KAHİRE KONUŞMASINDAN OBAMA DOKTRİNİNE: TEK LİDER İKİ ORTADOĞU TEMSİLİ

ÖZET Bu çalışma 2009-2017 döneminde Amerikan başkanlığı görevinde bulunan Barack Obama’nın Ortadoğu’ya yönelik benimsediği farklı politikaları çözümlemeyi hedeflemektedir. The Atlantic dergisinin Nisan 2016 sayısında Jeffrey Goldberg tarafından “Obama Doktrini” başlığı adı altında yayınlanan yorum yazısı bu değişimi ortaya koyması bakımından önemliydi. 2009’da Kahire üniversitesinde yaptığı toleranslı konuşmada “Müslüman dünya ile yeni bir başlangıçtan” söz eden Obama görevinin yedinci yılında 2009’daki konuşmasının aksine, “İslam’ı Ortadoğu’nun modernleşmesi önündeki önemli bir engel” ve “Ortadoğuluları Asyalıların aksine, Amerikalıları nasıl öldürürüz diye düşünen insanlar” olarak tanımlamıştır. Obama’nın Ortadoğu’ya yönelik eylem ve söylemlerinde meydana gelen radikal olarak nitelendirilebilecek değişimin arkasındaki nedenler nasıl açıklanabilir? Bir diğer ifadeyle, Obama’nın değişebileceğini tahayyül ettiği Ortadoğu Amerikan başkanı tarafında değişmez olan tarafa neden yerleştirilmiştir? Elinizdeki çalışma bu soruların yanıtına ulaşmak için Edward Said’in öncülüğünde uluslararası ilişkiler literatürüne dâhil olan oryantalizmin ilgili argüman ve kavramlarına başvuracaktır.

Anahtar Kelimeler:

Oryantalizm, , Ortadoğu, Obama, Kahire Konuşması, Obama Doktrini

FROM CAIRO SPEECH TO OBAMA DOCTRINE: ONE LEADER TWO MIDDLE EAST REPRESENTATIONS

This study aims to analyze the different policies adopted by Barack Obama towards the Middle East, who served as the President of the United States during 2009-2017. The commentary published by Jeffrey Goldberg under the title of “Obama Doctrine” in the April 2016 issue of The Atlantic magazine was important in terms of revealing this change. Whereas speaking of “a new beginning with the Muslim World” in his lenient speech at the Cairo university in 2009, in his seventh year in the office Obama, in complete opposition to his 2009 speech, described this time “Islam is a major obstacle to the modernization of the Middle East” and “Middle Easterners as “people who think how to kill Americans, unlike Asians.” How can the reasons behind the radical change in Obama’s actions and discourses towards the Middle East be explained? In other words, why was the Middle East, which Obama imagined could change, placed on the unchangeable side by similar American president? The present study will rest on the relevant arguments and concepts of orientalism involved in the international relations literature by Edward Said to answer these questions.

Keywords:

Orientalism, Obama, Middle East, Cairo Speech, Obama Doctrine,

PDF

___

KAYNAKÇA AKBAŞ, Z. (2011). “ABD‘nin Ortadoğu Politikalarının Sürdürülebilirliği ve Ortadoğu‘da Güç Mücadelesi”, History Studies International Journal of History Academic Journal, 3, 1-18.
ALTUNIŞIK, M. (2009). “Ortadoğu ve ABD: Yeni Bir Döneme Girilirken”, Ortadoğu Etütleri, Temmuz, 1 (1): 69-81.
BALCI, Ali (2015), “Ortadoğu Kendini Yönetemez Yönetilmesi Gerekir (!)”, Ortadoğu Analiz, Temmuz-Ağustos, 7 (69): 74-75.
BALCI, A. (2016). “Barak Obama, Ortadoğu ve Oryantalizm: Basmakalıp Olanın Geri Dönüşü”, Ortadoğu Analiz, Mayıs-Haziran, 8 (74): 46-47.
BİLENSOY, İ. (2018). “George W. Bush ve Barack Obama Dönemlerinde Terörizme Karşı Uygulanan Politikaların Karşılaştırılması, Lectio Socialis, 2 (1): 50-73.
ÇOPUR, H. (2016). “Obama’nın Suriye Karnesi Başarısızlıklarla Dolu”, Anadolu Ajansı, 19. 11.
ERKMEN, S. (2010). “ABD’nin Irak’tan Çekilme Süreci: Irak’ta İşgalin Sonu mu Başlangıcı mı?”, Ortadoğu Analiz, Cilt. 2, Sayı. 21, 10 Eylül, ss. 7-18.
ERSOY, T. (2009). “Barack Obama İmajı Üzerinden Amerikan Dış Politikası’nın Yeniden İnşası”, Tasam.org.tr, 11 Temmuz.
ERTUĞRAL, Y. (2013). “Obama’nın Kahire Konuşması ve Dönüşen Ortadoğu”, akademikperspektif.com.tr, 27 Aralık.
FALK, R. (2016). “Obama’nın 8 yıllık karnesi”, Aljazeera.com.tr, 8.11.
GERGES, F. A. (2013). “The Obama Approach to Middle East: the end of America’s moment?”, International Affairs, Mart, 89 (2): 299-323.
GOLDBERG, J. (2016). “The Obama Doctrine”, The Atlantic, 25. 04.
KRIEG, A. (2016). “Externalizing the burden of war: the Obama Doctrine and US Foreign Policy in the Middle East”, International Affairs, 92 (1): 97-113.
“Obama’dan Suriye Açıklaması”, Habertürk, 29.09.2016.
“Obama: Doğrudan Tehdit Altında Olmadıkça Suriye’ye Asker Göndermeyiz”, Hürriyet, 20.09.2016.
ÖZTÜRK, T. E. (2009), “Barack Obama İmajı Üzerinden Amerikan Dış Politikasının Yeniden İnşası”, Tasam.org.tr, 11.07.
“President Obama’s Speech in Cairo: A New Beginning”, www.whitehouse.gov.tr, 04.06.2009.
SAID, E. W. (1979). Orientalism, Pantheon Books, New York.
SAID, E. W (1998). Oryantalizm, (Çev). UZEL, Nezih, IV. Baskı, İstanbul.
SCHNOPPER, D. (2005). Sosyoloji Düşüncesinin Özünde “Öteki” İle İlişki, (Çev.) SÖNMEZ, A., Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
ULUTAŞ, U. (2016). “Obama Sonrası Irak ve Suriye”, Akşam, 14.11.
YALÇIN, H. B. (2015), “Obama Stratejisi ve Ortadoğu”, Akademik Orta Doğu, 9 (2): 56-75.
ZAKARIA, F. (2011). “Stop Searching for an Obama Doctrine”, Washingtonpost, 06.07.