Tarikat Dönemi Sonrası Tasavvufî Hareketler: Dandarâvî Topluluğu Örneği

Tasavvuf Târihinde, umûmiyetle 12. yüzyıl ve sonrası “tarikatlar dönemi” olarak nitelendirilmektedir. Klasik tasnife göre ilk dönem Zühd, ikinci dönem tasavvuf, üçüncü dönem ise tarikat dönemidir. Tarikat döneminin ise günümüze kadar devam ettiği, satır aralarında ifâde edilmektedir. Ancak bu klasik dönemlendirme, bugün için ne ifâde etmektedir? 21. Yüzyıl insanının, tarikat dönemindeki geleneksel tarikat hayatından uzak bir yaşam modeli içerisinde yaşamına devam etmesi, klasik tarikat dönemi ile organik bir bağ kuramaması post-tarikatlar dönemi (topluluklar dönemi) diye nitelendirebileceğimiz bir dönemin başlamış olduğunu düşündürmektedir. Tam da bu noktada kuzey Afrika ve Arap ülkelerinin bir kısmında yaygınlık kazanan bir topluluk varlık göstermektedir. Bu topluluk kendini “el-Usretü’d-Dandarâviyye”(Dandarâvî Ailesi) olarak tanımlamakta ve tam da 21. Yüzyıl insanının ihtiyaçları doğrultusunda organize olmuş, ancak kendilerinin bir tarikat olarak nitelendirilmesini kesinlikle kabul etmemektedirler. Bu çalışma, 21. Yüzyıl tasavvuf hareketleri bağlamında, Arap coğrafyasında yaygınlık gösteren, tasavvufî bir hüviyete sahip, kurumsallaşmış bir yapının Türk tasavvuf akademisine tanıtımını ihtiva etmektedir. 

Sufism Movements After Tariqa Period: An example of Dandarawiya Community

Sufism history names especially 12th century and afterwards as “Tariqa(sufi path) era”. According to the classical classification first phase is asceticism, second one is Sufism, and the third one is Tariqa phase. It’s been referred between the lines that the Tariqa period continued even today. However, what does classical evaluation mean today is still a question. 21st century’s human profile and lifestyle is far different from Tariqa’s traditional way of living, also lack of organic links between modern day and the classical Tariqa period  brings to the mind beginning of a new era can be named as post-Tariqa period(community period). Right in that point, a community appears, being accepted by some parts of Arabic and African countries. This community identify themselves as Dandarawiya Family, organized to satisfy the 21st century’s human demands but certainly rejects to be described as a Tariqa. This study comprises an introduction to Turkish Sufism academia of an organization that has Sufism characteristics and institutional formation settled commonly in Arab countries, regarding 21st centuries’ Sufism movements.

___

  • AHMET KAVAS, "SENÛSÎ, Muhammed b. Ali", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/senusi-muhammed-b-ali (02.05.2019).Cemil M. Ebu’n-Nasr, Modern Dünyanın Sûfî Tecrübesi Ticâniyye Tarikatı Örneği, Çev. Kadir Özköse, 2.Baskı, Konya, 2008.El-Fazl b. el-Abbas- Suad el-Hakim, el-Vesîkā el-Beydâ -el-Kitâbu’l-Evvel- El-Usretü’l-Dandarâviyye, Tekvîn ve Kiyâne, Beyrut: Merkez Dandara es-Sekāfî, 1. Basım, 2006.HAYREDDİN KARAMAN, "EFGĀNÎ, Cemâleddin", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/efgani-cemaleddin (09.07.2019).KADİR ÖZKÖSE, "TİCÂNÎ, Ahmed b. Muhammed", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/ticani-ahmed-b-muhammed (28.05.2019).Kraus, Werner, Mark Sedgwick Saints and Sons. The Making and Remaking of the Rashidi Ahmadi Sufi Order, 1799-2000, In: Archipel, volume 72, 2006. s. 256-260.Kuteybun Ta’rîfî bi-Usreti’l-Dandarâviyyeti (Dandarâvîyye Ailesini Tanıtan Kitapçık)MUHAMMED RAZÛK, "İDRÎS I", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/idris-i--idrisiler (25.06.2019).NİHAT AZAMAT, "AHMED b. İDRÎS", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/ahmed-b-idris (02.05.2019).Sedgwick, Mark, Saints and Sons. The Making and Remaking of the Rashidi Ahmadi Sufi Order, 1799-2000, Leiden: Brill, 2005.