Türkiye'de Gülcülük: Tespitler / Tahliller

Bu çalışmanın amacı bilgi, deneyim, gözlem ve literatür ışığında Türkiye'de gülcülük sektörünün mevcut durumu, geleceği, alınması gereken önlemleri ve yapılması gereken işlemleri ortaya koymaktır. Makalede sektörel paydaşlar açısından mevcut durum tespiti, analizler ve öneriler yer almaktadır. Türkiye'de güller ve gülcülük mazisi çok eskilere dayanan öz değerlerimizdendir. Yağ gülcülüğünde dünya lideri konumunda olmamıza rağmen gülcülükten kazanılan döviz harcanandan çok azdır. Sektörün daha güçlü olabilmesi; paydaşlar arasındaki ilişkilerin artırılarak güçlendirilmesi ve en azından büyük paydaşlarının Ar-Ge destekli kümelenmesine bağlıdır. Bunun için “Gül Vadisi Projesi” iyi bir fırsattır. Sanayide teknoloji yenilenmesi, ürün çeşidinin ve özellikle kozmetik ürünlerinde kalitenin arttırılması, yağ güllerinde genotip belirleme ve seleksiyon çalışmaları yapılması, meyve gülcülüğü/boya gülcülüğü/gül turizmi gibi yağ gülcülüğüne alternatifler bulunması, modern ithal güllerin yerine yerli güllerimizin ıslah edilerek peyzajda kullanılması, tüm gül atıklarının değerlendirilebilmesi, nitelikli insan gücünün yetiştirilmesi ve istihdamı sektörü büyütecek ve kazancını arttıracaktır.

Anahtar Kelimeler:

Rosa damascena, Ekonomi, Sanayii, Boya gülü, Meyve gülü, Göller Yöresi

Rose Economy in Turkey: Analyses and Detections of the Sector

The main aim of this study is to present the current situation and the future of rose production sector, to determine measures to be taken and the procedures to be done in the light of knowledge, literature, observation and experience. The current situation determination, analyses and recommendations are included in this paper. Roses and their productions are one of our important self-values that has a very deep history. Although we are the leader country of rose oil production in the world, the income we earned from this sector is less than we spend for it. The most important necessity for solving the problems of the sector is increasing and strengthening the relations between stakeholders and clustering of them with the support of R&D, at least, the biggest ones. The Rose Valley Project is a good opportunity for these purposes. Renovation of the technology, increasing product types and in particular improvement of the quality in cosmetics, determination of genotype and selection studies in oil rose production sector, finding alternatives such as fruit/dye/production from rose and rose tourism, using our local rose varieties after rehabilitation instead of modern imported ones in landscaping, utilising all rose waste, increasing qualified human power and workings will enlarge the sector and raise the income

Keywords:

Rosa damascena Economy, Industry, Dye roses, Fruit roses, Lakes Region, Türkiye,

PDF

___

Acıduman, A., Er, U., Belen, D., 2007. Osmanlı Döneminden “Yazarı Bilinmeyen Cerrâhnâme” ve Nöroşirurji ile İlgili Bölümleri. Türk Nöroşirürji Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 3, 162-169.
Akkurt İ, Özçelik H, Canlı, FA, Demir, Y, vd., 2012. GÜL VADİSİ GPD: Gül Turizm, Sağlık, Araştırma ve Yaşam Merkezi’nin Kurulması, SDÜ-BAKA(T.C. Kalkınma Bakanlığı), Ankara / Isparta.
Aktan, S., Sağdıç, O. 2004. Dried rose (Rosa damascena Mill.) dreg: An alternative litter material in broiler production. South African Journal of Animal Science 34 (2): 75-79.
Altıntaş, A., 2009. Gül ve Gül Suyu Tarihte, Tedavi ve Gelenekteki Yeri, Maestro Reklamcılık Ltd. Şti. Yayınevi, Eczacılık ve Tıp Tarihi Serisi: 1, 176 sayfa, İstanbul.
Anonim, 2013. 1887 – 1953 arası Isparta’da gülyağcılık. http://ispartaninkokusu.com.t r/?p=104. Anşin, R., 1985. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Yetişen Doğal Rosa L. Taksonlarının Sistematik, Anatomik ve Palinolojik Yönden Araştırılması, TÜBİTAK, TOAG, 472 No.lu proje.
Arslan, N., Gürbüz, B., Gümüşçü, A., 1996. Kuşburnunun Kültüre alınması ve Islahının Temel İlkeleri, Kuşburnu Sempozyumu5–6 Eylül 1996, Gümüşhane, s.149–156.
Basim, E., Basim, H., 2003. Antibacterial activity of Rosa damascena essential oil. Fitoterapia 74 (2003) 394–396.
Baydar, H., 2005. Tıbbi, Aromatik ve Keyf Bitkileri(Bilim ve Teknolojisi), Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, No: 51.
Baytop, T., 2001. Türkiye’de Eski Bahçe Gülleri, 149 s., T.C. Kültür Bakanlığı Yay. No: 2593.
Çınar, İ., Çolakoğlu, A.S., Alma, M.H., 2004. Kuşburnu Karotenoid
Gıdalarda Kullanım Potansiyelinin Belirlenmesi, Geleneksel Gıdalar Sempozyumu, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, 23-24 Eylül 2004, Van, s.198-200.
ve Demirhan, E.A., 1992. Gülün Tıp Tarihindeki Yeri, Tıbbi Folklor Bakımından Önemi ve Bazı Orijinal Sonuçlar
IV.Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, 6-11 Mayıs 1991, Bildiriler Kitabı, IV., 97-103.
Folklore). Fuleki, T., Francis, F.J., 1968. Quantitative methods for Anthocyanins 2. Determination of total anthocyanins and degradation Index for cranberry juice. J. of Food Science, 50: 754-756.
Köse, E., Sarsılmaz, M., Ögetürk, M., Kuş, İ., Kavaklı, A., Zararsız, İ., 2007. Öğrenme Davranışlarında Gül Esans Yağ Aromasının Rolü: Deneysel Bir Çalışma, Fırat Tıp Dergisi; 12, 3: s. 159-162.
Özçelik, H., Serdaroğlu, H., 1998. Isparta Florasına Genel Bakış, Isparta'nın Dünü, Bu Günü ve
Yarını Semp. II, 16-17 Mayıs 1998, Isparta, Bildiriler Kitabı: II, 161-180.
Özçelik, H., Tanrıverdi, F., Orhan, H., Özkan, G., 2006. Türkiye'de ve Isparta'da Gül ve Gülcülüğün Tarihi Gelişimi, 3. Ulusal Süs Bitkileri Kong., 8-10 Kasım 2006, İzmir.
Özçelik, H., Gül, A., Özgökçe, F., Ünal, M., Özkan, G., Fakir, H., Orhan, H., Sakçalı, S., Korkmaz, M., 2009. Türkiye Rosa L. (Gül) Taksonlarının Genetik Çeşitliliğinin Tespiti, Ekonomiye Kazandırılma Olanaklarının Araştırılması ve Süleyman Demirel Üniversitesi Bünyesinde Rosaryum (Gülistan) Tesisi. TÜBİTAK, TOVAG 105 O 627 No.lu Proje.
Özçelik, H., 2010. Türkiye Bahçe Güllerine Sistematik Katkılar ve Yeni Kayıtlar, OT Sistematik Botanik Derg., 17, 1: 9-42.
Özçelik, H., Yıldırım, B., Muca, B., 2010. Isparta Gül Tarımına Yeni Materyaller, Isparta Değerleri Envanteri(Edt.: M. Kayalar), S. Demirel Üniversitesi, Adım Matbaacılık ve Ofset, Isparta, Envanter no: 17, s. 33.
Özçelik, H., Muca, B., Özavcı, A.G.M., 2011. Isparta Yağ gülü (Rosa x damascena Mill.) Yağı ve Çiçeklerinin Strese Bağlı Nörolojik ve Psikiyatrik Hastalıklara Etkileri, BİBAD, Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 4,2: 99-105.
Özçelik, H., Özgökçe, F., Ünal, M., Korkmaz, M., 2012.The
Characteristics of Rosa L. (Rosaceae) Taxa in Türkiye, International Research Journal of Plant Science, 3 (10): 230-237. Centers and
Ecological Seçmen Ö, Gemici Y, Leblebici E, Görk G, Bekat L, 1993. Tohumlu Bitkiler Sistematiği, Ege Üniv. Fen Fak. Kitaplar Serisi, No: 116.
Widrlechner, M.P., 1980. History and Utilization of Rosa damascena, Economic Botany, 35 (1), 1981, pp. 42-58.