GÖÇMEN VE SİNEMA "AVRUPA GÖÇMEN SİNEMASI ve TÜRK ASILLI YÖNETMENLER"

Tarihsel bir dönemi, toplumsal koşulların içinde gerçekleşen bir olayı ifade eden göç’ü, kökeni insanlık tarihinin başlangıcına kadar uzanan, farklı biçimlerde gerçekleşebilen bir kavram olarak açıklamak mümkündür. Göçmen ise içinde bulunduğu koşullar neticesinde kendi ülkesinden ayrılan birey açısından bir insanlık durumu olarak tanımlanabilmektedir. Farklı dönemlerde gerçekleşmiş olan göç olayları ile birlikte, göç alan ülkelerin ve göç edenlerin aydın ve sanatçıları edebiyat, sinema gibi sanatın çeşitli alanlarında ortaya koydukları eserlerinde göçü ve göçmenleri anlatmaya çalışmışlardır. Toplumsal gerçekliğin, yaşanan olayların içinde yer alan sinema, içinde bulunduğu toplumsal yapı çerçevesinde, toplumsal gerçekliği yeniden üreten kültürel temsilleri aktarırken göç olgusunu da irdelemektedir. Göçün ve göçmenliğin ne olduğu, ortaya çıkma nedenleri ve eylemin ortaya çıkardığı sonuçlar, göçmenlerin sosyo-ekonomik ve psikolojik durumları yeni görme ve düşünme biçimleri ile film dili aracılığıyla ortaya konulmaktadır. Türk sineması bağlamında, özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası işgücü gereksinimini karşılamayı hedefleyen Avrupa’ya (demografik yapısını değiştirerek) göç eden Türklerin hikayelerini anlatan filmler yapılmıştır. Bu çerçevede çalışmada daha önce yapılmış olan araştırmalardan ve kuramcıların bakış açılarından faydalanılarak, göç ve göçmenlik kavramları ile göçmen sinema tanımlanmaya çalışılmış, son bölümde ise Türkiye’den Avrupa’ya göçen ve gittikleri ülkelerde yönetmen olarak göçün ve göçmenlerin konu alındığı filmler gerçekleştiren aslı Türk olan yönetmenler ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Göç, Avrupa Göçmen Sineması, Türk Yönetmenler

PDF

___

Abadan-Unat N. (2002), Bitmeyen göç: konuk isçilikten ulus-ötesi yurttaşlığa. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Akbulut, H. (2001), “Ulus-Aşırı Türk Sinemasında Kimlik Anlayışları: Fatih Akın ve Yüksel Yavuz Sineması”, Kimlik, Medya ve Temsil, der. E. B. Akça, Nobel Yayınları, Ankara.
Akbulut, H. (2003), “Sinemanın Medeniyet Halleri: Türk Sinemasında Kimlik, Medeniyet ve Modernleşme Temsilleri”, Düşünen Siyaset.
Anderson, B. (2004), Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması. (Çev. İskender Savaşır), Metis Yayınları, İstanbul.
Armutçu, E. (2004), ‘’İki Ülkeye Birden Hasret Kaldıkları Ödülü Getiren Türk’’, Hürriyet Gazetesi.
Başaran, F. (1972), “Türkiye’de Beyin Göçü Sorunu”, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/34/970/11940.pdf. Erişim Tarihi: 17.03.2018
Bazin, A. (1993). Sinema Nedir? (Çev. İbrahim Şener) Sistem Yayınları, İstanbul
Berger, J. (2011), Yedinci Adam, (Çev. Cevat Çapan) Agora Kitaplığı, İstanbul
Bilis, Ö. P. (2004) ‘’Doksanlı Yıllar Sonrası Alman Sinemasında Türk Temsilleri’’, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Crisp, J. (2006), “Policy Challenges of the New Diasporas: Migrant Networks and Their Impact on Asylum Flows and Regimes” http://www.transcomm.ox.ac.uk/working%20papers/riia3.pdf, Erişim Tarihi: 14.01.2018
Çoban, Ç. (2014), Uluslararası Göçün Kent Üzerindeki Etkilerinin SinemadaTemsili: Türkiye-Almanya Örneği İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Durugönül, E.(2002), “Göç Yolları”, Görüş, (Haziran)
Eren, M. (2003), Traveling pictures from a Turkish Daughter Seyhan Derin’s Ben Annemin Kızıyım Moving Pictures, Migrating Identities Eva Rueschmann Univ. Press of Mississippi,
Göktürk, D. (1999), “Turkish Woman on German Streets: Closure and exposure in Transnational Cinema” Spacek in European Cinema, Intellect Books, Bristol
Göktürk, D. (2005) ‘’Migrant İdentities in Transnational Cinema’’ www.transcomm.ox.ac.uk/working, Erişim Tarihi: 14.01.2018
Güzel, C. (2001) Sömürgeci Söylem ve Sinema: Kültürel Yanlılığın Sunumu. Türk Film Araştırmalarında Yeni Yönelimler 1. Bilim ve Sanat Yayınları, İstanbul
Işıkoğlu, D. (2005). Kültürlerin Kesişimi, Aksanlı Sinema ve Almanya’daki 2. ve 3. Kuşak Türk Yönetmenlerin Sinemasal Üretimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
İçduygu, A. (2006), “A Panaroma of the International Migration Regime in Turkey”, Revue Européenne des Migrations Internationales,https://journals.openedition.org/remi/3221, Erişim Tarihi: 10.02.2018
Kablamacı, M. D. (2013) Gurbet Ne Yana Düşer: Suyun Öte Yanına Kadın Araştırmaları Dergisi, Sayı 12,
Kanbur, A. (2005) ‘’Göçmenliğin Gölgesinde’’, Toplumbilim Dergisi, Sayı: 18
Keeley, B.(2009). “Internationale Migration - die menschliche Seite der Globalisierung”. OECD Publications: Paris. http://www.oecd.org/document/28/0,3746, Erişim Tarihi: 17.03.2018
Kolker, R. P. (1999) Yalnızlık Sineması. (Çev. Ertan Yılmaz) Öteki Yayınları, İstanbul
Löwisch, H. (1998), Interview with Seyhan Derin: Ben Annemin kızıyım, Triangulated Visions: Women in Recent German Cinema Editör: Ingeborg Majer O'Sickey, Ingeborg von Zadow State University of New York Press
Makal, O. (1994), Sinemada Yedinci Adam: Türk Sinemasında İç ve Dış Göç Olayı, Ege Yayıncılık, İzmir
Massey D. S, Arango J., Hugo G., Kouaouci A., Pellegrino A., Taylor J E. (1993) Theories of International Migration: A Review and Appraisal. Population and Development Review.http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.667.4527&rep=rep1&type=pdf Erişim Tarihi: 05.02.2018
Monkachi, N. (2003) ‘’Göç Sosyolojisini Yeniden Düşünmek’’, (Çeviren Enes Kabakçı),Toplumbilim Dergisi, Sayı: 17
Naficy, H. (1995). 'Phobic spaces and liminal panics: Independent Transnational Film Genre'. Suitcase, No:1&2.https://www.academia.edu/11053114/_Phobic_Spaces_and_Liminal_Panics_Independent_Transnational_Film_Genre_ Erişim Tarihi: 05.02.2018
Naficy, H. (2001), An Accented Cinema: Exilic and Diasporic Filmmaking. Princeton University Press, New Jersey
Odabaş, B. (2013), Üçüncü Sinema, Agora Kitaplığı, İstanbul
Rotha, P.(1968), “Belge Filmciliğinin Bazı İlkeleri”, Türk Dili Dergisi, Sinema Özel Sayısı, Arsal Soley (çev.), Ocak (196): 341-343, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
Rotha, P. ve Griffith, R. (2001), Sinema Yazıları. (Çev. Ayzer Ovatman) İzdüşüm Yayınları, İstanbul
Tekeli, İ. (2008), Göç ve Ötesi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul
Teksoy, R. (2005) Dünya Sinema Tarihi Oğlak Yayınları, İstanbul
Tosun, A. F. (2006). Almanya’da Yaşayan Türk Yönetmenlerin Filminde Göçmenlik Olgusu. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir
Turan, K. (1997), Almanya’da Türk Olmak Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları, Ankara
Ünver, C. (2010), Türkiye’nin Göç Siyasetinin Temel İlkelerine İlişkin Yeni Yaklaşımlar: Göç Araştırmaları, www.turksam.org, Erişim Tarihi 12.11.2017
Vincenti, G. (2008), Sinemanın Yüzyılı, Evrensel Yayınları İstanbul
Yalçın, C. (2004), Göç Sosyolojisi, Anı Yayıncılık, Ankara
Yaren, Ö. (2015), Göçmen Sinemasını Yeniden Düşünmek, Moment Dergisi, http://dergipark.gov.tr/
Yumul, A. (2000), “Modernizmden Postmodernizme Ötekilik”, Karizma Dergisi, Sayı: 3,
(2014) “Migrant and Diasporic Cinema in Contemporary Europe” http://www.migrantcinema.net/glossary/term/accented_cinema/ Erişim Tarihi 05.02.2018
Alman Filmleri Türkiye’de (2018)
Uluslararası Film Festivali Katalogları,
Türk Sineması Veri Tabanı,
Internet Movie Database,
http://www.beyazperde.com,
http://www.de.wikipedia.org/wiki,
http://www.ntv.com.tr/news,
http://www.hurriyet.com.tr,
http://www.berlinturk.com