ARAPÇA KAYNAKLARA GÖRE SULTAN ALP ARSLAN'INÖLÜMÜ VE DEFNEDİLDİĞİ YER
Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun ikinci hükümdarı olan Alp Arslan Bizans imparatoru Romanos Diogenes karşısında kazandığı, Türk, İslâm ve Dünya tarihinde bir dönüm noktası teşkil eden Malazgirt Zaferi'yle Anadolu kapılarını Türklere açmış, Anadolu'nun tedricen Türkleşmesi ve İslâmlaşmasını sağlamıştır. Alp Arslan şahsiyeti, samimi dindarlığı, kazandığı zaferler, başta Nizamiye Medreseleri olmak üzere ilim ve kültür hayatına katkıları, ülkede sağladığı siyasî istikrar, huzur ve iktisadî gelişmeyle Selçuklu tarihinde haklı bir şöhrete kavuşmuştur. Başta Türk bilim adamları olmak üzere araştırmacıların Sultan Alp Arslan'ın ölümü ve defnedildiği yer konusundaki çalışmalarına katkıda bulunmak amacıyla İbnü'lKalânisî'den (ö. 555/1160) İbn Tağriberdî'ye (ö. 874/1470) kadar Arapça kaynaklardaki bilgileri kronolojik sıra dahilinde Türkçe'ye tercüme etme ihtiyacı hissettik.
THE ASSASSINATION OF SULTAN ALP ARSLAN AND HIS GRAVEIN THE LIGHT OF ARABIC SOURCES
Alp Arslan (1063-1072), who is second ruler of the Great Seljuk Empire (1040-1157) has opened the doors of Anatolia to the Turks and provided Turkization andIslamization of Anatolia progressively by the Malazgirt victory, which is a turningpoint in the history of the Turks, Islam and world in general, that won against RomanosDiogenes, Byzantine emperor. Alp Arslan gained a reputation in the Seljukhistory with his personality, victories, and contributions to scholarly and cultural life,especially Madrasas of Nizamiyah, political stability, peace and economic growth.It has not yet been enlightened the information of death of Alp Arslan (465/1072)and the location of grave of him. We shall translate the records in the Arabic sourceschoronogically from Ibn al-Qalanisi (d. 555/1160) to Ibn Taghribardi (d. 874/1470)for the purpose of contribution to the studies of the scholars who research in thisfield, especially Turkish academists.
___
- Azîmî, Târîhu'l-Azîmî, nşr. ve trc. Ali Sevim, Ankara 1988.
- Bündârî, Zübdetü'n-nusra ve nuhbetü'l-usra (Târîhu Âli Selcûk), Beyrut 1400/1980.
- Ebü'l-Ferec İbnü'l-İbrî, Tarîhu Muhtasari'd-düvel, nşr. Antuvan Sâlihâni
- el-Yesû'î, Beyrut 1308/1890-> 1377/1958-> 1983.
- Ebü'l-Ferec İbnü'l-İbrî, Abu'l-Farac Tarihi, trc. Ömer Rıza Doğrul, I, Ankara 1987.
- Ebü'l-Fidâ, el-Muhtasar fî ahbâri'l-beşer, I/4, Beyrut 1960.
- Ebü'l-Fida İbn Kesîr, el-Bidâye ve'n-nihâye, X, XII, Beyrut 1977.
- Hüseynî, Ahbârü'd-devleti's-Selcûkıyye, nşr. Muhammed İkbal, Beyrut 1404/1984.
- İbn Haldûn, Kitâbü'l-İber, III, Beyrut 1399/1979.
- İbn Hallikân, Vefeyâtü'l-a'yân, nşr. İhsan Abbas, V, Beyrut Dâru Sâdır, t.y.
- İbn Tağriberdî, en-Nücûmü'z-zâhire fî mülûki Mısr ve'l-Kâhire, V, Kahire 1353/1935.
- İbn Vâsıl, Kitâbü't-Târîhi's-Sâlihî, nşr. Ömer Abdüsselâm Tedmurî, C. II, Beyrut 1431/2010.
- İbnü'l-Adîm, Buğyetü't-Taleb fî Târîhi Haleb, nşr. Ali Sevim, Ankara 1976.
- İbnü'l-Cevzî, el-Muntazam fî tarîhi'l-mülûk ve'l-ümem, VIII, Haydarâbâd/ Dekken 1359.
- İbnü'l-Esîr, el-Kâmil fi't-târîh, nşr. Tornberg, X, Beyrut 1399/1969.
- İbnü'l-Ezrak, Târîhu'l-Fârıkî, nşr. Bedevî Abdullatîf Avvad, Beyrut 1974.
- İbnü'l-Kalânisî, Târîhu Dımaşk, nşr. Süheyl Zekkâr, Dımaşk 1403/1983.
- İbnü'l-Verdî, Tetimmetü'l-Muhtasar fî ahbâri'l-beşer, nşr. Ahmed Rıf'at el-Bedrâvî, I, Beyrut 1389/1970.
- Nüveyrî, Nihâyetü'l-ereb fî fünûni'l-edeb, nşr. Muhammed Fevzi-Muhammed Tâhâ el-Hâcirî, XXVI, Kahire 1405/1985.
- Safedî, el-Vâfî bi'l-vefeyât, nşr. Sven Debering, II, Wiesbaden 1981.
- Sıbt İbnü'l-Cevzî, Mir'âtü'z-zamân fî târîhi'l-a'yân, nşr. Ali Sevim, Ankara 1968.
- Zehebî, Siyeru a'lâmi'n-nübelâ, nşr. Şu'ayb el-Arnaût- Muhammed Nu'aym el-Arkûsî, XXVIII, Beyrut 1405/1984.
- Zehebî, Târihu'l-İslâm ve vefeyâtü'l-meşâhîr ve'l-a'lâm, nşr. Ömer AbdüsselamTedmürî, Beyrut 1414/1994.
- ISSN: 1015-1818
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 1949
- Yayıncı: İstanbul Üniversitesi Yayınevi