Kafeslerde gökkuşağı alabalığı yetiştiriciliğinde (Karaova Baraj Gölü, Türkiye) lokal çevresel durumun ve taşıma yoğunluğunun tahmini

Bu çalışmada, Karaova Baraj Gölü'nde (Kırşehir) faaliyet gösteren 274 ton kapasiteli gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum,1792) kafes işletmesinin lokal çevresel durumunu (etkisini) değerlendirmek için MOM (Modelling-Ongrowing fish farms- Monitoring) B-araştırma tipi kullanılmıştır. Bu amaçla, işletme tabanından Ekim (2015) ve Nisan (2016) aylarında alınan sediment örnekleri; - biyolojik (makrofauna varlığı: Grup 1), kimyasal (pH ve redoks potansiyeli: Grup 2) ve duyusal (gaz çıkışı, renk, koku, kıvam, depozit kalınlığı: Grup 3) - olmak üzere üç grup parametreye göre değerlendirilmiştir. Ayrıca kafeslerde taşıma yoğunluğu, oksijeni baz alan farklı iki modelle tahmin edilmiştir. Kafes işletmesine ait sediment örneklerinde makrofaunaya rastlanılmamış ve sedimetin durumu biyolojik parametre açısından "kabul edilemez" şeklinde değerlendirilmiştir. Kafes işletmesinin lokal çevresel durumu kimyasal parametrelere göre "geçiş bölgesi" olarak saptanmış, duyusal parametreler açısından ise "kısmen kabul edilebilir" olarak belirlenmiştir. Sedimente ilişkin bulgular, işletmenin uzun dönemde bentik çevre üzerindeki olası negatif etkilerinin artacağına işaret etmektedir. Kafeslerde Ekim (2015) ve Nisan (2016) aylarına ilişkin taşıma yoğunluğu değerleri sırasıyla; Beveridge (1984) Modeli'ne göre 0,64 kg/m3 ve 3,71 kg/m3, Tookwinas vd. (2004) Model'ine göre ise 10,91 kg/m3 ve 72,47 kg/m3 olarak tahmin edilmiştir. Bulgular doğrultusunda, oksijeni baz alan modelleri dikkate alarak yetiştiricilik faaliyetini yönlendirmek olası gözükmemektedir. Ancak sedimente ilişkin uygulanması hızlı ve kolay çevresel kalite parametrelerinin, içsularda kurulu farklı kapasiteli kafes işletmelerinin yönetiminde ve lokal çevresel etkilerinin izlenmesinde etkin bir şekilde kullanılabileceği düşünülmektedir.

Estimation of local environmental condition and holding density in rainbow trout cage culture (Karaova Dam Lake, Turkey)

In this study, local environmental condition (impact) of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss Walbaum,1792) cage farm with nearly 274 tons of total production capacity using the B-investigation of the MOM (Modelling-Ongrowing fish farms- Monitoring) system in Karaova Dam Lake (Kırsehir) was determined. For this purpose, sediment samples, which were taken from cage bottom in October (2015) and April (2016), were evaluated based on three groups of parameters -biological (macrofauna presence: Group 1), chemical (pH and redox potential: Group 2) and sensory (outgassing, colour, odour, consistency, thickness of deposits : Group 3). Moreover holding capacity of the cages was estimated using two different oxygen-based models. Benthic macrofauna were not found in all sediment samples for cage farm. The result suggested that benthic environment of the cage farm is an "unacceptable" condition. The sediment conditions according to the chemical parameters were detemined as "transition area". According to sensory parameters, the local environmental condition of cage farm was evaluated as "partially acceptable". Therefore, it is concluded that the possible negative effects of the cage culture activities on the benthic environment will increase over the long-term because of the results of environmental quality parameters of sediment. Holding capacity in the cage farm was assessed as 0.64 kg m-3 in October (2015) and 3.71 kg m-3 in April (2016) according to Beveridge (1984) Model. In addition, using Tookwinas et al. Model (2004), holding capacity was found as 10.91 kg m-3 and 72.47 kg m-3 in October (2015) and April (2016), respectively. As a result, oxygen-based models did not indicate appropriate results for the orientation of cage culture activities. However, the fast and easily applicable parameters, proposed in the scope of present research, are thought to be used effectively in management of cage farms with different capacities and monitoring of the environmental impacts of fish farming in inland waters.

___

Ackefors, H. & Enell, M. (1990). Discharge of nutriens from Swedish fish farming to adjacent sea areas. A Journal of the Human Environment, 19: 29-35.
Alpaslan, A. & Pulatsü, S. (2008). The effect of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) cage culture on sediment quality in Kesikköprü Reservoir, Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 8(1): 65-70.
Anonim. (2014). Durgun Yerüstü Kara İç Sularının Ötrofikasyona Karşı Korunmasına İlişkin Tebliğ. 26 Şubat 2014 Tarih ve 28925 Sayılı Resmi Gazete.
Anonim. (2015). Karaova Barajı. http://www2.dsi.gov.tr/bolge/dsi12/kirsehir (30.12.2015).
Anonim. (2016a). Su ürünleri istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr (15.01.2016).
Anonim. (2016b). Karaova Baraj Gölü'nde (Kırşehir) taşıma kapasitesi ve bir kafes işletmesinde sedimente ilişkin çevresel kalite parametreleri. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Sonuç Raporu. Ankara. 46 s.
Anonymous. (2000). Cage culture of salmonids in lakes: best practice and risk management for Tasmania. http://www. eprints.utas.edu.au/456 (19.11.2015).
APHA. (1995). Standart methods for the examination of water and wastewater. Amer Public Health Assn: USA.
Beveridge, M.C.M. (1984). Cage and pen fish farming, carrying capacity models and enviromental impacts. FAO Fisheries Technical Paper No. 255, Rome.
Ervik, A., Hansen, P.K., Aure, J., Stigebrandt, A., Johannessen, P. & Jahnsen, T. (1997). Regulating the local environment impact of intensive marine fish farming I. The concept of the MOM system (Modelling-Ongrowing Fish Farms Monitoring). Aquaculture, 158: 85-94. doi:10.1016/S0044-8486(97)00186-5
Halide, H., Stigebrandt, A., Rehbein, M. & McKinnon, A. D. (2009). Developing a decision support system for sustainable cage aquaculture. Environmental Modelling&Software, 24: 694-702. doi:10.1016/j.envsoft.2008.10.013
Hansen, P.K., Ervik, A., Schaanning, M., Johannessen, P., Aure, J., Jahnsen, T. & Stigebrandt, A. (2001). Regulating the local environment impact of intensive marine fish farming II. The Monitoring Programme of The MOM System (Modelling-Ongrowing Fish Farms- Monitoring). Aquaculture, 194: 75-92. doi:10.1016/S0044-8486(00)00520-2
Karakoca, S. (2013). Gökçekaya Baraj Gölü'nde gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) yetiştiriciliğinin yapıldığı ağ kafeslerde sediment-sediment gözenek suyuna ilişkin bazı parametrelerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 41 s.
Özdal, B. & Pulatsü, S. (2012). Using of the computer software for the sustainable rainbow trout cage culture: A case study in Gökçekaya Dam Lake (Ankara, Turkey). Ege Journal of Fisheries an Aquatic Sciences, 29(1): 49-54. doi: 10.12714/egejfas.2012.29.1.08
Pace, M.L. & Prairie, Y. (2005). Respiration in aquatic systems. P.A. Del Giorgio, P.J. Le B. Williams (Ed.), Respiration in lakes (pp 103-121). New York: Oxford University Press.
Pulatsü, S. & Topçu, A. (2012). Balık üretiminde su kalitesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi. 90 s.
Stigebrandt, A., Aure, J., Ervik, A. & Hansen, P.K. (2004). Regulating the local environment impact of intensive marine fish farming III. A model for estimation of the holding capacity in the Modelling-Ongrowing Fish Farms- Monitoring System. Aquaculture, 234: 239-261. doi:10.1016/j.aquaculture.2003.11.029
Tookwinas, M., Songsangjinda, P., Kajonwattanakul, S. & Singharachai, C. (2004). Carrying Capacity Estimation of Marine Finfish Cage Culture in Pathew Bay, Chumphon Province, Southern Thailand. Southeast Asian Fisheries Development Center. TD/RES/91, LBCFM-PD No:34.
Trichkova, T., Tyufekchieva, V., Kenderov, L., Vidinova, Y., Botev, I., Kozuharov, Z., Uzunov, Y., Stoichev,S. & Cheshmedjiev, S. (2013). Benthic macroinvertebrate diversity in relation to environmental parameters, and ecological potential of reservoirs, Danube River Basin, North-West Bulgaria. Acta Zoologica Bulgarica, 65(3): 337-348.