Basınçlı akiferlerdeki kuyuların etki yarıçapının ve güvenilir pompaj süresinin belirlenmesi

Dünyada çeşitli su temini amaçları için yeraltı suyundan sıkça yararlanılmaktadır.Bu amaçla, yeraltı suyundan yararlanmanın bir şekli pompaj kuyuları yoluyla olmaktadır.Yeraltı suyunu bulunduran akiferler genel olarak basınçlı, serbest yüzeyli vesızdıran akiferler olarak ayrılırlar. Akiferlerden kuyular vasıtası ile güvenilir bir çekimyapmak; arzu edilen debinin her zaman tedariki, yeraltısuyunun kirlenmesinin önlenmesive toprak çökmelerinin önüne geçilmesi bakımlarından önemlidir. Bu, halen üzerindeçalışılan yaygın bir konudur. Bu çalışmada, basınçlı akiferlerde açılmış birbirine yakıniki farklı pompaj kuyusu için her bir kuyunun etki yarıçapının ve güvenilir pompaj süresininbelirlenmesi için bağıntılar teklif edilmiştir. Burada sözü edilen kuyu etki yarıçapı,literatürdekilerden farklı olarak, birbirine yakın iki kuyu arasında meydana gelen vedüzenli bir düşüm konisini oluşturan yarıçap olarak ele alınmıştır. Bu yarıçapı verensüre de, güvenilir pompaj süresi olarak tanımlanmıştır. Bu bağıntılar, debisi diğerindenküçük pompaj kuyusunun boyutsuz zaman faktörü (u) değerinin hemen hemen kararlıhali gösteren 0.001 e eşit olduğu kabulü ile geliştirilmiştir. Teklif edilen bu bağıntıların,pompaj debilerinin birbirine eşit ya da farklı olmasına göre nasıl kullanılabileceği biryöntem ile anlatılmıştır. Literatürde tek bir pompaj kuyusunun etki yarıçapının belirlenmesiiçin teklif edilmiş birçok bağıntı olmasına rağmen, bu bağıntıların kullanılmasındabazı dezavantajlar bulunmaktadır. Elde edilen formüller ve yöntem, problemin daha iyianlaşılabilmesi için kuyulardan çekilecek teorik debilere göre değerlendirilmiş ve biruygulama yapılarak konu tartışılmıştır.

___

  • Cooper, H.H., Jr. ve Jacob, C.E., (1946). A generalized graphical method for evaluating formation constants and summarizing well field history. Transactions American Geophysical Union, 27, 526-534.
  • Dahler, R., (1924). Grundwasserströmung, 92, Verlag Julius Springer, Vienna.
  • Sichardt, V., (1927). Das fassungsvermögen von bohrbrunnen und eine bedeutung für die grundwasserersenkung inbesondere für grossere absentiefen, Dissertation, Tech. Hochschule, Berlin.
  • Şen, Z., (1995). Applied hydrogeology for scientists and engineers, 444, CRC Lewis Publisher, New York, USA.
  • Thiem, G., (1906). Hydrologische Methoden, Gebhardt, Leipzig.
  • Theis, C.V., (1935). The relation between the lowering of the piezometric surface and the rate and duration of discharge of a well using ground water storage. Transactions American Geophysical Union, 16, 519-524.
  • USACE, 1992. Engineering and design - design, construction, and maintenance of relief wells. (http://www.usace.army.mil/publications/eng-manuals/em1110-2-1914/), (12.11.2007).