Tokat İli Patates Alanlarında Patates Böceği (Leptinotarsa decemlineata) (Coeoptera: Chrysomelidae)'nin Yayılışı, Doğal Düşmanları ve Popülasyon Değişimi

Bu çalışmada Tokat ili patates alanlarında patatesböceği (Leptinotarsa decemlineata) (Coleoptera: Chrysomelidae)'nin yayılışı, doğal düşmanları ve popülasyon değişimi araştırılmıştır. Bu amaçla, Tokat ili; Merkez, Yeşilyurt, Zile, Artova, Niksar, Başçiftlik, Erbaa ilçelerinde patates ve patlıcan tarlalarından patatesböceği bireyleri toplanmış ve kayıt altına alınmıştır. Patates tarlalarında bulunan diğer böcekleri saptamak amacıyla 100 atrap sallanılarak toplanan böcekler teşhis amacıyla yine Süleyman Demirel Üniversitesi Bitki Koruma Bölümü, Biyolojik Mücadele Araştırma ve Uygulama Laboratuvarına gönderilmiştir. Ayrıca Tokat ilinde patatesböceğinin popülasyon değişiminin belirlenmesi amacıyla, Tokat ili Reşadiye İlçesi, Hasanşeyh Kasabası'nda iki patates tarlası örnekleme alanı olarak seçilmiştir. Her hafta bu tarlalardan patatesböceği bireyleri (yumurta, larva, ergin) toplanarak kayıt altına alınmıştır. Ayrıca atrap kullanılarak patates tarlasında bulunan diğer böcekler toplanmıştır. Yine her iki tarladan olası entomopatojen fungusları saptamak amacıyla 1 kg'lık toprak örnekleri alınmıştır. İlçelerde yapılan çalışmalarda Zile ilçesinde kimyasal mücadelenin yoğun olarak uygulandığı patates alanlarında patatesböceği bireylerine rastlanmamıştır. Başçiftlik ilçesinde 6 Temmuz 2013 tarihinde yapılan çalışmada ise, 1263 patatesböceği yumurtası bulunmuştur. Niksar ilçesinde patlıcan tarlasında yapılan örneklemelerde 580 larva elde edilmiştir. Reşadiye ilçesi Hasanşeyh kasabasındaki iki patates tarlasında yapılan arazi çalışmalarında patatesböceğinin popülasyon dalgalanmaları belirlenerek grafikler halinde ifade edilmiştir. Hasanşeyh kasabasında seçilen her iki araziden alınan toprak örneklerinde entomopatojen fungus Beauveria sp. izole edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Doğal düşman Entomopatojen fungus Leptinotarsa decemlineata Patates Tokat

-

In this this study, the invasion of potato beetles (Leptinotarsa decemlineata) (Coeoptera: Chrysomelidae) in the province of Tokat, including their natural enemies and population change has been investigated. For this purpose, certain districts in Tokat, the central district, Yeşilyurt, Zile, Artova, Niksar, Başçiftlik, Erbaa, were visited and the potato beetles were collected and recorded from the prespecified potato and eggplant fields. In addition to the soil samples, the other insects except the potato beetles, collected with 100 times sweeping by butterfly net. Besides, two potato fields in Hasanşeyh Town in the district of Reşadiye were settled as the sampling area so as to determine the population change of potato beetles in Tokat. Every week, potato beetles (eggs, larvae, pupa) were collected from these fields and recorded. In addition, the other organisms in the potato field were collected using the butterfly net. As applied in the other fields, 1 kg of soil was collected from both fields to detect the existence of entomopathogenic fungus. In Zile, as a result of the studies carried out in the prespecified districts, no potato beetles were detected in the potato fields. In the research carried out on the 6th of July in 2013, in Başçiftlik, 1263 potato beetle eggs were encountered. With the sampling studies applied in the district of Niksar, 580 larvae were found

Keywords:

Natural enemy Entomopathogen fungi Leptinotarsa decemlineata Potato Tokat,

PDF

___

Anonim, 2011a. Tokat İli İlçeleri Patates Üretim Alanı Verileri. Tokat İl, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Tokat.
Anonim, 2011b. Patates Entegre Mücadele Teknik Talimatı. T.C. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, 119s, Ankara.
Anonim, 2012. Dünyada Patates Üretim Alanları ve Üretim Miktarı. Erişim tarihi: 03.01.2014. http://www.fao.org/
Arıoğlu, H. ve Onaran, H. 2002. Niğde Koşulları Patates Yetiştiriciliğinde; Farklı Yumru İriliği ve Bitki Sıklığının, Yumru Verimi ve Yumru Kalibrasyonu Üzerine Etkileri. 3. Ulusal Patates Kongresi Bildiriler Kitabı, 125-135, İzmir.
Arslan, N. 2002. Patatesin Kullanım Amaçlarına Uygun Çeşit Seçimi ve Önemi. III. Ulusal Patates Kongresi Bildiri Kitabı. 107-116. 23-27 Eylül 2002, İzmir.
Atak, U. 1973. Trakya Bölgesinde Patatesböceği (Leptinotarsa decemlineata Say.)’nin Morfolojisi, Biyoekolojisi ve Savaş Metotları Üzerinde Araştırmalar. T.C. Tarım Bakanlığı Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Teknik Bülteni, 6, 63s.
Atlıhan, R., Yardım, E.N., Özgökçe, M.S. ve Kaydan, M.B. 2003. Van İli Çevresinde Patates Ekiliş Alanlarındaki Zararlı Böcek Türleri ve Doğal Düşmanları. Tarım Bilimleri Dergisi, 9(3), 291-295.
Devlet İstatistik Enstitüsü, 1998. Tarımsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer). Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları, 591s, Ankara.
Gürkan, B. ve Boşgelmez, A. 1984. Patatesböceği (Leptinotarsa decemlineata Say.)’nin Popülasyon Dinamiği. Bitki Koruma Bülteni, 24(3), 119-136.
Koz, C. ve Güven, Ö. 2014. Kahramanmaraş Merkez Köylerindeki Buğday Tarlalarından İzole Edilen Entomopatojen
Mücadele Dergisi, 5(1), 39-51. Türkiye
Biyolojik Onaran, H., Ünlenen, A. ve Doğan, A. 2000. Patates Tarımı Sorunları ve Çözüm Yolları, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Niğde Patates Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, 93s, Niğde.
Worner, S.P. 1988. Ecoclimatic Assessment of Potential Establishment of Exotic Pests. Journal of Economic Entomology, 81(4), 973-983.
Yılmaz, G., Yanar, Y. ve Yanar, D. 2006. Tokat Yöresinde Tohumluk Patates Üretim Potansiyeli Üzerinde Araştırmalar. IV. Ulusal Patates Kongresi Bildiriler Kitabı, 46-52, Niğde.