SERKAN GÜLSOY, ÖZDEMİR ŞENTÜRK, Fatih KARAKAYA

Kunduz Yöresi (Vezirköprü) Ormanlarında Saçlı Meşe (Quercus cerris L.) Türünün Potansiyel Dağılım Modellemesi

Saçlı meşe (Quercus cerris L.) ülkemizin tepelik ve dağlık orman alanlarındayayılış gösteren önemli ağaç türlerimizden birisidir. Bu çalışmada türün KunduzYöresi (Vezirköprü) sınırları içerisinde var-yok verilerinden faydalanılarakSınıflandırma ve Regresyon Ağacı Tekniği (SRAT) ile potansiyel dağılım alanlarınınmodellenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla 2014 ve 2015 yaz ayları boyunca toplam 586örnek alanda (100x100 m) arazi çalışması yapılmıştır. Çalışmada toplam 223 örnekalanda saçlı meşe türü tespit edilmiştir. Ayrıca yöre için oluşturulan sayısalaltlıklardan faydalanılarak bağımsız değişken konumunda toplam 21 adet çevreseldeğişken verisi elde edilmiştir. Daha sonra bu değişkenler ile yapılan istatistikseldeğerlendirmeler neticesinde türün yöredeki potansiyel dağılım alanlarımodellenmiştir. SRAT yönteminden elde edilen sonuçlara göre türün yöredekipotansiyel dağılımında etkili olan değişkenlerin sırasıyla yükselti, radyasyon indeksive matakumtaşı anakaya formasyonları olduğu tespit edilmiştir. Bu durum yöredeyükseltiye bağlı olarak meydana gelen iklimsel değişimlerin türün potansiyeldağılımına etki eden en önemli faktör olduğu sonucunu ortaya çıkarmaktadır.Dolaysıyla bu tür ile yörede yapılacak orman işletmecilik faaliyetlerinde iklimözelliklerinin mutlak suretle göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Diğeryandan modelde radyasyon indeksi ve anakaya formasyonunun önem arz etmesi iseyörede türün potansiyel dağılımında kısmen lokal iklim ve toprak koşullarının daetkili olabileceği sonucunu ortaya çıkarmıştır

Modeling The Potential Distribution of Turkish Oak (QuercuscerrisL.) in Kunduz District(Vezirköprü), Turkey

Turkey oak (Quercus cerris L.) is one of the important tree species in hillyand mountainous forest sites of Turkey. Aim of this study was to predict potentialdistribution of the species in Kunduz district (Vezirköprü), using Classification andRegression Tree Technique (CART) with presence-absence data. For this purpose, atotal of 586 sampling areas (100x100 m) were sampled during the field studies insummer periods of 2014 and 2015. Turkey oak was recorded as presence in a total of223 plots. On the other hand, totally 21 independent environmental variables wereobtained from the digital maps. The potential distribution of the species was modelledby the statistical analysis using these variables obtaining from the district. Resultsfrom CART showed that elevation, radiation index and metasantdstone appears to bethe most influential factors on the potential distribution of the species in the district,respectively. Consequently, climatic characteristics associated with elevation are themost affected parameters on the potential distribution of species in the district. Hence,the climatic characteristics should be definitely considered in the course of themanagement strategies of this species. On the other hand, radiation index and bedrockformation found to be other important environmental factors showed that the localclimatic and edaphically features play also a partial role in the potential distribution ofthe species in the region

PDF

___

Kindermann, G.E, McCallum I., Fritz, S., Obersteiner, M. 2008. A global forest growing stock, biomass and carbon map based on FAO statistics. Silva Fennica 42, 387-96.
Secr. Conv. Biol. Divers. (SCBD). 2010. Global Biodiversity Outlook 3. Montreal: SCBD. 94 pp.
McKinley, D.C., Ryan, M.G., Birdsey, R.A., Giardina, C.P., Harmon M.E., Heath, L.S., Houghton, R.A., Jackson, R.B., Morrison, J.F., Murray, B.C., Pataki, B.D., Skog, K.G. 2011. Asynthesis of current knowledge on forests and carbon storage in the United States. Ecol. Appl. 21, 1902-24.
Cin, H. 1978. Tanzimat'tan Sonra Türkiye'de Ormanların Hukuki Rejimi. Ankara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi Dergisi, 35 (1), 311-379.
FAO 2015. Global Forest Resources Assessment 2015: How have the world's forests changed? Rome, Italy.
Akın, G. 2006. Küresel ısınma, nedenleri ve sonuçları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Dergisi, 46(2), 29-43.
Ersoy, Ş. 2006. Küremiz Isınıyor. Bilim ve Ütopya Dergisi. 139, 5-13.
Kara, M. 2012. Küresel Isınma ve Parazitler. Kafkas Üniversitesi Veternerlik Fakültesi Dergisi, 18, 245-248.
Başkent, E.Z., Kadıoğulları, A.İ., Kırış, R. 2010. Ekosistem tabanlı çok amaçlı planlama (ETÇAP) modelinin geliştirilmesi ve uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi. Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs 2010, Artvin, 326-336. Ulusal Karadeniz
Özkan, K., Şentürk, Ö., Mert, A., Negiz, M.G. 2015. Modeling and mapping potential distribution of Crimean juniper (Juniperus excelsa Bieb) using correlative Environmental Biology, Special issue, 36, 9-15. Journal of
Atay, İ. 1984. Yapraklı ağaç yetiştirme önem kazanırken silvikültürel uygulamalarda daha dikkatli olalım. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University (JFFIU), 34(2), 13-20.
Yüksek, T., Güner, S., Yener, İ. 2002, Artvin Kafkasör Havzasında Quercus petraea ve Carpinus orientalis Büklerinin Eko-Silvikültürel Özellikleri Üzerine Bir Çalışma, II. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 15-18 Mayıs 2002, Artvin, 770-779.
Özkan, K.,Mert, A., 2010. Isparta Yukarı Gökdere Yöresinde Kasnak Meşe'sinin Senaryolarına göre 2050 ve 2080 yıllarında muhtemel potansiyel yayılış alanlarının coğrafi modellemesi. Çölleşme ile Mücadele Sempozymu 17-18 Haziran, 2010, Çorum, 662-666.
Şentürk, Ö. 2012. Sütçüler Yöresinde Asli Orman Ağacı Türlerinin Potansiyel Yayılış Alanlarının Modellenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 180 s.
Özkan, K. 2013. Using the non-parametric classifier CART to model Lebanon Cedar (Cedrus libani A. Rich) distirbution in a mountain Mediterranean forest district. Pol. J. Environ. Stud. 22(2), 495-501.
Gülsoy, S., Suel, H., Celik, H., Ozdemir, S., Ozkan, K. 2014. Modeling site productivity of Anatolian black pine stands in response to site factors in Buldan Dıstrict, Turkey. Pakistan Journal of Botany, 46(1), 213-220.
OGM, 2015. Türkiye Orman Varlığı-2015. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Orman İdaresi ve Planlama Dairesi Başkanlığı Yayınları, Ankara, 32 s.
Yaltırık, F. 1998. Dendroloji Ders Kitabı II Angiospermae (Kapalı Tohumlular) Bölüm I. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayını, Emek Matbaacılık, Yayın No: 4104/420, İstanbul.
Yılmaz, S., Yılmaz, M., Polat, N., Bostancı, D. 2007. Altınkaya Baraj Gölü (Samsun, Türkiye)'nde Yaşayan Sudak Balığı, Sander lucioperca (L., 1758)'nın Yaş ve Büyüme Özellikleri. Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Dergisi, 19 (3), 273-283.
Şahin, K. 1997. Vezirköprü ve Yakın Çevresinin Uygulamalı Fiziki Coğrafya Araştırmaları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 422 s.
Yılmaz, Y., Tüysüz, O. 1984. Kastamonu- Boyabat-Vezirköprü-Tosya arasındaki bölgenin jeolojisi (Ilgaz-Kargı masiflerinin etüdü). MTA Derleme Raporu, 275 s.
Akyüz, S. 2010. Kargı Baraj Yeri (Çorum) Litolojik Birimlerin Geçirgenlik Özellikleri Yönünden İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 134 s.
Akyüz, S. 2010. Kargı Baraj Yeri (Çorum) Litolojik Birimlerin Geçirgenlik Özellikleri Yönünden İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 134 s.
Karakaya, F. 2016. Kunduz Yöresi (Vezirköprü) Ormanlarında Asli Ağaç Türlerinin Dağılımı İle Yetişme Ortamı Faktörleri Arasındaki İlişkiler. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi 213 s.
Davis PH (ed.) 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vols. 1-9. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Özen, F., Kılınç M. 2002. The Flora and Vegetation (Vezirköpü/Samsun), Turkish Journal of Botany 26, 371-393. Kunduz Forests
Mert, A., Şentürk, Ö., Güney, C.O., Akdemir, D., Özkan, K. 2013. Mapping of some distal variables available for mapping habitat suitabilities of the species: A case study of Buldan district. GeoMed 2013 The 3rd International Geography Symposium, Eds: Atalay, İ., Efe, R., 10-13 June, 2013, Kemer Antalya, pp. 210.
McCune, B., Keon, D. 2002. Equations for potential annual direct incident radiation and heat load. Journal of vegetation science, 13(4), 603-606.
Pal Axel, O., Linda-Maria, M., Hans Henrik, B. 2009. Acidification of sandy graslands - consequences for plant diversity. Aplied Vegetation Science, 12, 350-361.
Weiss, A. 2001. Topographic position and landforms analysis: Poster presentation, ESRI User Conference, San Diego, CA.
Tagil, S., Jenness, J. 2008. GIS-Based auotmated landform landcover and geologic attributes of landforms and topographic,
Uyarlamalarının Yüz Tanıma
Özdamar, K. 2009. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, 7. Baskı, Kaan Kitabevi, Eskişehir.
Özdamar, K. 2002. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi-1. 4. Baskı, Kaan Kitabevi, Eskişehir, 686 s.
Poole, R. W. 1974. An Introduction to Quantitative Ecology. McGraw-Hill, Inc., New York, 532 s.
Breiman, L., Friedman, J. H., Olshen, R., Stone, A. C. G. 1984. Classification and Regression Trees. Wadsworth International Group, Belmont, California, USA, 319 s.
Araşjo, M. B., Pearson R. G., Thuiller W., Erhard M. 2005. Validation of species-climate impact models under climate change. Global Change Biology, 11, 1504-1513.
Özkan, K., Şenol, H., Başayiğit, L., Gülsoy, S., Mert, A. 2006. Buldan batı dağlık bölgesinde Saçlı meşenin (Quercus cerris L. var. cerris) yayılışını sınırlandıran faktörler. Buldan Sempozyum Bildirileri, Cilt 2, Aydoğdu Ofset, Ankara, 589- 594.
Şentürk, Ö., Gülsoy, S., Tümer, İ., 2014. Aydınca Yöresi (Amasya) Ormanlarında Saçlı Meşe (Quercus cerris L.) Türünün Dağılımı İle Yetişme Ortamı Faktörleri Arasındaki İlişkileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5 (2), 13-21.
Judd, W. R., Huber, C. 1962. Correlation of Rock Properties by Statistical Methods", Int. Symp. On Mining Res. (Ed. G. Clarke), Pergamon, Oxford, Sayı 2, 621-648.
Anonim, 2016. Anakayaların Toprak Verme Özellikleri Yorumlanması, AGM Etüt ve Proje Şube Müdürlüğü, http://www.cem.gov.tr/erozyon/Files/modulle r/etutproje/sunumlar/ANAKAYALAR.pdf, Erişim Tarihi: 17.04.2016 Açısından