesi ve dönüşlerinde onların tecrübe ve izlenimlerinden yararlanılması önemli yer tutar. Bu amaçla gönderilenlerden birisi de Mehmet Enisî'dir. Kaleme aldığı eserlerinde Mehmet Enisî, bir Türk'ün gözüyle XDC Yüzyılın sonlarında Avrupa'nın birçok farklı yönünü de göstermektedir.

European Impressions of Mehmet Enisi who a Ottoman Officer

Scholars also make use of itineraries intensively in their studies about the Ottoman State. Most of the itineraries which give information about the Ottoman State belong to the foreigner travelers. Nonetheless, after the 19th century number of the Turkish itineraries increased and most of them written about Europe due to military and political developments occurred in Europe at that time. So, to send representative and make use of their impressions and experiences take very important place in the Ottoman westernization efforts. Mehmet Enisi, one of the representatives who were sent for this reason to Europe, deals with different aspects of Europe in his books.

PDF

___

TDK 1973 Türk Dil Kurumu, Türk Dili Gezi Özel Sayısı, sayı: 258, 1 Mart 1973
Asiltürk 2000 Baki Asiltürk, Osmanlı Seyyahlarının Gözüyle Avrupa, Kaknüs Yayınları, İstanbul.
Batur2002 Enis Batur, Beş Kıtada Türk Seyyahları, Turkcell, İstanbul.
Ak2006 Mahmut Ak, Osmanlı'nın Gezginleri, İstanbul: 3F Yayınlan.
A.N. 1955 A.N., "Morali Esseyyit Ali Efendi", Resimli Tarih, sayı: 64, İstanbul, 3372-3375.
Mehmed Efendi 1288 Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi, Fransa Sefaretnamesi: Bin yüz otuz iki senesinde France 'ye giden elçi Mehmed Efendi kullarının takriridir, 1288.
Süleyman Ağa 1973 Süleyman Ağa, Süleyman Ağa Seyahatnamesi, (Haz.: Gündüz Akıncı), Atatürk Ün. Yay., Ankara.
Süleyman Şükrü 1909 Süleyman Şükrü, Seyahatü'l Kübra, Elektrik Matbaası, Petersburg, 1325/1909.
Mağmumi 1915 Şerafeddin Mağmumi, Seyahat Hatıraları III: Fransa ve İtalya ve Almanya'da, Mısru'l-Kahire, 1333/1915.
Ali Kemal 1913 Ali Kemal, Paris Musahabeleri, Matbaa-i İkdam, C.:I, İstanbul 1329/1913.
Erden 1920 Ali Fuad (Erden), Paris'ten Tih Sahrasına, Akşam Matbaası, İstanbul, 1336/1920.
Ebuzziya Tevfîk 1897 Ebuzziya Tevfik, "Paris'ten Londra'ya ve Hotel Metropole", Mecmua-ı Ebuzziya, C:VII, cüz: 68-70, Eylül.
Mustafa Sait 2004 Mustafa Sait Bey, Avrupa Seyahatnamesi (Haz.: Burhan Günaysu), YKY, İstanbul.
Ahmet İhsan 1307 Ahmet İhsan, Avrupa 'da Ne Gördüm? Âlem Mtb. İstanbul.
Yalkı 1327 Mehmet Enisî (Yalkı), Avrupa Hatıratım, Matbaa-i Ebuzziya İstanbul.
Yalkı 1330 Mehmed Enisi (Yalkı), Alman Ruhu, Nefaset Matbaası, İstanbul.
Byron 1934 Lord Byron, Sardanapal (çev. Mehmed Enisî) Hilmi Kitaphanesi, İstanbul.
Lytton 1935 Lord Lytton, Pompei'nin Son Günleri (Çev.: Mehmed Enisî), Hilmi Kitaphanesi, İstanbul.
Yalkı 1343 Mehmed Enisî, İnsanlarda Müsavat Sosyolistlerin Allahı, Cihan Matbaası, İstanbul.
Ze'evi 2005 Dror Ze'evi, "Hiding Sexuality, The Disappearance of Sexual Discourse in the Late Ottoman Middle East", Social Analysis, Cilt:49, sayi:2, New York, 34-53.

ISSN: 0257-4152
Başlangıç: 1983
Yayıncı: Prof. Dr. Süleyman Özkan

Arşiv