DERYA EVGİN, ZEHRA ÇALIŞKAN, NURAY CANER

Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Klinik Uygulama Öncesi Kaygı Düzeyleri ve Stresle Başa Çıkma Tarzları

Giriş ve Amaç: Bu çalışma, Sağlık Yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin klinik uygulamaya çıkmadan önce kaygı düzeylerinin ve stresle başa çıkma tarzlarının belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem: Çalışma Şubat-Mart 2010 tarihleri arasında sağlık yüksekokulunda, klinik uygulamaya çıkacak olan 1. 2. ve 3. sınıf hemşirelik bölümü öğrencileri üzerinde yapılmıştır. Araştırmada örneklem hesabına gidilmeyip, çalışmaya katılmayı kabul eden öğrencilerin tümü (n:140) araştırma kapsamına alınmıştır. Veriler anket formu, Durumluluk Kaygı Envanteri (DKE) ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ) kullanılarak toplanmış, tanımlayıcı istatistikler, homojenlik ve iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi, (Independent t, Mann Whitney U) Pearson Korelasyon ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışma kapsamına alınan öğrencilerin %82’ sinin kız, %59’unun 18-20 yaş grubunda, %90’ının şehir dışından geldiği, %44’ünün arkadaşları ile birlikte evde kaldığı, %38’inin ailesinden ve kredi yardımı alarak giderlerini karşıladığı belirlenmiştir. Öğrencilerden %59’u bölüme isteyerek geldiğini, %54’ü iş garantisi olduğu için bölümü tercih ettiğini, %83’ü mesleği sevdiğini ifade etmiştir. Öğrencilerin %82’si klinik uygulamaya çıkmadan önce genellikle hastane ortamına bağlı bilinmezlik, yanlış yapma ve sınıfta kalma korkusu nedeni ile gerginlik-sıkıntı yaşadıklarını ve %63’ü bu sorunlarla baş edebildiklerini ifade etmişlerdir. Çalışmada, kız öğrencilerin kaygı puan ortalamaları 45.49±10.49, erkek öğrencilerin 40.00±12.35 olarak bulunmuştur (p<0.05). Ayrıca kız öğrencilerin SBTÖ alt grup puan ortalamalarından çaresiz yaklaşım, erkek öğrencilerin ise iyimser yaklaşım puan ortalamalarının yüksek olduğu bulunmuştur (sırasıyla U=1017.000, p=0.028, U=858.500, p= 0.002). Sonuç: Öğrencilerin stres ve kaygı yaşamadan klinik uygulamalardan istenilen kazanımları sağlayabilmeleri için klinik uygulamaya çıkmadan önce öğrencilerin baş etmelerinin güçlendirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Klinik uygulama, öğrenci hemşire, kaygı

Anxıety Levels And Strategıes for Copıng wıth Stress of Nursıng Students at Health College Before Clınıcal Practıce

Introduction and Aim: All people could live anxiety in different levels through all their lives. When they live mild level anxiety, they could concentrate to the situation, learn and be motivated. However, learning, understanding, deciding and problem solving ability could effected negatively in severe anxiety. This study was conducted to determine anxiety levels and strategies for coping with stress of nursing students at health college before clinical practice, as descriptive and correlational.Method: The study was conducted with first, second and third class nursing students who will do clinical practice after, between February- March in 2010. All of students who accepted to participate to the study (n:140) were taken to the study. Data was collected with quastionnaire form, State Anxiety Inventory (SAI) and Strategies for Coping with Stress Inventory (SCSI). Data was evaluated by using descriptive statistics, homogenity and importance tests between two means. Results: It is determined that of the students; 82% was girl, 59% was between 18-20 years old, 90% came from out of city, 44% stayed at home with their friends, 38% paid their expenses from their family and credits. Fifty-two percent of the students told their relations with families were very good and relations with friends of 63% of them was good. Of the students; 59% told they wanted to come this department as voluntary, 54% preferred it because of job guarantee, 83% loved this job. Before the clinical practice, 82% of the students generally lived tension and embarrassment because of unknown about hospital environment, fear of making mistake and not being successful from practice. Also 63% of them told they could cope with these problems. In the study, anxiety score means were 45.49±10.49 for girls, 40.00±12.35 for boys (p<0.05). Also, helpless approach score means that one of SAI subgroup scales of girls and hopeful approach scores of boys were higher (U=1017.000, p=0.028, U=858.500, p= 0.002, respectively). Conclusions: Clinicians and instructor should be work in collaboration because of clinic nurses have got important roles in student education. So that, the students could get desired approaches from clinical practices without living stress and anxiety.

Keywords:

Clinical practice, nursing student, anxiety,

PDF

___

1. Öz F. Sağlık Alanında Temel Kavramlar. Ankara: İmaj İç ve Dış Ticaret AŞ.,2004: s.157.
2. Bayar K, Çadır G, Bayar B, Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamaya yönelik düşünce ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2009; 8(1): 39.
3. Chan CK, So WK, Fong, DY. Hong Kong baccalaureate nursing students' stress and their coping strategies in clinical practice. Journal of Professional Nursing 2009; 25(5):307-13.
4. Erdemir F. Hemşirenin rol ve işlevleri ve hemşirelik eğitiminin felsefesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1998; 2(1): 59-63.
5. Eskimez Z, Alparslan N, Öztunç G, Torun S. Hemşirelerin adana sağlık yüksekokulu öğrencileri ve öğretim elemanlarının klinik uygulamalarına ilişkin görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 8(3): 30-39.
6. Pagana KD. The relationship of hardiness and social support to student appraisal of stress in an ınitial clinical nursing situation. J Nurs Educ 1990; 29(6): 255-61.
7. Jimenez J, Imenez C, Navia-Osorio PM, Diaz CV. Stress and health in novice and experienced nursing students. J Adv Nurs 2010; 66(2): 442–55.
8. Chesser-Smyth, Patricia A. The lived experiences of general student nurses on their first clinical placement: A phenomenological study. Nurse Education in Practice 2005; 5(6): 320-327.
9. Tully A. Stress, sources of stress and ways of coping among psychiatric nursing students. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing 2004; 11(1): 43-47.
10. Gorostidi XZ, Egilegor XH, Erice MJA et al. Stress sources in nursing practice. Evolution during nursing training. Nurse Education Today 2007; 27(7): 777-787.
11. Nolan G, Ryan D. Experience of stress in psychiatric nursing students in Ireland. Nursing standard 2008; 22(43): 35-43.
12. Pulido‐Martos M, Augusto‐Landa JM, Lopez‐Zafra E. Sources of stress in nursing students: a systematic review of quantitative studies. International Nursing Review 2012; 59(1): 15-25.
13. Labrague LJ. Stress, stressors, and stress responses of student nurses in a government nursing school. Health Science Journal 2013; 7(4): 424-435.
14. McKenna L, Plummer V. Indonesian student nurses' perceptions of stress in clinical learning: A phenomenological study. Journal of Nursing Education and Practice 2013; 3(5): 56-65.
15. Maville JA, Tucker BA, Kranz PL. Perceived stress reported by nurse practitioner students. Journal of the American Academy of Nurse Practitioners 2004;16(6):257-62.
16. Lindo JLM, Holder-Nevins D, Roberts DD, Dawkins P, Bennett J. Shaping the research experiences of graduate students using action research. Nurse education today 2013; 33(12): 1557-1562.
17. Ünlü S., Özgür G, Babacan Gümüş A, Hemşirelik yüksekokulundaki öğrencilerin hemşirelik mesleği ve eğitimi ile ilgili görüş ve beklentileri, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2008; 24 (1): 43-56.
18. Taşçı KD, Hemşirelik öğrencilerinin doğum ve kadın hastalıkları hemşireliği dersi klinik uygulamasına yönelik değerlendirmeleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 9(3): 52-61.
19. Karadağ G, Uçan Ö. Hemşirelik eğitimi ve kalite. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2006; 1(3): 42-51.
20. Sharif F, Masoumi S. A qualitative study of nursing student experiences of clinical practice. BMC Nursing 2005; 4 (1): 6.
21. Özkan S. Yılmaz E. Üniversite öğrencilerinin üniversite ortamına uyum durumları (Bandırma Örneği). Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010; 5 (13): 153-170.
22. Güler Ö, Çınar S. Hemşirelik öğrencilerinin algıladıkları stresörler ve kullandıkları başetme yöntemlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; Sempozyum Özel Sayısı.
23. Chapman R, Orb A. Coping strategies in clinical practice: the nursing students' lived experience of clinical practice. Contemp Nurse 2001; 11(1): 95-102.
24. Melincavage SM. Student nurses' experiences of anxiety in the clinical setting. Nurse Educ Today 2011; 3: 785–789.
25. Şirin A, Kavak O, Ertem G. Doğumhane Stajına Çıkan Öğrencilerin Durumluk-Sürekli Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2003; 7(1): 27-32.
26. Sanders AE, Lushington K. Effect of perceived stress on student performance in dental school. J Dentl Educ 2002; 66(1): 75-81.
27. Öner N, Le Compte A. Durumluk- Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 1983: 1-26.
28. Şahin NH, Durak A., Stresle başa çıkma tarzları ölçeği: üniversite öğrencileri için uyarlanması, Türk Psikoloji Dergisi 1995; 10(34): 56-73.
29. Karaöz S. Hemşirelikte klinik öğretime genel bir bakış ve etkin klinik öğretim için öneriler. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003; 5(1): 15-21
30. Uyer G. Hemşirelikte Klinik Öğretim, Ankara: Hatipoğlu Yayınevi, 1992: 7-8,12.
31. Altıok HÖ. Üstün B. Hemşirelik öğrencilerinin stres kaynakları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 2013; 13(2): 747-766.
32. Ataman Temizel E ve Dağ İ. Stres veren yaşam olayları, bilişsel duygu düzenleme stratejileri, depresif belirtiler ve kaygı düzeyi arasındaki ilişkiler. Klinik Psikiyatri Dergisi 2014; 17(1): 7-17.