Isparta Keçiborlu Eğitim ve Araştırma Bölgesi’nde 2006 yılı 15-49 yaş kadın izlem fişlerine göre aile planlaması hizmetlerinin değerlendirilmesi
Doğurganlığın düzenlenmesi ya da aile planlaması, üreme sağlığının temel bileşenidir. 1965 yılında 557 sayılı yasa ile aile planlaması hizmetlerini yürütme sorumluluğu Sağlık Bakanlığı’na verilmiştir. Her sağlık ocağında 15-49 yaşları arasındaki her evli kadın, dört ayda bir ebeler tarafından ziyaret edilir ve aile planlaması konusunda hizmet verilmesi gereken kadınlar saptanmış olur. Araştırmada, Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD Keçiborlu Eğitim Araştırma Bölgesi Merkezi’nde 2006 Yılı 15-49 yaş kadın izlem fişlerine göre aile planlaması hizmetlerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Araştırmada, 1242 adet 15-49 yaş kadın izlem fişi incelendi. Kadınların yaş ortalaması 35.9±8.5 idi. Kadınların %84.3’ü bir aile planlaması yöntemi kullanıyordu. 35-39 yaş grubu, ortokul mezunu olan kadınlar, eşi ortaokul mezunu olan kadınlar ve eşi memur olan kadınlar arasında aile planlaması kullanma oranı daha yüksekti. Araştırma grubunda kadınların %65.0’ı modern aile planlaması yöntemi kullanıyorken, en çok kullanılan modern aile planlaması yöntemi %44.6 ile rahim içi araç idi. Modern yöntem kullananlar, 30-34 yaş grubu, üniversite eğitimli ve çalışan kadınlar arasında daha fazla idi. Sonuç olarak, araştırmada aile planlaması yöntemlerinin kullanımının Türkiye genelinden yüksek düzeyde ve kullanılan aile planlaması yöntemlerinin sıklık sıralamasının, Türkiye genelinde kullanılan aile planlaması yöntem sıklığı sıralamasına benzer olduğu görüldü. Aile planlaması yöntemi kullanmama nedenleri arasında, Türkiye geneli sonuçlarına uygun olarak menopoz ve infertilite gibi doğal nedenlerin çoğunlukta olduğu saptandı. Aile planlaması yöntemi kullanmama nedenlerinin %21 oranında fişlere işlenmemesi bir eksiklik olarak görüldü, bu konuda ilgililere bilgi verilmesine karar verildi.
Anahtar Kelimeler:
Form ve kayıtların kontrolü, Isparta, Aile planlama servisleri, Tıbbi kayıtlar
Evaluation of family planning services in Keçiborlu Research and Education region of Isparta according to 2006 annual follow-up registry charts of women between 16 and 49 years of age
Regulation of fertility or family planning is the fundamental component of reproductive health. After the legislation of the act number 557 in 1965, the Ministry of Health was accredited as the responsible instituton to give and regulate family planning services. All women aged between 15 and 49 years are visited by midwives with intervals of 4 months in order to determine the individuals who need to receive family planning service. In this study, we aimed to evaluate the family planning services in Keçiborlu Research and Education Region of Isparta according to 2006 annual follow-up registry charts of women between 16 and 49 years of age. A total of 1242 registry charts were evaluated. The mean age of the participants was 35.9±8.5. 84.3% of the women were using a family planning method. In women who were between 35 and 39 years of age, who had a junior high school diploma, whose husbands were government employees or were at least junior high school graduates, the rate of method use was higher. 65.0% of the participants were using a modern family planning method and the most preferred method was intrauterine device (44.6%). The modern method usage rate was higher in working women, women who were between 30 and 34 years of age, and in women who had gratuated from a university. As a result, it was observed that the rate of family planning method usage was higher than the mean rate of Turkey, whereas the frequency distribution of the most commonly used methods was similiar. Natural reasons such menopause and infertility were the most common causes of not using a family planning method. As these reasons were not registered to the charts with a rate of 21 percent, this was considered as lack of knowledge and it was decided that the necessary information should be given to related authorities.
___
- 1- Biçer S, Bulut A, Çalı Ş, Durmuşoğlu F, Gürol F, Harmancı HG, Ortaylı N, Özek B Özvarış ŞB, Özyurda F, Tomruk DG, Urman B, Yıldırım A. Aile Planlamasında Temel Bilgiler. 1997: 1-15.
- 2- Bulatao AR, Casterline JB. Ed. Global Fertility Transition A Supplement to 27. Population and Development Review. Population Council. New York. 2001.
- 3- Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. 2003 Ankara.
- 4- Öztek Z. Sağlık Ocağı İşlevi ve Yönetimi. 8. Basım Ankara 2001: 35-36.
- 5- Yıldırım A, İlhan NM, Maral I. Ankara'da Yarı Kentsel ve Kentsel Bölgede Yaşayan 15-49 Yaş Grubundaki Kadınların Aile Planlaması Yöntemi Kullanma Durumları. T Klin Jinekol Obst 2001: 11.
- 6- Genç M, Güneş M, Şahin M, Karaoğlu L, Pehlivan E. Yeşilyurt (Malatya) Merkezindeki 15-49 Yaş Grubu Evli Kadınların Aile Planlamasına İlişkin Bilgi Düzeylerinin ve Uygulamalarının İncelenmesi. V. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı, 1996: 49-54.
- 7- Ayhan B, Tümerdem Y, Tümerdem B, Tümerdem H. Çok Çocuklu Kadınlarınİstenmeyen Gebeliği Önlemede Bilgi ve Davranışları. IV. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı, 1994: 69-70.
- 8- Yardımcı E, Sabuncu H, Yardımcı O, Baysal B, Onat I. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları Polikliniğine Başvuran 15-49 Yaş Grubunda Evli Kadınların Bildikleri ve Kullandıkları Kontraseptif Yöntemler; Kullanımı Etkileyen Faktörler. IV. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı, 1994:77-80.
- 9- Gemalmaz AF, Okyay P, Doyuran E, Başak O, Beşer E. Aydın İli 1 Nolu AÇSAP Merkezi Aile Planlaması Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. STED. 2005;14 (4): 80 -86.
- 10-Kişioğlu AN, Öztürk M, Uskun E, Kırbıyık S. Isparta İli Sadık Yağcı Ana-Çocuk Sağlığı Aile Planlaması Merkezi'nin Aile Planlaması Polikliniğine 2000 Yılında Başvuran Hastaların Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum. 2003; 13(1): 68-74.
- 11- Yıldırım G, Turaçlar N, Bakır A, Özdemir L. Sivas İli Ana-Çocuk Sağlığı Merkezine Başvuran Kadınların Aile Planlaması Yöntem Tercihleri ve Etkileyen Faktörler. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2003; 25(3): 99-104.
- 12-Aytekin NT, İrgil ME, Pala K. Gemlik Bölgesindeki Gebelerin Kullandıkları Aile Planması Yöntemlerinin Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum. 2001;11(1): 37-41.
- 13-Polat SA, Açık Y, Gürateş B. Elazığ Devlet Hastanesi Aile Planlaması Polikliniğine Başvuran Kadınların Doğurganlık Özellikleri ve Kullandıkları Aile Planlaması Yöntemleri. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi. 2000; 7(3): 260-5
- 14-Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlı Araştırması. 1998 Ankara.
- 15-Öztürk M, Kişioğlu AN, Çakmak A. Isparta Gönen'de Kadınların Aile Planlaması Uygulamaları ve Etkileyen Faktörler. Sağlık ve Toplum. 1999;9(2): 17-21.
- 16-Lüleci E, Nardal İ, Benli M. Manisa Merkezi'nde 15- 49 Yaş Arası Evli Kadınların Doğurganlık Davranışları ve Aile Planlaması Uygulamalarının Değerlendirilmesi. 1. Ulusal Ana Çocuk Sağlığı Kongresi, Ankara, 29-31 Mart 2001; Kongre Kitabı: 243-4.
- 17-Güraksın A. Pasinler Eğitim ve Araştırma Bölgesinde 15-49 Yaş Grubu Evli Kadınların Gebeliği Önleyici Yöntem Kullanma Durumları ve Etkileyen Faktörler III. Halk Sağlığı Günleri Kongre Kitabı, 1993: 341-5.
- 18-Yorulmaz F, Dağdeviren N, Şahin EM. Keşan İlçesi Ana Çocuk Sağlığı Dispanserinin 1987-1999 Aile Planlaması Çalışmalarının Değerlendirilmesi. VI. Ulusal Halk Sağlığı Günleri Bildiri Özet Kitabı, 1999: 147.
- ISSN: 1300-0853
- Yayın Aralığı: 6
- Başlangıç: 1992
- Yayıncı: -