Dil, Tercüme, Felsefe

Tercümeler hem dili, düşünceyi hem de felsefeyi besler. Aynı şekilde dil felsefeyi, felsefe de dili besler. Bu makale, Türk-İslam düşüncesi çerçevesinde dil, tercüme ve felsefe arasındaki bağlantıya yoğunlaşmaktadır. Ancak bu yoğunlaşma modern Türk düşünürlerinden birkaçı üzerinden nesneleştirilecektir. Türk-İslam düşüncesi ve felsefesi çoğulcu düşüncenin ürünüdür. O, bir anlamda bir tercüme medeniyeti, bir anlamda kendi özüyle bağlantılı özgün bir medeniyet yaratma çabasıdır. Her iki kabul de olguya dayanır. Bu olgu da dil üzerinden felsefenin yeni yurt ve yurttaşlarını tanımlar. Felsefenin kendini nesneleştirdiği enstrüman dil iken, dil de insan olabilmenin enstrümanlardan biridir. Dil, düşünceyi var eder, düşünce de dili çoğulcu bir yapıya doğru olan serüvene dahil eder. Buradaki akış karşılıklıdır ve durağı yoktur. Bu akışta dil düşünceyi zenginleştirir, düşünce de dili zenginleştirir.

___

  • Albayrak, Mevlüt (2019), Tercümeler ve Akademik Dünyamız? Ya da Tercüme Felsefesi, tabula rasa felsefe&teoloji, Sayı:30, Mart 2019.
  • Albayrak, Mevlüt (2019), Politika-sız Dil, Estetik-siz Söz: “Medeniyet Dili Olarak Türkçe”, tabula rasa felsefe&teoloji, Sayı:31-32, Haziran 2019.
  • Göktürk, Akşit (1994), Çeviri: Dillerin Dili, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s. 15.
  • Güngör, Erol (1994), “Tercüme Faciaları”, Sosyal Meseleler ve Aydınlar (Haz. R. Güler-E. Kılınç), İstanbul: Ötüken. ---------------- (1995), Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, İstanbul: Ötüken.
  • Kindi (1994), Felsefi Risaleler (Çev. Mahmut. Kaya), İstanbul: İz Yayıncılık. Meriç, Cemil (2003), Bu Ülke, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Özarslan, Ersin (2007), Düşünce Ufuklarında Erol Güngör’ün Sanat, Edebiyat, Dil ve Tercüme Hakkındaki Görüşleri, Ankara: Lotus Yayınevi.
  • Ricoeur, Paul (2008), Çeviri Üzerine (Çev. Sündüz Öztürk Kasar), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Soykan, Ömer Naci (2015), [Başlıksız], Türkiye’de/Türkçe’de Felsefe Üzerine Konuşmalar içinde, Haz. M. Cüneyt Kaya, İstanbul: Küre Yayınları.
  • Vural, Mehmet (2018), İslam Felsefesi Tarihi: İslam Düşüncesinin Tarihsel Seyri, Ankara: Elis Yayınları.
  • Yusuf Has Hacib (2018), Kutadgu Bilig (çev. Ayşegül Çakan), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Whitehead, Alfred North (1967), Adventures of Ideas, New York: The Free Press.