ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN (ÖTL) SIVILAŞTIRILARAK GERİ DÖNÜŞÜMÜNÜN ARAŞTIRILMASI
Günümüzde ulaşım teknolojilerinin artmasıyla özellikle karayolu taşımacılığı büyük önem kazanmıştır. Karayolu taşımacılığında kullanılan araçlar çevre ile ilişkilendirildiğinde birçok problemle karşılaşılmaktadır. Bu problemlerden bir tanesi de araçlarda bulunan ve ekonomik ömrünü tamamlayan lastiklerdir (ÖTL). Bu lastikler değiştirildiğinde çevreye duyarsız bir şekilde yönetilirlerse birçok olumsuz problemlere yol açmaktadır. Günümüzde yakıt üretiminden araç paspasları yapımına kadar birçok yerde kullanılmaya başlanan bu ömrünü tamamlamış atık lastikler, özellikle toplanmasından işlenmesine kadar birçok işlemden geçmekte ve oldukça maliyetli olmaktadır. Ancak dünyada ÖTL atıklarına ekonomik çözümlerin bulunması için yapılan birçok çalışma mevcuttur. Yapılan bu çalışmada, atık lastiklerin sıvılaştırılarak geri dönüşümünün nasıl gerçekleştirilebileceği araştırılmıştır. Çözücü olarak piyasadan kolaylıkla elde edilebilecek Mazot, Arap Sabunu, Organik Asitler Karışımı, Vazelin, Mum, Yanık Yağ gibi maddeler ile laboratuvarda var olan H3PO4, Etanol, 1,2-Dikloroetan, Dioksan, Klorobenzen, o-ksilen, Benzil alkol ve TÜPRAŞ ürünü Heavy Neutral Oil yağı kullanılmış, değişik sıcaklıklarda farklı sonuçlar elde edilmiş ve kaynama noktası 340-360 oC arasında olan atık yağların etkili ve ekonomik olarak kullanılabileceği anlaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Atık lastik, kauçuk çözücüler, geri dönüşüm, sıvılaştırma
Investigate The Liquefaction Process of The Waste Tires
In recent years, with the increase of transportation technologies, especially road transportation has gained great importance. Vehicles used in road transportation cause to take place many problems when associated with the environment. One of these environmental problems is the tires used in vehicles when completed their economic life. When these tires are replaced, they cause many negative problems if they are managed in an environmentally insensitive manner. At the present time, the recycle of these waste tires, are begun to use in many places from fuel production to vehicle mats because of going through many processes from collection of wate tires to production of final goods, solutions are quite costly. However, there are studies to find economic solutions in the world. In this study, it was researched how to recycle waste tires by liquefaction. H3PO4, Ethanol, 1,2-Dichloroethane, Dioxane, Chlorobenzene, o-xylene, Benzyl alcohol, heavy neutral oil of TÜPRAŞ and other market materials products, such as Diesel, Arabic Soap, Organic Acid Mixture, Vaseline, Candle, waste burn machine oil has been used as solvents and different results have been obtained at different temperatures and it has been understood that waste oils having a boiling point of 340-360 oC can be used effectively and economically.
Keywords:
Waste tires, rubber solvents, recycle, liquefaction,
___
- Karabörk F. (2012). Atık Araç Tekerlek Lastiklerinde Mikrodalga Devulkanizasyon Parametrelerinin Lastiğin Mekanik Özelliklerine Etkileri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, T.C. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Koçak Y., Alparslan L. (2011). "Atık Lastiklerin Çimento ve Beton Sektöründe Kullanım Potansiyelleri", 6th International Advanced Technologies Symposium (IATS’11), 16-18 May 2011, Elazığ, Turkey.
- Money, D.M., Harrison, G. (1999). Liquefaction of scrap automobile tyres in defferent solvents and solvent mixtures, Fuel, 78(14), 1729-1736.Muzenda, E. (2014). A comparative review of waste tyre pyrolysis, gasification and aaliquefaction (PGL), Processes, Intl. Conf. On Chem. Eng. and Advanced Comput. Tech., Nov. 24-25, Pretoria, South Africa.
- Quek, A., Balasubramanian, R. (2013). Liquefaction of waste tires by pyrolysis for oil and chemicals-A review, Journal of Analytical and Applied Pyrolysis, 101, 1-16.Riedewald, F., Goode, K., Sexton, A., Sousa-Gallagher, M. J. (2016). Scrap tyre recycling process with molten zinc as direct heat transfer and solids separation fluid: A new reactor concept, MethodsX. 3, 399–406
- Rowhani, A., Rainey, T. J. (2016). Scrap Tyre Management pathways and their use as a fuel-A review, Energies, 2-26. Sugözü, İ., Mutlu İ. (2009). Atık taşıt lastikleri ve değerlendirme yöntemleri, Taşıt Teknolojileri Elektronik Dergisi, 1(1), 35-46.
- Tunç B., (2009). Atık Lastiklerin Yönetimi ve Monofillerdeki Fiziksel ve Kimyasal Davranışlarının İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik Fakültesi, Gebze.
- URL-1, Hangi Lastikler Ömrünü Tamamlamış Lastiktir? Lastik Sanayicileri Derneği, http://www.lasder.org.tr/otl-2/otl/
- Yakaboylu, O. (2010). Atık Lastik Yönetimi ve Atık Lastik Pirolizi Model Tesisi İçin Yapılabilirlik Çalışması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- ISSN: 2651-3544
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Hakan ÇAĞLAR
Sayıdaki Diğer Makaleler
ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN (ÖTL) SIVILAŞTIRILARAK GERİ DÖNÜŞÜMÜNÜN ARAŞTIRILMASI
Hasan ERYILMAZ, Kazım Onur DEMİRARSLAN
Çimento Yedek Malzemesi: Cam Elyaf Takviyeli
Zeynep BAŞARAN BUNDUR, Ali AMİRİ
Muhammet YILMAZ, Şemsettin CARAN