Belgrad kalesi'nde tamir ve imar faaliyetleri (1740-1743)

Bu makelede 1739 Belgrad Anlaşmasından sonra Osmanlı idaresine geçen Belgrad Kalesinin tahkimi için kalede yapılan tamir ve imar faaliyetleri ele alınmıştır. Bu amaçla kalenin teslim alınmasından sonra Belgradda yeniden kurulmaya çalışılan devlet idaresi için yapılan düzenlemelere yer verilirken, kalenin imar ve inşası için devletin izlemiş olduğu bütün faaliyetler ele alınmıştır. Bu çerçevede kalenin tamiri için yapılan fizibilite çalışmalarından tamirde kullanılacak paranın finanse edilmesine, kale inşaatında çalışan elamanların istihdamına, tamirde kullanılacak malzemenin temini ve bunların kaleye ulaştırılması için Tuna Nehrinde kullanılan gemi ve kayıklar ile öküz arabalarının teminine genişçe yer verilmiştir.

Repair and reconstruction operations in belgrade fortress (1740-1743)

These articles discuss Ottoman rule in 1739 after the Treaty of Belgrade and repair and reconstruction activities in Belgrade fortress. To this end, there is a discussion of how, after regaining the fortress in Belgrade, the state tried to re-establish regulations for the administration of reconstruction and construction activities in the castle supervised by the state. In this context, the articles refer to feasibility studies for the repair of the castle and money used to finance repairs, as well as the castle construction works, employment and delivery of supplies along the Danube River using ships, boats and ox carts supplying wide areas.

PDF

___

1-Arşiv Kaynakları

A-Başbakanlık Osmanlı Arşivi

1-Defterler:

a- Bab-ı Başmuhasebe Defteri (D.BŞM): 2265, 2584, 41098

b-Name-i Hümâyun Defteri (N H):

8

c.Topkapı Sarayı Maliyeden Müdevver Defterler (TS MAD): 6357,

2.Belgeler:

a-Cevdet Maliye (CM): 10036, 13113, 23188,

b-Cevdet Askeriye (C. As):

10540, 11596, 18071/22-25, 18071/23-3, 18071/25-2, 18071/25-4, 18071/25-5, 18071/25-6, 18071/6-24, 18072, 18072/1-2, 41810, 45540,

c-Cevdet Bahriye (C.BH) : 12638,

3.Dosya Tasnifi Belgeler:

a.Bab-ı Defteri Başmuhasebe Kalemi (D.BŞM): 3162/5, 3162/52, 3162/78, 3163/8, 3163/31, 3163/36, 3202/100, 3203/17, 3203/74, 3203/83, 3218/74, 3220/88, 3237/44, 3239/11, 3241/85, 3242/63, 3246/16, 3251/46, 3253/53, 3255/11, 3388/85, 3389/30, 3389/82, 3392/107, 3392/113, 3394/43, 3416/33, 3417/36, 3419/89, 3422/19, 3427/27, 3424/2, 3424/47, 3430/60, 3434/18, 3448/77, 3457/97, 3461/80, 3464/92, 3482/62

b.Bab-ı Defteri Mevkufat Kalemi (D.MKF): 1247/66,

2.Basılı Eserler

BAYSUN, M.Cavit ,Belgrad, İA, II, Eskişehir 2001, s.475-80.

BOSTAN, İdiris, Tersâne-i âmire,DİA, 40, İstanbul 2011, s.513-16.

BOSTAN, İdiris,Osmanlı Bahriye Teşkilatı: XVII.Yüzyılda Tersâne-i Âmire, Ankara 1992.

BOZKURT, Nebi, Nakkaş, DİA, İstanbul 2006, s.326-28.

DJURİC-ZAMOLO, Dıvna, Belgrad, DİA, V, İstanbul 1992, s.407-409.

HADZİOSMANOVİC, Husein, Pasin Konak u Gornjem Kalemegdanu u Beogradu (1739-1919), Glasnic, III/2, 1989 Sarajeva, s.208.

HINZ, Walter, İslamda Ölçü Sistemleri, Türklük Araştırmaları Dergisi, çev. Sevim Acar, 1989/5, İstanbul 1990, s.1-82.

KARAGÖZ, Hakan ,1737-1739 Osmanlı-Avusturya Harbi ve Belgradın Geri Alınması, Doktora Tezi, SDÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Bölümü, Isparta 2008.

KİEL, Machiel, Samakov DİA, XXXVI, İstanbul 2009, s.62-64.

POPOVİC, Alexadre, Belgrade, The encyclopadia of İslam Three, 2012/3, Leiden 2012, s.49.

REDLİCH, Oswald, Das Werden Einer Grossmacht (Österreich 1700-1740), Wien 1962.

SÖNMEZ, Ebru, 1129/1717 Tarihli Deftere Göre Raht Hazinesi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enst. Tarih ABD Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2001.

SEVİNÇ, Tahir, 18.Yüzyılda Tuna Nehrinde Ulaşım ve Nakliye Faaliyetleri, Türk Tarihinde Balkanlar, (Sakarya Üniversitesi Balkan Araştırmaları Uyg. Ve Arşt. Mer. Yay),I, Sakarya 2013, s.589-618.

SEVİNÇ, Tahir, Osmanlı-Fransız İlişkileri ve Mehmed Said Paşanın Pariş Sefareti (1739- 1742), SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Nisan 2013, 28, Isparta 2013, s.117-132.

TURAN, Şerafettin, Mimarbaşı, DİA, 30, İstanbul 2005, s.90-91.

UZUNÇARŞILI, İ.Hakkı, Osmanlı Devletinin Merkez ve Bahriye Teşkilatı, Ankara 1988.