Türkiye'de Stratejik Planlama: Son Dönem Gelişmelerin İncelenmesi

2000’li yılların ilk yarısında Türkiye’de önemli kamu yönetimi reformları yapılmıştır. Bu kapsamda kamu mali yönetimi de 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile yeniden düzenlenmiştir. 5018 sayılı Kanun, kamu mali yönetim alına ilişkin düzenlemeler yanında idarenin yapı ve işleyişini de etkileyen bazı hükümler içermektedir. Bu kapsamda idare açısından eksikliği hissedilen kurumsal düzeyde planlamayı geçerli hale getirmek ve sürekliliğini sağlamak amacıyla Kanunun 9. maddesi ile kamu idareleri için stratejik plan yapma yükümlülüğü getirilmiştir. Geçmişte 2006 yılında ifade edilen usul ve esasları belirlemek için bir yönetmelik çıkarılmıştır. 2018 yılında ise Kalkınma Bakanlığınca “Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” adında yeni bir yönetmelik çıkarılmış ve ilk yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. 24 Temmuz 2018 tarihinde 30488 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 13 numaralı “Strateji ve Bütçe Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” ile stratejik planlamaya dair hususlar Strateji ve Bütçe Başkanlığın görev alanına dâhil edilmiştir. Bu çalışmada Türkiye’deki stratejik planlama olgusunun genel tanıtımı yapıldıktan sonra, konu ile ilgili olarak yayımlanan iki yönetmelik düzenlemeleri arasındaki farklar ortaya konulmakta ve değerlendirilmektedir. Bunun yanında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile birlikte alanda yaşanılan değişimler üzerinde durulmaktadır. Çalışmada literatür tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmanın amacı, stratejik planlamaya ilişkin meydana gelen değişikliklerin ortaya çıkaracağı yeni durumu açıklamak ve bu konuda literatüre katkı sağlamaktır. Bu doğrultuda, stratejik planlamaya ilişkin faaliyetlerin arttırıldığı ve kamu yöneticilerine daha fazla sorumluluk yüklendiği sonucuna ulaşılmıştır. 

Strategic Planning In Turkey: Investigation of Recent Period Developments

In the first half of the 2000s, Turkey has made important reforms in public administration. In this context, public financial management has been rearranged with the Law No. 5018 on Public Financial Management and Control. Law No. 5018 includes some provisions that affect the structure and operation of the administration as well as the regulations on public financial management. In this context, in order to ensure the continuity of institutional planning and to ensure the continuity of the institutional level, which is felt as a lack of administration, the 9th article of the Law is obliged to make a strategic plan for public administrations. In the past, a regulation was issued to determine the procedures and principles expressed in 2006.  In 2018, a new regulation called “Plan Regulation on Procedures and Principles Regarding Strategic Planning in Public Administrations” was issued by the Ministry of Development and the first regulation was repealed. No. 13 on July 24, 2018, published in the Official Gazette No. 30488 Presidency Decree on the Organization of the Strategy and Budget Presidency plan and strategic planning issues are included in the task of the Strategy and Budget Presidency. In this study, after made public the introduction of strategic planning cases in Turkey, the differences between the two regulations will be set forth in regulations issued on the subject and will be evaluated. In addition, with the Presidency Government System will have been focus on the changes experienced in the field. Literature screening method was used in the study. The aim of this study is to explain the new situation which will be caused by the changes in strategic planning and to contribute to the literature. In this respect, it has been concluded that the activities related to strategic planning are increased and more responsibilities are imposed on public managers.

___

  • Akdeniz, İbrahim (2010). “Kamu Mali Yönetimi Reformunda Strateji Geliştirme Birimleri”, Maliye Dergisi, Sayı 159, Temmuz-Aralık, ss. 463-475.
  • Aktan, Coşkun Can (2008). “Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama” Çimento İşveren, Temmuz - Ağustos 2008, ss. 4-21.
  • Barca, Mehmet- Nohutçu, Ahmet (2013). Kamu Sektöründe Stratejik Yönetim ve Türk Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama Uygulamasına Eleştirel Bir Bakış”, Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar (Edit. A. Balcı-A. Nohutçu-N. K. Öztürk-B. Coşkun), 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Bayraktar, Berat Bir ve Yıldız, Asiye Kakırman (2007). “Kurumsal Bilginin Stratejik Planlama Sürecinde Kullanılması: Bir İlçe Belediyesi Örneği”, Bilgi Dünyası, Cilt: 8, Sayı: 2, ss. 280-296.
  • Budak, Gülay (2000). “Öğrenen Örgütlerde Stratejik Planlama ve Stratejik Öğrenme”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, ss. 1-11.
  • Demir, Cengiz ve Yılmaz, Mustafa Kemal (2010). “Stratejik Planlama Süreci ve Örgütler Açısından Önemi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:25, Sayı:1, ss.69-88.
  • Ereş, Figen (2004). “Eğitim Yönetiminde Stratejik Planlama”, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:15, s.21-29.
  • Eryılmaz, Bilâl (2015). Kamu Yönetimi, Umuttepe Yayınları, 8. Baskı, Kocaeli.
  • Eryiğit, Burak Hamza (2013). “Stratejik Planlama, Stratejik Planlamaya İlişkin Alternatif Yaklaşımlar Ve Stratejik Yönetim Okulları”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 9, ss.152-172
  • Güçlü, Nezahat (2003). “Stratejik Yönetim”, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 23, Sayı 2, 61-85.
  • Güner, Fatih (2008). “Bir Stratejik Yönetim Modeli Olarak Balanced Scorecard”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 1, ss. 247-265.
  • Küçüksüleymanoğlu, Rüyam (2008). “Stratejik Planlama Süreci”, Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt: 16, No: 2, ss. 403-412.
  • Mıhçıoğlu, Cemal (1988). “Yine Devlet Planlama Örgütünün Kuruluşu Üzerine”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Cilt: 43 Sayı: 1, ss. 113-146.
  • Özgür, Hüseyin (2004). “Kamu Örgütlerinde Stratejik Yönetim”, Çağdaş Kamu Yönetimi –II, Muhittin Acar ve Hüseyin Özgür (Editörler), Nobel Yayın Dağıtım.
  • Özşen, Tayfun (1987). Planlama Yönetimi: Türkiye’de APK Birimleri Uygulaması, İçişleri Bakanlığı APK Başkanlığı Yayın No. Genel: 426, APK: 22, Ankara.
  • Özşen, Tayfun (1988). “İl ve İlçe Düzeyinde Planlama, Koordinasyon ve İzleme”, Mülki ve Mahalli İdareler Düzeyinde Planlama, İçişleri Bakanlığı APK Başkanlığı Yayın No. Genel: 431, APK: 25, Ankara, ss. 145-258.
  • Sezen, Seriye (1999). Devletçilikten Özelleştirmeye Türkiye’de Planlama, TODAİE Yayın No: 293, Ankara.
  • Söyler, İlhami (2007). “Kamu Sektöründe Stratejik Yönetim Uygulanabilir mi? (Engeller/Güçlükler)”, Maliye Dergisi, sayı: 152, Ocak-Haziran, ss. 103-115.
  • Tortop- Nuri- İsbir, Eyüp G.-Aykaç, Burhan- Yayman, Hüseyin-Özer, M. Akif (2010). Yönetim Bilimi, Nobel Dağıtım, 8. Baskı, Ankara
  • www3.kalkinma.gov.tr
  • www.mevzuat.gov.tr
  • www.resmigazete.gov.tr
  • www.sp.gov.tr