İzmir'de II. Meşrutiyet Dönemi'nin Başlarında İç Siyaset

Niyazi Bey ve arkadaşları, Osmanlı Devleti'nde Anayasa'nın (Kanun-u Esasi) yeniden yürürlüğe konulması için Selanik'de 1908 yılının Temmuz aymda dağa çıktı. Bu isyanı bastırmak için Osmanlı Devleti'nin pek çok şehrinden olduğu gibi, İzmir ve kazalarından da Faik Bey'in valiliği döneminde asker toplanarak Selanik'e sevk edildi. Ancak, İzmir vilayetinden gönderilen asker ve subaylar, II. Meşrutiyet'in ilan etmek isteyen askerlere bir süre sonra katıldılar. İzmir'de Faik Bey, Rauf Paşa, Galip Bey, Avlonyalı Ferit Paşa, Müşir Kazım Paşa ve Mahmut Muhtar Paşa'nın valilikleri döneminin ortak sorunu eşkiyalık idi. Özellikle Çakırcalı Mehmet Efe ve çetesiyle mücadele edildi. Eşkiyalık sorunu çözemedikleri için valiler ve takip komutanları sık sık değiştirildi. 31 Mart Olayı'nın etkisi, İstanbul gibi İzmir'de de gericiler gösteri yaptılar.

The Internal Civil Politics in Izmir Beginnings of the 2nd Constitutional Monarchy

Niyazi Bey and his officials who were to restate the Constitutional Monarchy in the Ottoman Empire started to rebel against the government in Thessalonica on July 1908. In order to repress this rebellion, a plenty of soldiers were gathered and sent to Thessalonica from İzmir and its other provinces as well as from many other cities of the Ottoman Empire during Faik Bey's governorship. However, after a certain period of time, his soldiers and officers, who were sent to Selonica, joined the rebels who struggled for the declaration of and Constitutional Monarchy. The similar problem of all the governors, such as Galip Bey, Avlonyalı Ferit Paşa, Müşir Kazım Paşa and Mahmut Muhtar Paşa, who were assigned in İzmir after Faik Bey, was banditry. Especially the governors fought against Çakırcalı Mehmet Efe and his guerillas. The governors and the inspection commanders were frequently changed, because they were not able to handle the banditry problem. The influence of the Counterrevolution of 31st March was seen in İzmir as it was seen in Istanbul. The fundamentalists also made a demonstration in İzmir.

PDF

___

Ahmad 1986 Feroz Ahmad, İttihat ve Terakki (1908-1914), Çev. Nuran Yavuz, 3. Baskı: Doyuran Matbaası.
Akşin 1987 Sina Akşin, Jön Türkler ve İttihat ve Terakki, İstanbul: Kaynak Yayınları.
Akşin 1972 Sina Akşin, 31 Mart Olayı, İstanbul: Sina Yayınları.
Akşin vd. 2002 Sina ve KOMİSYON, Türkiye Tarihi, C.IV, Çağdaş Türkiye (1908-1980), İstanbul: Cem Yayınevi.
Armaoğlu 1975 Fahir Armaoğlu, Siyasi Tarih (1789-1960), 3. Baskı, Ankara: Ayyıldız Matbaası.
Aydın Vilayeti Salnamesi H.1326 . İzmir, Vilayet Basımevi.
Aydın Vilayet-i Meclis-i Umumisi'nin 1325 Senesi Mukarreratı, İzmir, Vilayet Basımevi.
Baykara 1991 Tuncer Baykara, Türk İnkılâp Tarihi ve Atatürk İlkeleri, İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
Baykara 1985 Tuncer Baykara, Milli Mücadele (1919-1923), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınlan.
Baykara 1991 Yusuf Hikmet Bayur, Türk İnkılabı Tarihi ,C.I, I.Kısım.,IV.cü Baskı, Ankara :T.T.K.Basımevi.
Demir 1994 Fevzi Demir, II. Meşrutiyet Dönemi Meclis-i Mebusan Seçimleri (1908-1914), Danışmanı: Zeki Arıkan, D.E.Ü. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İzmir, 1994.
Dursun 1944, Kamil Dursun, "İzmir'e Ait Hatıralar", Anadolu Gazetesi, 29 Haziran 1944.
Dursun 1994,M. Kamil Dursun, İzmir Hatıraları, Yay. Haz. Ünal Şenel, İzmir: Akademi Kitabevi.
Düstur 1329, (Tertib-i sani), C. I, Dersaadet. Osmaniye Basımevi.
Düstur 1330, (Tertib-i sani), C. II, Dersaadet. Osmaniye Basımevi.
Elmacı 1996, Mehmet Emin Elmacı, Bosna-Hersek'in Avusturya Tarafından İlhakı ve Doğurduğu Tepkiler (1908-1912), Ege Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
Gözübüyük ve Kili 1982, Şeref Gözübüyük - Suna Kili, Türk Anayasa Metinleri (1839 1980), Ankara: Sevinç Matbaası.
Göreli 1952,İsmail Hakkı Göreli, İl İdaresi, Ankara: Güney Basımevi.
İnal 1982, Mahmut Kemal İnal, Osmanlı Devrinde Son Sadrazamlar, C.IL, 3. Baskı, İstanbul: Emek Matbaacılık.
Ortaylı 1985,İlber Ortaylı, Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Yerel Yönetim Geleneği, İstanbul: Hil Yayınlan .
Öney 1935,Sabri Öney, " Türkiye'de Vilayet İdaresi" , İdare Dergisi, Yıl: 8 , Nisan 1935 , Sayı: 85, 753-764.
Serçe 1998,Erkan Serçe, Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İzmir'de Belediye (1868-1945), İzmir : D.E.Ü. Rektörlük Matbaacılık.
Tabak 1997,Serap Tabak, İzmir Şehrinde Mülkî İdare ve İdareciler (1967 1950), Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, İzmir.
Tunaya 1998, Tarık Zafer Tunaya, Türkiye'de Siyasal Partiler, C. L, İkinci Meşrutiyet Dönemi (1908-1918), İstanbul :İletişim Yayınlan.
Türker 1989 Özlem Türker, İzmir Basını 'nda II. Meşrutiyet'in İlanı ve 31 Mart İsyanı, D.E.Ü. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
Uran 1959, Hilmi Uran, Hatıralarım, Ankara: Ayyıldız Matbaası.
Yetkin 1996, Sabri Yetkin, Ege'de Eşkıyalar, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.